معرفی و دانلود کتاب نگاه ناب: شرق اندوه (کتاب چهارم)

معرفی کتاب نگاه ناب: شرق اندوه (کتاب چهارم)

کتاب چهارم از مجموعه کتاب های تحلیلی سهراب سپهری

کتاب چهارم که شرق اندوه نام دارد همانند و همپایة کتاب سوم (آوار کتاب) بین سال‌های 1332 تا 1340 سروده شده است. سپهری در این سال هر دو کتاب را به دست ناشر سپرد، اما در توالی اشعار هشت کتاب، آوار آفتاب را مقدم بر شرق اندوه قرار دارد و از لحاظ سیر محتوایی شعر، گویا همین­گونه است. چون در آوار آفتاب شاعر در برزخ امید و ترس زندگی می‌کرد. اما در شرق اندوه از دایرة ترس و توهّم بیرون می‌جهد و شادمانه راه سیر و سلوک روحی خویش را تجربه می‌کند. هرچند که در مقایسه با کتاب‌های بعدی هنوز در اول راه سلوک روحی قرار داشته باشد. البته با توجه به میزان سن و سال او (33 سال) طبیعی است که در آستانة راه قرار دارد. او از لحاظ سیر روحی و فکری جهت صعودی را می­پیماید. سهراب هر چه به جلوتر می‌آید از لحاظ روحی و فکری پخته‌تر می‌گردد و از لحاظ شعری نیز به سبک منحصر به فرد خویش دست می‌یابد. در واقع او در قرار دادن جایگاه این دو شعر در هشت کتاب انتخاب درستی کرده است. سیر او از شبزدگی و تاریکی و یأس به آفتاب و رهایی و امید می‌باشد. شرق اندوه سراسر شعور و امید و حرکت است به سمت رهایی روح و اشراق درون.

در این کتاب، سپهری آگاهانه در جهت کمال سبک شعری خویش، تحول دیگری را در زبان تجزیه می‌کند. در این مجموعه وزن شعرها ضرب‌آهنگ خاصی دارد که تند و سماع­انگیز است. شعرهایی که با آوردن متداوم قوافی درونی و پایانی مصاریع، در ترکیب موسیقی شعر، بسیار مؤثر واقع شده است. بخصوص که این مرحله از زندگی روحی شاعر توأم با بیداری از زندگی خواب‌ها و رهایی از تردید، زیر آوار آفتاب می‌باشد. گرایش به عرفان و سلوک روحی او دیگر تردیدآمیز و شک‌برانگیز نیست، بلکه جازم و مصمم است که این راه روشن را بپیماید.

این نوع تحلیل و تفسیر از مجموعه‌ی اشعار هشت کتاب در نوع خود بدیع و تازه است و چه بسا در ادبیات معاصر و شعر نو اولین کار مفصلی است که تاکنون به رشته‌ی تحریر در آمده است.