معرفی و دانلود کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی: هشت جستار درباره‌ی سینما

معرفی کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی: هشت جستار درباره‌ی سینما

کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی اثری از منتقد و پژوهشگر سینما موری پومرانس است. پومرانس در این کتاب هشت جستار سینمایی درباره‌ی سینمای میکل‌ آنجلو آنتونیونی به مخاطبان سینما تقدیم می‌کند. میکل‌ آنجلو آنتونیونی را می‌توان در کنار نام‌هایی چون فدریکو فلینی و ژان‌-لوک گدار از مهم‌ترین فیلم‌سازان مدرنیست سینما دانست. این کتاب سعی دارد به جهان‌بینی ظریف و چندوجهی این هنرمند بزرگ ایتالیایی نزدیک شود و تحلیل ژرفی از سینمای او ارائه دهد.

درباره‌ی کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی

کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی (Michelangelo Red Antonioni Blue) تألیف تحلیل‌گر سینما موری پومرانس (Murray Pomerance) است. میکل‌آنجلو آنتونیونی یکی از بزرگ‌ترین فیلم‌سازان مؤلف تاریخ سینماست که تابه‌امروز مقالات و کتاب‌های متعددی در باب فیلم‌های او به چاپ رسیده است. این فیلمساز ابتدا کار خود را با ساختن فیلم‌هایی به سبک نئورئالیسم ایتالیا آغاز کرد. فیلم‌هایی که بیشتر بر محوریت مشکلات اقتصادی کشور ایتالیا پس از دوران جنگ جهانی دوم بودند. فیلم‌های این دوره‌ی کارنامه‌ی آنتونیونی آثاری ساده‌تر و عامه‌پستندتر هستند. این فیلم‌ها واجد لحنی بودند که در ادامه از تمام فیلم‌های این فیلمساز حذف می‌شود؛ لحن کمیک که در فیلم‌های ابتدایی او مانند «در میان زنان» و «فریاد» جاری‌ست اما به طور کامل از فیلم‌های پسا-دهه‌ی شصتِ او مانند «آگراندیسمان» یا «صحرای سرخ» حذف می‌شود.

آنتونیونی در فیلم‌های دوران نئورئالیسم‌اش، از مونتاژ و برش نماها بیشتر بهره می‌برد. در فیلمی مانند «در میان زنان» با ریتم بالای داستان‌گویی مواجه هستیم که آنتونیونی مدام از برش مونتاژی میان نماها استفاده می‌کند. اشاره به این مورد اهمیت دارد. چون وقتی با ورود به دهه‌ی شصت آنتونیونی اولین فیلم از سه‌گانه‌اش را با عنوان «ماجرا» ساخت، وارد جهان‌بینی و سبک جدیدی از فیلمسازی شد. در این دوران و برخلاف فیلم‌های اولیه‌اش، آنتونیونی به معمار سینما بدل گشت. به همین روی، با فیلمسازی مواجه شدیم که گرایش خاصی به دیرند نماها و برداشت‌های بلند دارد. در این دوران، آنتونیونی دوربین‌اش را در نقش «کاوش‌گر» به کار می‌گرفت. دوربینی که تمام حرکات ریز و درشت بازیگران را دنبال می‌کرد و نسبتِ میان بازیگر و معماری را در قاب به نمایش می‌گذاشت.

آنتونیونی در سال 1960 با فیلم «ماجرا» به جشنواره‌ی کن رفت. این فیلم چنان از مخاطبان آن‌ سال‌ جلوتر بود که وقتی در سالن‌های لومیر به نمایش درآمد، مخاطبان شروع به فحاشی کردند و به قدری خشمگین شدند که آنتونیونی به همراه بازیگر زن فیلم، مونیکا ویتی، از سالن سینما فرار کردند. این فیلم با وجود آنکه نتوانست توجه مخاطبان را در همان نمایش اول‌اش جلب کند، اما دقیقاً دو سال بعد در نظرسنجی نشریه‌ی «سایت‌اند‌ساوند» از منتقدان سینمایی در رتبه‌ی دوم بهترین فیلم تاریخ سینما قرار گرفت. آنتونیونی در فیلم‌های این دوره از کارنامه‌اش («ماجرا»، «شب»، «کسوف»، «آگراندیسمان»، «خبرنگار») به دنبال درون‌مایه‌هایی بود که ذهن اکثر متفکران مدرنیست را به خود جلب کرده بود: گسست میان انسان‌ها پس از جنگ جهانی دوم، از دست رفتن معنا و همچنین هویت‌باختگی فردیت‌ها در بسترهای زیست شهری.

انتخاب عنوان کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی توسط موریس پومرانس چندوجهی و بسیار هوشمندانه است. چون آنتونیونی فیلمسازی بود که بسیار به این دو رنگ یعنی آبی و قرمز توجه خاصی داشت. این دو رنگ برای آنتونیونی شالوده‌های بنیادین بصری در سینمایش بودند. او رنگ آبی را به مثابه‌ی تصویر و انگاره‌ی تنهایی انسان و گسست می‌دید. برای او رنگ آبی نه وجهی از آرامش بلکه بیانگر احساسات مالیخولیایی بود. در سوی دیگر، رنگ قرمز برای آنتونیونی برابر با خون و میل است. موریس پومرانس که تا به حال در باب فیلم‌ها کتاب‌های مونوگراف متعددی منتشر کرده و در باب فیلمسازان نیز اعم از هیچکاک و جری لوئیس تحقیقات سترگی به عمل رسانده، در این کتاب دغدغه‌های آنتونیونی را در نگاه سینماتیکِ او در بحث «تصویر» و «ایماژ» بررسی و کاوش می‌کند.

به واقع وقتی از سینمای آنتونیونی حرف می‌زنیم، در واقع داریم به معماری مدرنیستی نیز اشاره می‌کنیم. نمی‌توان از این واقعیت چشم‌پوشی کرد که شخصیتِ اصلی فیلم‌های او نه فقط انسان‌ها بلکه محیطی‌ست که در آن قدم می‌زنند و در تقلا هستند. آنتونیونی این معماری را با بزرگ‌نمایی‌اش در نماها نشان می‌دهد.

باری، در کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی هشت جستار آن خواهید خواند که چرا آنتونیونی یکی از مهم‌ترین فیلمسازان تاریخ سینماست و چگونه به واسطه‌ی میزانسن به تفکر و تعمق در باب انسان می‌پردازد.

کتاب حاضر توسط انتشارات گیلگمش به چاپ رسیده است.

در نکوداشت کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی

• خواندنی و بی‌نظیر. (مجله‌ی چویس)

کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی برای چه کسانی مناسب است؟

خواندن کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی به دوست‌داران نظریه‌ی فیلم، کتاب‌های مطالعات فیلم و همچنین علاقه‌مندان به سینمای مدرن توصیه می‌شود.

در بخشی از کتاب میکل آنجلو سرخ، آنتونیونی آبی: هشت جستار درباره‌ی سینما می‌خوانیم

رشته‌ی خطرناک چیزها - که می‌توان آن را رشته‌ی خطرناک رویدادها نیز نامید، زیرا واژه‌ی ایتالیایی کوزا به معنای رویدادها نیز هست - داستانی را روایت می‌کند که از جهاتی خیلی ساده و سرراست است. کریستوفر (کریستوفر بوخهولز) و کلوئه (رجینا نِمنی) در برج متروکه‌ای، که ظاهراً سازه‌ی دیگری نیز وجود دارد که شبیه به آن است، در کنار یک خور زندگی می‌کنند. آن‌ها با هم جروبحث و دعوا می‌کنند و به‌خوبی می‌توان دید که حوصله‌ی کلوئه از دست او کاملاً به سر آمده است. آن‌ها در رستورانی در همان حوالی در سکوت ناهار می‌خورند، درحالی‌که در میز کناری جمع بسیار شلوغ و پُرسروصدایی دارند خوش‌گذرانی می‌کنند؛ در همین موقع زن جوانی را در حال اسب‌سواری در ساحل می‌بینند. کلوئه می‌گوید: «این همون دختریه که توی اون برج زندگی می‌کنه.» از رستوران بیرون می‌روند تا کمی قدم بزنند، درحالی‌که جروبحث‌شان کماکان ادامه دارد و سرانجام به نظر می‌رسد که کریستوفر با او به هم می‌زند. کمی بعدتر، کریستوفر به برج لیندا (لوییزا رانی‌یری) می‌رود. در ادامه، کلوئه دوباره به ساحل می‌رود. سروکله‌ی لیندا پیدا می‌شود و او را می‌بینیم که کنار سایه‌ی کلوئه ایستاده و آرام فکر می‌کند. کل قصه همین است.

کجاست این رشته، این رشته‌ی خطرناک چیزها؟ این رشته‌ی خطرناک می‌تواند همان چیزی باشد که حوادث معمولی را در قالب داستانی جدی و مهیج و به عبارتی همان حس پیش‌برنده و همیشه قریب‌الوقوع انگیزه و هدف به هم متصل می‌کند. از نظر صرفاً روایی، ما احتمالاً عادت کرده‌ایم که این ربط‌دهنده یا پیونددهنده را به صورت احتمال‌ها، نگرش‌ها‌ و کنش‌ها تلقی کنیم. پس از جروبحث شدید کلوئه و کریستوفر، به‌خوبی می‌توان دید که کریستوفر علاقه‌اش به این رابطه را پاک از دست داده است و سراغ زن دیگر، یعنی همان سوارکار، می‌رود؛ و البته احتمالات دیگری هم وجود دارند. اما آنتونیونی اصولاً هنرمندی بصری‌ است و به زنجیر کردن واقعیت‌های هیجانی یا سیاسی - جغرافیایی علاقه‌ی چندانی ندارد. برای او فقط ظاهر چیزها مهم است، در حقیقت، ظاهری بیهوده یا تهذیب‌شده.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه ‌ی مترجم
دیباچه
آن ‌سوی ابرها
شناسایی یک زن
صحرای سرخ
رشته‌ ی خطرناک چیزها
معمای اوبروالد
نقطه‌ ی زابریسکی
مسافر
آگراندیسمان
منابع
نمایه