معرفی و دانلود کتاب زن در شاهنامه

معرفی کتاب زن در شاهنامه

محمدحسین مجدم در کتاب زن در شاهنامه، به تمام عیار بودن زنان شاهنامه اشاره دارد و آن‌ها را نمونه‌ای بارز از زنان تاریخ می‌داند. زنان شاهنامه از فرزانگی، بزرگ منشی و حتی دلیری برخوردارند.

برخلاف آن‌چه نزد پاره‌ای اشخاص معروف شده. شاهنامه یک کتاب ضد زن نیست. در دوران پهلوانی از سودابه که چشم بپوشیم هیچ زن هوسبازی دیده نمی‌شود. بر عکس تعدادی زن بسیار بزرگوار هستند که نظیر آن‌ها را از حیث رنگارنگی و دلاویزی در آثار دیگر فارسی نمی‌توانیم پیدا کنیم. اکثر زنان شاهنامه که در کتاب زن در شاهنامه به آن اشاره شده است، نمونه بارز زن تمام عیار هستند و در عین برخورداری از فرزانگی، بزرگ منشی و حتی دلیری از جوهر زنانه نیز به نحوی سرشار بهره‌مندند. زنانی چون تهمینه و فرنگیس و جریره و منیژه و گردآفرید هم عشق بر می‌انگیزند و هم احترام را، هم زیبایی بیرونی دارند و هم زیبایی درونی حتی زنان بیگانه‌ای که با ایرانیان پیوند می‌کنند برخلاف مردانشان از صفات عالی برخوردارند. (جز سودابه)

اینان چون به ایران می‌پیوندند به یک باره از سرزمین اجدادی خود دل می‌برند و از دل و جان ایرانی می‌شوند و در تمام مسائل جانب ایران را می‌گیرند. نکته‌ای که در قسمت اساطیری شاهنامه بیشتر به چشم می‌آید این است که اکثر زنان پرآوازه، خارجی هستند. سیندخت و رودابه کابلی هستند، فرنگیس و جریره و منیژه و تهمینه تورانی‌اند و کتایون زن گشتاسب، رومی است.

تنها زنی که باعث بدنامی و حقارت زنان شاهنامه گردید سودابه است اهل هاماوران. رستم در مورد اوست که پس از کشته شدن سیاوش خطاب به کی کاووس می‌گوید:

کسی کاو بود مهتر انجمن
کفن بهتر او را ز فرمان زن
سیاوش به گفتار زن شد به باد
خجسته زنی کاو ز مادر نزاد

امّا زن خوب در شاهنامه، زیبایی بدن را با زیبایی روح، رعنایی را با آهستگی و شرم همراه دارد. زنان در شاهنامه مانند دیگر مظاهر انسانی آن کتاب والایی و کمال دارد. زن نژاد و اصیل ایرانی در تمام شاهنامه صفات متعالی دارد زیباست، قد بلند است، مشک موی، کمان ابرو؛ کمند گیسو، سیمین قلم، غنچه لب، گلرخ، سیم ساق، سیمین ساعد، نرم اندام، در عین حال خویشتن دار، خردمند و پارسا و با پاکی سرشته شده است.

حکیم ابوالقاسم فردوسی پسر حسن مشهور به فردوسی توسی بزرگترین شاعر حماسه‌سرای ملی ایران و استاد بی‌همتای شعر پارسی و یکی از بزرگ‌ترین حماسه سرایان جهان در نیمه اول قرن چهارم هجری به دنیا آمد. وی نخستین سرآینده‌ای است که برای زنده کردن و جاودانه ساختن مفاخر ایران و ایجاد غرور ملی در دل‌های پاک فرزندان این مرز و بوم به شوق و ارادات کوشیده و رنج برده است (تاریخ ادبیات ایران).

پدر فردوسی از دهقانان و دارای رفاه و ثروت بوده است، روستای باژ از آن او بوده یا در آن زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها و ستور و دام داشته است... وی به تربیت فرزند علاقه داشته او را به مکتب فرستاده یا برای او معلّم به خانه آورده است و چنین بر می‌آید که فردوسی مدتی از روزگار کودکی و جوانی را در تحصیل دانش گذرانده بود و علاوه بر تاریخ و ادب‌ فارسی از ادبیات عرب و علوم دینی نیز آگاهی‌هایی داشته است.

فردوسی ظاهراً در اوان قتل دقیقی (حدود 367-368 ق) به نظم داستان‌های قدیم ایران پرداخته و از جمله «بیژن و گرازان» داستان رستم و سهراب، داستان اکوان دیو، داستان‌های مأخوذ از سرگذشت بهرام گور را جداگانه به نظم درآورده است.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار
مقدمه
نشانه‌های آوانگاری
الف
ب
پ
ت
ج
چ
د
ر
ز
س
ش
ف
ق
ک
گ
م
ن
ه
پیوست‌ها 1: زنان بدون نام
پیوست‌ها 2: دیگر نام‌ها
منابع و مآخذ