معرفی و دانلود کتاب درس‌های اسفار (مباحث قوه و فعل) جلد پنجم

معرفی کتاب درس‌های اسفار (مباحث قوه و فعل) جلد پنجم

کتاب درس‌های اسفار (مباحث قوه و فعل) جلد پنجم، مجموعه‌ای از درس‌هاى کتاب اسفار ملاصدرا است که توسط استاد شهید مطهرى در حوزه علمیه قم در سال‌هاى 1356 و 1357 تدریس شده است.

در کتاب درس‌های اسفار، علت انتخاب مباحث قوه و فعل، مطرح بودن برخی اندیشه‌های مارکسیستی در ارتباط با مسئله حرکت در آن دوره بوده است. این کتاب از یک سو غنای فلسفه اسلامی را نمایان می‌کند و از سوی دیگر دقت‌نظر و تسلط آن استاد شهید را بر مسائل فلسفی آشکار می‌سازد و همانند سایر آثار استاد از بیانی روشن و روان برخوردار است. این مجموعه شامل شش مجلد می‌باشد. در اینجا لازم است نکاتی چند درباره نحوه تنظیم این اثر ارائه شود. استاد در هر جلسه ابتدا محتوای بخش مورد نظر را توضیح داده و در پایان هر درس ضمن خواندن متن اسفار، روی متن توضیحاتی ارائه داده‌اند و در مواردی که مشکلی عبارتی در متن وجود داشته راه حل‌های ممکن را بررسی کرده‌اند. البته تطبیق درس بر متن در موارد اندکی به دلیل محدودیت وقت به حضار واگذار شده است. مطابق معمول درس‌های حوزه، در هنگام توضیح متن و نیز تطبیق درس بر متن، پرسش‌هایی توسط حضار مطرح شده که بجز چند مورد که پاسخ سؤال کاملاً از توضیح قبلی استاد معلوم بوده، تماماً آورده شده‌اند. لازم به یادآوری است که هر سؤال در محل خود آورده شده است به این معنا که اگر سؤالی در ضمن تطبیق درس بر متن مطرح شده ولی مربوط به محتوای درس بوده نه متن، به بخش توضیح درس منتقل شده است. نیز پاره‌ای توضیحات مفصل که گهگاه توسط استاد در هنگام تطبیق ارائه شده ولی مستقیماً به متن مربوط نبوده، در بخش توضیح درس مربوطه (و غالباً به صورت پاورقی) آمده است.

جلد پنجم کتاب درس‌های اسفار اثر شهید آیت‌اللّه مطهری شامل بیست و دو جلسه از درس‌های مذکور است که چهارده فصل از مبحث قوه و فعل کتاب اسفار ملاصدرا (فصل‌های 1 14 مرحله هشتم) را در بر می‌گیرد. همچون مباحث قبلی، روش تدریس استاد این گونه بوده است که ابتدا مطلب را با توجه به مسائل مربوط به آن و تطبیق و مقایسه آراء مختلف بیان می‌کرده‌اند و آنگاه متن اسفار را می‌خوانده‌اند و در ضمن متن‌خوانی توضیحات لازم و گاه نکات بدیع و جدیدی را بیان می‌نموده‌اند. متن اسفار و توضیحات آن همانند مجلدات قبلی در پایان کتاب آمده است.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
فصل 1: در مبدا و منتهای حرکت و و قع تضاد بین این دو
جلسه هشتادم
فصل 2: در نفی حرکت بالذات از پنج مقولۀ دیگر
جلسه هشتاد و یکم
فصل3: در حقیقت سکون
جلسه هشتاد و دوم
جلسه هشتاد و سوم
فصل4: در وحدت عددی و نوعی و جنسی حرکت
جلسه هشتاد و چهارم
فصل 5: در حقیقتت سرعت و بطؤ
جلسه هشتاد و پنجم
فصل 6: چند مساله دربارۀ سرعت و بطؤ
ادامه جلسه هشتاد و پنجم
جلسه هشتاد و ششم
فصل 7: تضاد حرکات
ادامه جلسه هشتاد و ششم
جلسه هشتاد و هفتم
فصل 8: آیا حرکات مستقیمه با حرکات مستدیره تضاد دارند؟
جلسه هشتاد و هشتم
فصل 9: آ تخلل سکون بین دو حرک ضروری است؟
جلسه هشتاد و نهم
جلسه نودم
فصل 10: انقسام حرکت به اعتبار فاعل آن
جلسه نود و یکم
فصل11: غایت حرکت طبیعی چیست؟
ادامه جلسه نود و یکم
فصل 12:آیا مبادی حرکات مختلف می تواند در شی واحد وجود داشته باشد؟
ادامه جلسه نود و یکم
فصل 13: مبدا حرکت های قسری
جلسه نود و دوم
جلسه نود و سوم
فصل 14: مبداء میل مستقیم یا مستدیر در اجسام
جلسه نود و چهارم
جلسه نود و پنجم
جلسه نود و ششم
جلسه نود و هفتم
جلسه نود و هشتم
جلسه نود و نهم
جلسه صدم
جلسه صد و یکم
متن اسفار همراه توضیحات استاد هنگام تدریس
فصل 1
المرحلة الثامنة
فی تتمة أحوال الحرکة و أحکامها
فصل 2
فی نفی الحرکة عن باقی المقولات الخمس بالذات
فصل 3
فی حقیقة السکون و أنّ مقابل الحرکة أی سکون هو و أنّه کیف یخلو
الجسم عنهما جمیعا
فصل 4
فی الوحدة العددیة و النوعیة و الجنسیة للحرکة
فصل 5
فی حقیقة السرعة و البطؤ و أنهما لیسا بتخلل السکون
فصل 6
فی أحوال متعلقة بالسرعة و البطؤ
منها أنّ کلا منهما مشترک معنوی بین ما یوجد منه فی المستقیمة و المستدیرة و الکمیة و الکیفیة لاتحادها فی الحد المشترک و هو القطع للمسافة فی زمان أقل.
فصل 7
فی تضاد الحرکات
فصل 8
فی أن المستقیمة من الحرکة لاتضاد المستدیرة و لا المستدیرات
المتخالفة الإنحداب تضاد بعضها لبعض لأجل هذا الاختلاف
فصل 9
فی أن کل حرکة مستقیمة فهی منتهیة الی السکون
فصل 10
فی انقسام الحرکة بانقسام فاعلها
فصل 11
فی أنّ المطلوب بالحرکة الطبیعیة ماذا ؟
فصل 12
فی أنّ مبادی الحرکات المختلفة یمکن أن یجتمع فی جسم واحد أم لا ؟
فصل 13
فی تحقیق مبدأ الحرکة القسریة
فصل 14
فی أنّ کلّ جسم لابدّ و أن یکون فیه مبدأ میل مستقیم أو مستدیر
فهرست ها
فهرست آیات قرآن کریم
فهرست اشعار عربی
فهرست اشعار فارسی
فهرست اسامی اشخاص
فهرست اسامی کتب و مقالات