معرفی و دانلود کتاب تلاقی گونه وحشی با گونه تجاری پنبه

معرفی کتاب تلاقی گونه وحشی با گونه تجاری پنبه

کتاب تلاقی گونه وحشی با گونه تجاری پنبه نوشتۀ پوریا برزعلی، به بررسی چگونگی اصلاح نژاد پنبه و نحوۀ کشت آن در ایران و در دیگر نقاط جهان می‌پردازد.

دربارۀ کتاب تلاقی گونه وحشی با گونه تجاری پنبه:

با در نظر گرفتن افزایش جمعیت، در کشوری چون ایران، نیاز روزافزون به فرآورده‌های گیاه پنبه و وجود شرایط آب و هوایی مناسب برای کشت این طلای سفید، باید تلاش بیشتری جهت افزایش راندمان تولید کمی و کیفی آن صورت گیرد. از زمان اهلی شدن پنبه، بشر درصدد اصلاح نژاد این گیاه بوده است. در این راستا حتی گام‌های کوچک نیز مؤثر بودند. بخش اعظم ژرم پلاسمی که ارقام کنونی از آن پدید آمده‌اند بر این انتخاب‌ها استوار بود.

اوایل دهه 1900 را باید آغاز دوران جدید اصلاح نژاد پنبه دانست که با ورود سرخرطومی غوزه پنبه به امریکا و کشف مجدد قوانین مندل متقارن بود. معرفی قوانین مندل تغییرات بارزی در انتخاب و تکنیک‌ها هیبریداسیون به وجود نیاورد، اما در مورد سیستم‌های اصلاح نژاد و چگونگی کاربرد آن‌ها برای به دست آوردن بهترین نتیجه، اطلاعات بیشتری در اختیار متخصصان گیاه‌شناسی قرار داد.

به این ترتیب، پنبه توانست رویدادی را که از نظر برخی، برای صنعت پنبه در آمریکا یک فاجعه و احتمالاً ویرانگر بود، پشت سر گذارد. از زمان تقارن نخستین اصلاح نژاد با شیوع سرخرطومی غوزه، متخصصات اصلاح نباتات با توسعه ارقام جدید، تا زمانی که بتوانند مشکلات موجود بر سر راه مقاومت به بیماری، کیفیت الیاف، مقاومت به طوفان، کیفیت بذر، رسیدن بذر و بازدهی را حل کنند، چند بحران مشابه را پشت سر گذاشتند.

یکی از اهداف اصلاحی پنبه، تولید ارقامی است که با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه، دارای صفات مطلوب باشند. راه‌های متفاوتی برای رسیدن به این اهداف وجود دارد که یکی از آن‌ها دورگ‌گیری و تغییرات کروموزومی سیتوپلاسمی بین گونه‌های مختلف پنبه است، که منجر به تولید هیبریدهای دارای صفات مطلوب می‌شود. در هیبریداسیون بین گونه‌ای، گونه‌ای زراعی را با گونه‌های دارای صفات مطلوب تلاقی می‌دهند و بدین ترتیب با بهبود صفات نامطلوب در گونه زراعی مورد نظر و اضافه کردن یک سری صفات مطلوب به آن یک رقم ایده‌آل به دست می‌آید.

کتاب تلاقی گونه وحشی با گونه تجاری پنبه برای چه کسانی مناسب است؟

اگر در عرصۀ کشاورزی و به‌ویژه کشت پنبه فعالیت می‌کنید، این کتاب برای شما سودمند خواهد بود.

در بخشی از کتاب تلاقی گونه وحشی با گونه تجاری پنبه می‌خوانیم:

بهترین روش برای به دست آوردن گیاهان هیبرید بین دو گونه دیپلوئید و تتراپلوئید استفاده از شرایط مطلوب مزرعه همراه با به کارگیری هورمون اسید جیبرلیک به مقدار 100 قسمت در میلیون برای ممانعت از ریزش غوزه‌ها است.

بین دو محیط مایع و جامد نیز استفاده از محیط مایع به شکل Bridge culture ترجیح داده می‌شود که علت اصلی آن تماس کمتر جنین با مواد بازدارنده‌ای است که به مرور در محیط کشت تجمع می‌یابند و مانع از رشد و توسعه جنین می‌گردند.

در نهایت گیاهان تری پلوئید به هر روشی که تولید شوند منبع بسیار خوبی برای تولید گیاهان هگزاپلوئید با صفات مطلوب گیاهان دیپلوئید در کنار عملکرد بالای گیاهان تتراپلوئید زراعی هستند. گیاهان تری پلوئید تولید شده نیز دارای جثه‌ای بزرگ‌تر از والدین خود بودند که به عنوان منبع ژرم پلاسم جدید برای کارهای اصلاحی بعدی در گلخانه نگهداری شدند.

به منظور رفع موانع اولیه تلاقی‌پذیری ارقام دیپلوئید و تتراپلوئید پنبه موجود در کشور، در فرصتی کوتاه مورد بررسی قرار گرفتند، می‌توان گفت راندمان حاصل از آن‌ها در تولید بذر هیبرید، کشت جنین‌های بالغ حاصل از تلاقی‌های مورد نظر، نتایج چشمگیری بودند که می‌توان در آینده با تعدیلاتیش در آن‌ها راندمان ایجاد شده را باز هم افزایش داد.

تا رسیدن به گیاه هگزاپلوئید پنبه که با به کارگیری کلشی سین بر روی گیاهان تری پلوئید عقیم تولید شده از آن کامل می‌گردد. گیاه هگزاپلوئید پنبه در آینده‌ای نه چندان دور می‌تواند گیاهی دارای خصوصیات مفید به جامانده از گیاهان دیپلوئید در کنار خصوصیات چشمگیر گیاهان تتراپلوئید باشد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
نتایج آزمایشات تلاقی‌ها، تولید غوزه و بذر هیبرید
بررسی عکس‌العمل غوزه‌های هیبرید به تیمار هورمون اسید جیبرلیک
بررسی متوسط بذور به دست آمده از غوزه‌های باقی‌مانده در شرایط مزرعه
نتایج مربوط به عکس‌العمل رشد جنین‌های تلقیح شده
ارزیابی جوانه‌زنی درون شیشه‌ای جنین‌های تلقیح شده
ارزیابی آماری اثرات محیط کشت و نوع تلاقی در جوانه‌زنی جنین بالغ
بررسی مورفولوژیک گیاهان هیبرید به دست آمده در شرایط مزرعه
منابع