معرفی و دانلود کتاب نامه‌ی نادری

معرفی کتاب نامه‌ی نادری

کتاب نامه‌ی نادری داستان برکناری شاه طهماسب و به قدرت رسیدن نادرشاه را روایت می‌کند و شرایط تاریخی آن دوران را شرح می‌دهد. این کتاب نمایشنامه‌ای تاریخی است که به قلم نریمان نریمانوف، نویسنده‌ی بنام کشور آذربایجان، به رشته‌ی تحریر درآمده و در دوران مشروطه به انتشار رسیده است.

درباره‌ی کتاب نامه‌ی نادری

نادرشاه که او را ناپلئون شرق نیز می‌نامند از قدرتمندترین شاهان ایران بوده است. از بیرون کردن عثمانی تا فتوحات مشهوری همچون فتح هند در کارنامه‌ی او می‌درخشد و البته نباید ناگفته بماند که همچون دیگر همتایان خود ستم‌ها نیز روا داشته است. اثری که پیش رو دارید کتاب نامه‌ی نادری (Nadir - Shah) به قلم نریمان نریمانوف (Nariman Narimanov) است. نریمان نریمانوف، نویسنده‌ی برجسته‌ی کشور آذربایجان، نمایشنامه‌ی حاضر را در زمانه‌ای نوشت که ایران تحت سلطه‌ی شاهان مستبد قرار داشت. او داستان به سلطنت رسیدن نادرشاه را می‌نویسد و از خلال آن به بی‌کفایتی و استبداد شاهان تاریخ ایران اشاره می‌کند و قصه‌ی تکراری برآمدن استبدادی دیگر از پسِ استبداد را به تصویر می‌کشد.

ماجرای کتاب نامه‌ی نادری به سال 1717 در شهر اصفهان باز می‌گردد. شاه سلطان حسین اداره‌ی کشور را در دست دارد و کشور در اوضاع نابسامانی به سر می‌برد. در همین اثنا، شاه سلطان حسین از دنیا می‌رود و پسرش شاه طهماسب بر تخت سلطنت می‌نشیند. نادر نیز راهزنی قدرتمند است که آوازه‌ی قتل و غارتش به گوش همه رسیده. از جایی به بعد، نادر تغییر رویه می‌دهد و به اردوگاه شاه طهماسب می‌پیوندد. طهماسب او را به عنوان مامور سرکوب یاغیان منصوب می‌کند. نادر در این مقام خوش می‌درخشد و در نهایت با همدستی درباریان شاه طهماسب را از تخت به زیر می‌کشد و خود سلطنت را به دست می‌گیرد. پس از این خون‌ها ریخته می‌شود و ستم‌ها بر تارک تاریخ ثبت می‌گردد. سرانجام نیز نادر پس از قتل‌ها و جنایت‌های بسیار، با نقشه‌ی درباریان و به دست فراشان خود به قتل می‌رسد.

نویسنده کتاب نامه‌ی نادری را در چهار انجمن نوشته است. او در این کتاب قدرت نویسندگی خود را به رخ می‌کشد و تصویری واقعی از نادرشاه ارائه می‌دهد؛ شاهی که نه عدالت‌خواه است و نه احمق، بلکه راهزنی است که شمشیرش را در مسیر کامیابی کشورش به کار می‌گیرد و در نهایت به قدرت می‌رسد. اما به دلایل تاریخی که شرح آن در نمایشنامه‌ی حاضر آمده است، او نیز به خیل شاهان ستمگر تاریخ می‌پیوندد و راه خودکامگی را پیش می‌گیرد.

کتاب نامه‌ی نادری نخستین بار در سال 1899 به انتشار رسید. تاج ماه آفاق الدوله آن را به فارسی ترجمه کرده و سال 1324 بود که در ایران انتشار یافت و این ترجمه را نخستین تلاش زنان ایرانی در حوزه‌ی هنر نمایشی ایران نامیده‌اند. این نمایش دو بار در ایران به روی صحنه رفت. یک بار در سال 1327 در رشت اجرا شد و بار دیگر در سال 1328 در تبریز. محمد خلیلی در سال 1358 ترجمه‌ی دیگری از اثر حاضر ارائه داد. انتشارات دیدآور به سبب نثر ویژه‌ی ترجمه‌ی اول و ارزش تاریخی آن، ذیل مجموعه‌ی گنجینه‌ی آثار نمایشی دوران قاجار با تصحیح و رسم‌الخط جدید به انتشار این اثر همت گمارد.

کتاب نامه‌ی نادری برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی کتاب حاضر را به دانشجویان تئاتر و ادبیات نمایشی پیشنهاد می‌کنیم. همچنین اگر به نمایشنامه‌های تاریخی و انتقادی علاقه دارید، این کتاب را از دست ندهید.

در بخشی از کتاب نامه‌ی نادری می‌خوانیم

نادر: دایى تو را چه شده است؟ چرا گریه مى‌کنى؟ در دلت چه هست؟

جواد: اى فرزند چه بگویم... من به روز خودم گریه نمى‌کنم. امروز فردا خواهم مرد... آنچه مرا اندوهناک کرده کارهاى آشفته‌ى مرز و بوم ما است، اوف! اوف! هیچ مى‌دانى چه مى‌کنند؟ زاد و بوم ما از دست مى‌رود، زیارتگاه‌هاى ما، زمین‌هاى ما به دست گروه بیگانه مى‌افتد، ملت ما روز به روز، به تارى، و تیرگى مى‌افتد، نه کشت، نه درو، در چند دهات گرسنگى سر گرفته، مانند ملخ مردم مى‌میرند، من به این مى‌گویم... (سر خود را گرفته گریه مى‌کند).

(نادر در فکر).

جواد: (از جاى برخاسته دست نادر را مى‌گیرد) نادر در جهان بلندآوازگى با دو چیز مى‌شود. نخست به خوبى، و دیگر به زشتى. به زشتى شهره شدن براى همه آسان است و این نام پاینده نیست... به نیکى نامور شدن هنر همه کس نیست، آن کس که نیکوکار است نام نیکش، نه اینکه در زندگى، پس از مرگ هم نام او به نیکى برده مى‌شود و به خوبى گفته مى‌شود، پس هیچ روا باشد نام مانند تو جوانمردِ دلیرى در زندگى به هزار دشنام گفته شود و پس از مرگ به زشتى و نفرین بگویند؟ روا مى‌باشد که روزگار و توانایى و دانش تو به یغما و راهزنى بپوسد؟ روا مى‌باشد کسى چنین کردار نیک خود را هیچ و پوچ کرده، خوهاى زشت را بپذیرد؟