معرفی و دانلود کتاب مونوگرافی قوم ترکمن

معرفی کتاب مونوگرافی قوم ترکمن

کتاب مونوگرافی قوم ترکمن، نوشته‌ی معصومه محمدی سیف، دربرگیرنده‌ی اطلاعاتی جامع و وسیع درمورد یکی از بااقتدارترین اقوام ایرانی، یعنی قوم ترکمن است. نویسنده با رعایت توالی صحیح در ارائه‌ی مطالب و آوردن مستندات تاریخی، اثر خود را تبدیل به یکی از بهترین کتاب‌های موجود در زمینه‌ی آشنایی با قوم ترکمن کرده است.

درباره کتاب مونوگرافی قوم ترکمن

پیش از هرچیزی لازم می‌دانیم که تعریفی از مونوگرافی، برای افرادی که با این حوزه آشنا نیستند، ارائه دهیم. مونوگرافی (monography) یا تک‌نگاری عبارت است از یک بررسی مفصل، عمیق و جامع در رابطه با همه‌ی جزئیات یک موضوع واحد.

کشور ایران از اقوام مختلفی تشکیل شده است که با فرهنگ‌ها و آداب و رسوم مختلف در جای‌جای این سرزمین پراکنده شده‌اند. شناخت این قومیت‌ها زمینه‌ای است برای همبستگی و اتحاد هرچه بیشتر مردم ایران عزیزمان. یکی از اقوام باشکوه ایرانی، قوم ترکمن است. ترکمان‌ها (Türkmenler) از اقوام ترک آسیای میانه هستند. آن‌ها در قسمت‌های مختلف جهان سکونت گزیده‌اند. ترکمن‌های ایران بیشتر در منطقه‌ی ترکمن‌صحرا، قسمت شرقی دریای خزر، قسمت‌هایی از خراسان، کناره‌ی رودخانه‌ی اترک و گرگان‌رود سکونت دارند.

مردم این قوم پیرو مذهب حنفی هستند. زبان ترکمنان به زبان ترکی استانبولی و ترکی آذری نزدیک است.

معصومه محمدی سیف در کتاب مونوگرافی قوم ترکمن به ریشه‌شناسی واژه‌ی ترکمن و مبدأ و منشأ این قوم بزرگ ایرانی می‌پردازد. نویسنده بر اساس مطالعاتی که درمورد ترکمان‌ها داشته، توانسته توصیفی کامل از جزئی‌ترین مسائل زندگی و آداب و رسوم این قوم ارائه دهد. شما می‌توانید در این کتاب اطلاعاتی جامع در باب ترکمن‌ها، در رابطه با اموری که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌شود، به دست آورید: زیستگاه اولیه ترکمن‌ها، آداب و رسوم در فرهنگ‌ ترکمن‌ها، مراسم ازدواج در بین ترکمن‌ها، لباس محلی مردان ترکمن، پوشاک زنان ترکمن، صنایع دستی زنان ترکمن، موسیقی در فرهنگ ترکمن و...

در صفحات پایانی کتاب برای آشنایی هرچه بیشتر شما با نقش‌ونگارهای موجود در لباس‌ها و صنایع دستی و زیورآلات قوم ترکمن و همچنین مراسم‌های مختلف آنان، تصاویری ارائه شده است.

کتاب مونوگرافی قوم ترکمن برای چه کسانی مناسب است؟

مطالعه‌ی این کتاب را به علاقه‌مندان به آشنایی با قوم ترکمن پیشنهاد می‌کنیم.

با معصومه محمدی سیف بیشتر آشنا شویم

معصومه محمدی سیف بانوی هنرمند، شاعر، پژوهشگر جامعه‌شناسی و دانشجوی سیاستگذاری فرهنگی است. وی تاکنون توانسته بیش از هفت عنوان کتاب در حوزه‌ی جامعه‌شناسی به چاپ برساند که در ادامه به ذکر عنوان آن‌ها می‌پردازیم: «نشانه‌شناسی در پوشاک زنان ترک و کرد در ایران»، «جامعه‌شناسی هنرهای دستی زنان ایران زمین»، «جامعه شناسی پوشاک سنتی زنان ایران زمین»، «منوگرافی لک»، «جامعه‌شناسی موسیقی محلی در فرهنگ ایران زمین»، «جامعه‌شناسی رقص محلی در فرهنگ ایران زمین». خانم محمدی سیف چند مجوعه شعر را نیز منتشر کرده است، از جمله: «حریر نگاه»، «ترانه ترمه»، «یک بهار از بهشت می‌چینم»، «من نباید قبل از مرگم بمیرم» و...

در بخشی از کتاب مونوگرافی قوم ترکمن می‌خوانیم

مسکن، به عنوان مهم‌ترین نیاز بشر از بدو خلقت تاکنون مطرح بوده است. انسان‌های اولیه بر حسب غریزه خود غارها را به عنوان مسکن و جان پناه در مقابل تغییرات جوی و فصلی از قبیل سرما، گرما، بارش برف و باران و وزش بادهای شدید و در امان ماندن از حملات حیوانات درنده انتخاب نمودند. بیشتر شدن جمعیت، انسان را مجبور به تفکر کرد تا بتواند مشکل مسکن خود را با استفاده از چوب درختان و سنگ‌ها تا حدودی برطرف نماید.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
مقدمه و پیشینه پژوهش
منشأ پیدایش نام ترکمن و وجه تسمیه آن
زیستگاه اولیه ترکمن‌ها
پراکندگی ترکمن‌ها در نقاط مختلف
افغانستان
چاودور
ارزاری
آل علی
قره
سالور
ساریق
تکه
گوکلان
یموت
آب و هوا، پستی و بلندی‌ها
مسکن
اجزای آلاچیق ترکمنی (اُی)
تاریم
اوق
توینوک
ایشیک
قامیش
کچه
دورلوق یاقا
بیل یوپ
دوزی
تارپ یاپار
اورقان
قازیق
کارکرد رصدخانه‌ای اُی ترکمن
آداب و رسوم در فرهنگ‌ها ترکمن‌ها
مراسم تولد
مراسم ختنه
مراسم طلب باران
نماز جماعت
مراسم اعتکاف
عید قربان یا قربان بایرام
مولودی (تولد پیامبر)
پیشواز ماه رمضان
جلوه‌های رفتاری استقبال از ماه مبارک رمضان
رؤیت هلال ماه مبارک رمضان
ماه مبارک رمضان
شب قدر
برگزاری نماز تراویح و دعای بعد آن
برگزاری مراسم لیالی قدر
روز کِر
روز قوقن
عید فطر یا آراز بایرام
روز عاشورا در میان ترکمن‌ها
برگزاری مراسم نماز و دعا در روز عاشورا
نام‌گذاری متولدان ماه محرم در میان ترکمن‌ها
مراسم عزاداری برای واقعه کربلا
جشن 63 سالگی
لالایی‌های ترکمنی
ترانه‌های عامیانه
مشاهیر ترکمن
آئین نوروز در بین ترکمن‌ها
خاستگاه و پیشینه‌ی تاریخی نوروز
مقدمات نوروز (پیشواز)
تحویل سال
آغاز تحویل سال
قونگشی اوقارا (ظرف همسایه)
مراسم ازدواج در بین ترکمن‌ها
ثوزآتماق
ثوزآلماق
قاپی آچماق
دوزدادشماق
آداماق
مال کثشمک
قودابولماق
اوربا یایراتماق
ثاغت بل لِ مک
مرحله پیش برنامه
کارت نویسی
مُصایب
ب وورچی
کُجه وه یا کجاوه
عروس کشان
آیاقدان آلماق/ گؤفردیک
کجه وه کؤیمز
دالاشماق
اوون ثپمک
پول ثچمک
کُشتی – گورشمک
اسب دوانی
قاپی ثاقلاماق
قیچی زدن
وکیل
الدش دیرمک
اوجه آش
قایتارما
لباس‌ محلی مردان ترکمن
کلاه‌ها
بؤروک
تلپک
پیراهن مردان
قبا
کوینک‌
چاتال
پاپینجا
چأکمن
جولبار/ شلوار
بالاق/ تنبان
أوچمک
پالتون/ پالتو
دؤن
اچمک
پاپوش
کفش‌- چکمه‌
پوشاک زنان ترکمن
پوشاک ترکمنی، ترکیبی از دوره‌های مختلف تاریخ
دسته اول: سربندها
دسته دوم: تن‌پوش‌ها
بالاق (شلوار)
دسته سوم: پاپوش‌ها
جایگاه رنگ قرمز در بین ترکمن‌ها
زیورآلات زنان ترکمن
1- زیورآلات مخصوص پوشاک
تِنِه‌چیر (تنه چور)
گل یقه (گل یاقا)
چاپراز
بِقو، بیقاو، بِقوطُوق (بوقاو)
طومار
سکّه
بازبند (بازوبند) «قول‌باغ»
گُون جیک
آچاربا
دواجِق
2-زیورآلات مربوط به سر و سینه
قولاق حلقه
سن سوله
آسیق، زنجیره
قُبه (قُپه)
اوگرمه (توپ‌بی)
داغدان
آلاجا
زیورهای مجزا
دستبند بوزالیک
بیله‌زیک (النگو)
خلخال بورمَه
حلقه (یوزیک)
قوشاق (زیور کمر)
مونجوق قوشاق
زیورهای ابزار کار
سارماق
ایقماچ
آلادنگی/ آلناقی (آلإدنگی)
انسه لیک
قیناچ اوجی
چکه لیق
بوکاو
اگمه
پیشانی‌بند، آنق
قورثاقچه
چنگه
آچار باق
آق یای
یونگسه (انگشتانه)
نقش‌های مورد استفاده در زیورآلات ترکمن
آرایش موی دختران و زنان ترکمنی
آرایش موی پسران ترکمن
صنایع دستی زنان ترکمن
قالی‌بافی و قارچین‌های ترکمن
نقوش قالی ترکمن
قارچین (پشتی)
کچه
پالاس (پلاس)
خورجین (توبره)
آسمالیق
کوشمه
رودوزی سنتی
گلیم
نوار بافی
نمازلیق (سجاده)
ابریشم بافی
بقچه
ترکمن‌دوزی (دوخت‌های ترکمنی)
هنر ﺳﻮﺯﻥﺩﻭﺯی ﺗﺮﮐﻤﻦ
کشته (سیاه دوزی) (سوزن‌دوزی ترکمنی)
مراحل تولید سوزن‌دوزی ترکمن
شیوه سوزن دوزی با نخ‌های یوفک بر روی پوشاک
نقوش سوزن دوزی ترکمن
اوی
تیرانا بورون
آی نقش (نقش ماه)
قوچوق (قوچاق)
نقش کنگره ای
دورت گوز
باغ
ایشمه
چرشو (چادر شب)
صنایع چوبی
صنعت ساخت زیورآلات
موسیقی در فرهنگ ترکمن‌
موسیقی ترکمنی
موسیقی ترکمنی و نقش پیام‌رسانی
موسیقی عاطفی
موسیقی تغزلی
موسیقی حماسی رزمی
موسیقی بزمی
موسیقی آیینی
باغشی (بخشی)
سازهای متداول در بین ترکمن‌ها
دوتار، ساز اصلی موسیقی ترکمن
تویتوک یا دیللی تویدوک (نی زبانه‌دار)
تامدیر
قوپوز و ساز
رقص شمشیر در بین ترکمن‌ها
ذکر خنجر ترکمن
شمن
نتیجه‌گیری
منابع
عکس‌ها