معرفی و دانلود کتاب آرش

معرفی کتاب آرش

جمشاد خاکپور در کتاب آرش، به صورت کاملاً خیالی و غیر حقیقی زندگی آرش کمانگیر و اسطوره‌هایی که در داستان‌های کهن وجود دارند را به تصویر می‌کشد.

بدون شک، وجه تمایز هر جامعه‌ای، باورها و سنت‌های مردم آن جامعه است. مراسم آیینی و مذهبی، ازدواج، خاکسپاری، لباس پوشیدن، غذا خوردن، ساختار و شکل خانه‌ها، ساختمان‌ها، معابد، بازارها و مکان‌های عمومی، ارتباط زن و مرد یا ارتباط دهک‌های گوناگون جامعه، همگی ریشه در باورها و سنت‌های مردم آن جامعه دارند.

حال آن که تمامی این باورها و سنت‌ها یا از آموزه‌های دینی سرچشمه گرفته‌اند و یا ریشه در داستان‌های کهن دارند. داستان‌های غیر حقیقی مانند افسانه‌ها، متل‌ها، قصه‌های شاه و پریان و داستان‌هایی‌اند که در آن‌ها حیوانات در قالب‌های انسانی ایفای نقش می‌کنند و داستان‌های حقیقی مانند تاریخ و اسطوره هستند. داستان‌های اساطیری ورای آنکه اتفاق افتاده باشند یا خیر، داستان‌هایی حقیقی محسوب می‌شوند.

کتاب آرش از داستان‌های حقیقی بسیاری تشکیل شده است که شامل: داستان جنگ منوچهر و سلم و تور از شاهنامه، نبرد تیشتر و اپوش در اوستا، داستان فشردن هئومه توسط پدران اساطیر بی‌مرگ، عشق میان افراسیاب و سپندامذ و بستن آب بر ایران، اشاره‌ای کوچک به مراقبت سیمرغ از فرزندی سپید موی (زال)، داستان مناظره یوشت فریان و جادوگر اهریمنی به نام اخت و در نهایت داستان مشهور تیراندازی آرش کمانگیر.

هم چنین کتاب مذکور شامل هشتاد شخصیت داستانی می‌باشد که از این تعداد، شانزده شخصیت کاملاً غیر واقعی هستند و توسط نویسنده جهت ساختن و تکمیل فضای داستان خلق شده‌اند.

جمشاد خاکپور در معرفی کتاب بیان می‌کند:

بحث و گفتگو درباره اساطیر بسیار است، لیکن این موضوع در حوزه تخصصی این حقیر نبوده و ترجیح می‌دهم خود از دانش اساتید بزرگوار این فن بهره بجویم. اما به عنوان یک نویسنده از سویی افتخار می‌کنم که فرزند ایران زمین، سرزمینی با فرهنگ کهن، با اساطیر و باوری‌هایی بسیار غنی و درخشان هستم و از سوی دیگر نگرانم که چرا بسیاری از مردم، حتی نام برخی از بزرگترین اساطیر کشورشان را نمی‌شناسند. بی‌شک این اسطوره‌ها بن مایه‌ی فرهنگ ایرانی و همچنین فرهنگ تمام مردم و اقوامی هستند، که در کشورهای این منطقه زندگی می‌کنند. این نخست، وظیفه‌ نویسندگان و هنرمندان است که با ارائه تصاویری روشن، درخشنده، قابل لمس و قابل خیال‌پردازی، اسطوره‌های کشور را به نسل آینده بشناسانند.

گرچه ارزش کار آکادمیک در این حوزه بر کسی پوشیده نیست، لیکن تا زمانی که کودکان ما در خیالاتشان لباس رستم به تن نپوشند و با تیرکمان به جنگ اشکبوس نروند، نمی‌توان انتظار داشت که مردم در آینده، از فرهنگ اساطیری شان آگاهی چندانی داشته باشند. گاه یک داستان، یک انیمیشن و یا یک نقاشی می‌تواند تاثیری بسیار شگرفی در شناخت مردم از ماهیت فرهنگی خودشان به جای گذارد. با چنین هدفی، حقیر بر آن شدم تا به بهانه ساختن داستانی خیالی از زندگی آرش کمانگیر، بسیاری از اساطیر و داستان‌های کهن را به تصویر کشیده، و در حد بزاعت خویش، گامی هرچند کوچک در جهت شناساندن اسطوره‌های ایران زمین برداشته باشم.

در بخشی از کتاب آرش می‌خوانیم:

تور در سرسرای کاخش در حال بازی با نوۀ دوست داشتنی‌اش بود. پیران، مشاور خرمند تور نیز در کنار تخت ایستاده و آنان را تماشا می‌کرد. پسرک هشت ساله و پدربزرگ هر دو چوبدستی‌هایی را در دست گرفته و شمشیر بازی می‌کردند. پسرک رجز می‌خواند و پدر بزرگش را به مبارزه می‌طلبید. پدربزرگ نیز چنین وانمود می‌کرد که نوه‌اش از وی قوی تر است و دارد او را شکست می‌دهد. نهایتاً پسرک چوب را مانند شمشیر به شکم تور فرو کرد و تور نیز خود را همچون شکست خوردگان به زمین انداخت. و در حالیکه دستش را به شکمش می‌فشرد گفت: آه افراسیاب پهلوان! افراسیاب نیرومند! تو پیروز شدی. تو مرا شکست دادی.

افراسیاب بالای سر تور آمد. و درحالیکه نوک شمشیرش را بر گردن تور گذاشته بود گفت:‌ای دیو سیاه، به زندگی بدرود بگو.

تور: آه پهلوان خواهش می‌کنم مرا نکش. خواهش می‌کنم مرا نکش.

افراسیاب قدری فکر کرد و گفت: باشد تو را می‌بخشم. به شرط آنکه بتوانی با تیر و کمان ماه را نشانه بگیری. اگر تیر را به وسط ماه بزنی تو را می‌بخشم و در غیر این صورت تو را خواهم کشت. [با تمنا و خواهش ادامه داد:] آه پدربزرگ! من تیرکمان می‌خواهم. پس کی به من تیراندازی یاد می‌دهید؟

تور بلند شد. دستی بر سر افراسیاب کشید. او را بوسید و گفت: پسرم تو هنوز خیلی جوانی. قول می‌دهم وقتی زمانش برسد، تیرکمانی شایسته برای تو فراهم نموده و خود نخستین کسی باشم که تیراندازی را به تو می‌آموزد.

افراسیاب پا به زمین می‌کوبید و درحالیکه چهرهء کودکان لجباز را به خود گرفته بود، گفت: اما من هم اکنون تیر و کمان می‌خواهم. شما فقط قول می‌دهید اما هیچ‌گاه انجام نمی‌دهید.