معرفی و دانلود کتاب نظام حقوق منابع طبیعی در ایران با توجه به اصل حاکمیت در حقوق بین الملل

معرفی کتاب نظام حقوق منابع طبیعی در ایران با توجه به اصل حاکمیت در حقوق بین الملل

کتاب نظام حقوق منابع طبیعی در ایران با توجه به اصل حاکمیت در حقوق بین الملل به قلم نسیم گودرزی و نرگس گودرزی، ابتدا محدودیت‌های حاکم بر بهره‌برداری از منابع طبیعی و سپس نقد و بررسی اصول حاکم بر این منابع را از منظر حقوق بین‌الملل مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهد.

کتاب نظام حقوق منابع طبیعی در ایران در سه فصل به شرح ذیل تدوین یافته است:

در فصل اول به منظور آشنایی با مفاهیم اولیه و پیشینه تاریخی آن‌ها در راستای تبیین دقیق آثار و قلمرو مفاهیم اصلی کتاب از جمله حق حاکیمت بر منابع طبیعی و همچنین نظام بهره‌برداری از منابع طبیعی ایران تحت عنوان کلیات به مروری بر مفاهیم منابع طبیعی، حاکمیت دولت‌ها و حاکمیت بر منابع طبیعی، همچنین پیشینه قانون‌گذاری در رابطه با بهره‌برداری از منابع طبیعی در حقوق ایران پرداخته شده است.

نسیم گودرزی و نرگس گودرزی در فصل دوم تحت عنوان محدویت‌های حاکم بر حاکمیت دولت‌ها بر منابع طبیعی، به بررسی حدود حاکمیت دولت‌ها بر منابع طبیعی و همچنین الزامات ناشی از حقوق بین‌الملل محیط زیست و تعهدات آن پرداخته و از این حیث محدودیت دولت‌ها را در بهره‌برداری از منابع طبیعی‌شان تبیین و بررسی نموده‌اند.

پس از آن در فصل سوم به نظام مدیریت منابع طبیعی، و چالش‌های آن از حیث حفاظت از منابع طبیعی و همچنین تعهدات زیست محیطی ایران پرداخته شده و در نهایت راهکار و پیشنهادات رفع موانع و چالش‌ها و همچنین بهبود نظام مدیریت منابع طبیعی را در پرتو موازین بین‌المللی تبیین و بررسی گردیده است.

در بخشی از کتاب نظام حقوق منابع طبیعی در ایران با توجه به اصل حاکمیت در حقوق بین‌الملل می‌خوانیم:

نیاز انسان به استفاده از منابع طبیعی و گسترش فعالیت‌های توسعه‌ای در سراسر جهان باعث تخریب تدریجی منابع طبیعی و محیط زیست شده و متاسفانه این روند همچنان ادامه دارد. این وضعیت همزمان موجب نگرانی بسیاری از اندیشمندان و سیاستمدران طرفدار محیط زیست گردیده است و دولت‌ها و تشکل‌های مردم نهاد را در سطوح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی به فکر چاره جویی انداخته است.

در این رابطه تاکنون دو رویکرد عمده مشاهده می‌گردد: اول رویکرد اکوسیستمی و دوم رویکرد توسعه پایدار که هریک دارای ویژگی‌های مشترک و بعضاً متفاوتی هستند.

در رویکرد توسعه پایدار رکن «حفاظت از محیط زیست» در موضعی متوازن و شانه به شانه دو رکن «توسعه اجتماعی» و «توسعه اقتصادی» قرار دارد و در آن چارچوب بایستی همزمان به سه رکن توجه داشته و آثار منفی و مثبت هر یک را بر دیگری ارزیابی کرد.

از این رو این رویکرد در عرصه بین‌المللی با اقبال بیشتری رو به روست چرا که طی آن تعهد دولت‌ها به حفظ محیط زیست هم سو با توسعه اقتصادی و اجتماعی آن‌ها مهم تلقی می‌گردد از این رو از این مجال بهره‌مندند که با توجیهات مرتبط با توسعه اقتصادی و اجتماعی بتوانند صلاحیت خود را در بهره برداری از منابع طبیعی توسعه دهند.

به عبارت دیگر در این رویکرد بعد زیست محیطی به عنوان یکی از ابعاد سه گانه توسعه پایدار مطرح می‌شود و از این رو از اهمیت بالاتری نسبت به ارکان دیگر برخوردار نیست درحالی که در رویکرد اکوسیستمی بعد زیست محیطی از جایگاه اصلی و برتر برخوردار است و از این رو حفظ منابع گیاهی، آب، خاک و هوا نسبت به مواردی چون بهره برداری به منظور توسعه از اولویت برخوردار است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل اول: مبانی و منابع اصل حاکمیت دولت هااز منظر حقوق بین الملل
مبحث اول: تعاریف
گفتار اول: تعریف منابع طبیعی و انواع آن
بند اول: تعریف منابع طبیعی
بند دوم: انواع منابع طبیعی
الف) منابع طبیعی تجدید ناشونده
ب) منابع طبیعی تجدید شونده
گفتار دوم: اصل حاکمیت دائمی دولت‌ها بر منابع طبیعی
بند اول: مفهوم اصل حاکمیت دولت ها
الف) تعریف حاکمیت
ب) اصل حاکمیت دولت‌ها در حقوق بین الملل
بند دوم) حاکمیت بر منابع طبیعی
گفتار دوم) حاکمیت بر منابع طبیعی و حفاظت ازآن‌ها در حقوق بین الملل محیط زیست
مبحث دوم: مبانی و منابع اصل حاکمیت بر منابع طبیعی درحقوق بین الملل
گفتار اول) مبانی حق حاکمیت بر منابع طبیعی در حقوق بین الملل عمومی
گفتار دوم) منابع اصل حاکمیت دولت‌ها
بند اول) مشروعیت حاکمیت بر منابع طبیعی در اسناد بین المللی
بند دوم:اصل حاکمیت در منابع حقوق بین الملل محیط زیست
الف: در حقوق سخت (منابع الزام‌آور)
ب: در حقوق نرم (اسناد غیر الزام‌آور)
فصل دوم: محدودیت‌های حاکم بر بهره برداری از منابع طبیعی از منظر حقوق بین الملل
مبحث اول: تحدید صلاحیت دولت‌ها در پرتو حقوق بین الملل محیط زیست
گفتاراول: تعامل بهره برداری و حفاظت از منابع طبیعی از منظر حقوق بین الملل محیط زیست
بند اول: بهره برداری از منابع طبیعی در رویکرد توسعه پایدار
بند دوم: بهره برداری از منابع طبیعی در رویکرد اکوسیستمی
گفتار دوم: موازین حقوق بین الملل محیط زیست در رابطه با حفاظت و نحوه بهره برداری از منابع طبیعی
بند اول: پیشینه حفاظت از منابع طبیعی در حقوق بین الملل محیط زیست
بند دوم: تحدید صلاحیت دولت‌ها در بهره برداری از منابع طبیعی در پرتو اصول حقوق بین الملل محیط زیست
الف: اصل حمایت و حفاظت از محیط زیست
ب: اصل جلوگیری
ج: اصل احتیاطی
د) اصل همکاری
مبحث دوم: بهره برداری از منابع طبیعی و حقوق مسئولیت بین المللی
گفتار اول: تعهدات زیست محیطی دولت‌ها در بهره برداری از منابع
بند اول: تعهدات زیست محیطی دولت ها
بند دوم: الزامات بهره برداری از منابع در حقوق بین الملل محیط زیست
الف) اقدامات تنظیمی
ب) ممنوعیت یا محدودیت‌ها
ج) الزامات مربوط به کاربری زمین
د) ارزیابی اثرات زیست محیطی در بهره برداری از منابع
گفتار دوم:مسئولیت بین المللی دولت‌ها ناشی از خسارات زیست محیطی
فصل سوم: نقد و بررسی اصول حاکم بر منابع طبیعی از منظر حقوق بین الملل
مبحث اول: نظام حقوقی مدیریت منابع طبیعی در ایران
گفتار اول: پیشینه قانون گذاری در بهره برداری حوزه منابع طبیعی در ایران
بند اول: قبل از پیروزی انقلاب
بند دوم: بعد از انقلاب اسلامی
گفتار دوم: مالکیت منابع طبیعی در حقوق ایران
گفتار سوم: نظام بهره برداری از منابع طبیعی
بند اول: جنگل‌ها و مراتع
بند دوم: بهر بردرای از منابع آبی
بند سوم: بهره برداری از معادن
گفتار چهارم: حفاظت از منابع طبیعی در قوانین جمهوری اسلامی ایران
مبحث دوم: نقد و بررسی چالش‌های حقوقی نظام بهره برداری از منابع طبیعی ایران...
گفتار اول: نقض اصل حفاظت از محیط زیست ناشی از نقص نظام تقنینی واگذاری و بهره برداری از منابع طبیعی
گفتار دوم: فقدان نظامات متناسب با اصل احتیاط در بهره برداری از منابع طبیعی
نتیجه گیری
فهرست منابع