معرفی و دانلود کتاب بامداد افراسیاب

معرفی کتاب بامداد افراسیاب

محسن دامادی در کتاب بامداد افراسیاب واکنش تورانیان به مرگ منوچهر و دوران پادشاهی نوذر را با توضیحاتی جذاب و زبانی امروزی برای ما روایت می‌کند. افراسیاب در جلد هفتم از مجموعه داستان‌های شاهنامه‌ی ابوالقاسم فردوسی تحت تاثیر سخنان پشنگ و علی‌رغم مخالفت اغریرث به ایران لشکرکشی می‌کند.

درباره‌ی کتاب بامداد افراسیاب

در اواخر دوران پادشاهی منوچهر و زمانی که 120 سال داشت، منجمان دربار به او خبر دادند که باید برای مرگ آماده شود. محسن دامادی در جلد هفتم از مجموعه داستان‌های شاهنامه، کتاب بامداد افراسیاب، وقایع پس از مرگ منوچهر و دوران پادشاهی نوذر را به زبانی شیوا و ساده روایت می‌کند. تمرکز این بخش از داستان‌های شاهنامه بر شکل‌گیری و بسط شخصیت افراسیاب، پسر پشنگ، است. نام افراسیاب در اوستا به معنای هراس‌انگیز و راهزن است. تصمیم‌های افراسیاب و دشمنی همیشگی او با ایران نقش مهمی در اتفاقات دوره‌ی کیانی شاهنامه فردوسی دارد.

منوچهر پیش از مرگ فرزندش نوذر را به‌عنوان پادشاه انتخاب کرد و بزرگان ایران نیز با نوذر هم‌پیمان شدند. شیوه‌ی حکومت‌داری نوذر و رفتار نامناسب او باعث متشنج شدن اوضاع کشور و شورش‌های گوناگون شد. نوذر برای سرکوب و متوقف کردن شورش‌ها از سام درخواست کمک می‌کند و با کمک سام، بزرگان کشور و دهقانان، دوباره به نوذر اعلام وفاداری می‌کنند. پشنگ پسر تور در این دوره پادشاه توران است و با شنیدن خبر مرگ منوچهر و آشوب درون ایران تصمیم می‌گیرد به بهانه‌ی کین‌خواهی مرگ تور به ایران حمله کند. افراسیاب تحت تأثیر نفرت پدرش پشنگ از ایران برای فرماندهی لشکر توران آماده می‌شود. در این میان اغریرث برادر افراسیاب با این لشکرکشی و دشمنی بین فرزندان فریدون مخالف است.

نبرد بارمان و قباد، نبرد قارن و گرسیوز، جنگ افراسیاب و قارن از بخش‌های جالب کتاب بامداد افراسیاب است. محسن دامادی صحنه‌های جنگ‌آوری قارن در سپاه ایرانیان و افراسیاب در سپاه تورانیان را به زیبایی شرح می‌دهد. نبرد نوذر و افراسیاب نیز در همین قسمت از شاهنامه‌ی فردوسی اتفاق می‌افتد. سلسله جنگ‌هایی که در کتاب بامداد افراسیاب نقل می‌شوند درون خود پیام‌هایی اخلاقی و آموزنده دارند که محسن دامادی برخی از آن‌ها را برای ما برجسته می‌کند. گستهم و طوس نیز از پهلوان‌هایی هستند که در این دوره بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند و اسمشان بارها در داستان‌های بعدی شاهنامه تکرار می‌شود.

تناقض بین کین‌خواهی و خردمندی از درون‌مایه‌هایی است که در طول شاهنامه بارها به آن برمی‌خوریم. ابوالقاسم فردوسی بارها از زبان خود یا شخصیت‌های اسطوره‌ای ایران به اهمیت توجه به خرد اشاره کرده است. کتاب بامداد افراسیاب ادامه‌ی مسیری است که از کین‌خواهی ایرج شروع شد و به کین‌خواهی سیاوش ختم می‌شود. در تمام این دوره‌ها شاهد از دست رفتن برادران، پدرها و پسرهایی هستیم که کینه‌های جدیدی را در دل طرف مقابل کاشته‌اند. افراسیاب از نسل فریدون است و نزول شخصیت او از این دوره شروع می‌شود. نقش او در داستان‌های سیاوش، رستم و سهراب و جنگ‌های کیخسرو به‌نوعی ریشه در تجربه‌ی اولین لشکرکشی افراسیاب به ایران دارد.

کتاب بامداد افراسیاب توسط انتشارات کتاب سرای نیک در قالب مجموعه‌ای جذاب از داستان‌های شاهنامه تهیه شده است.

درباره‌ی مجموعه کتاب‌های داستان‌های شاهنامه

مجموعه داستان‌های شاهنامه اولین بار در سالروز بزرگداشت فردوسی رونمایی شد. محسن دامادی مسئولیت نگارش این مجموعه را به ‌عهده دارد و جلد‌های «قیام کاوه، سرنگونی ضحاک»، «پسران فریدون» و «از کیقباد تا کیکاووس» بخشی از کتاب‌های این مجموعه هستند که توسط انتشارات کتاب سرای نیک منتشر شده‌اند.

توجه به داستان‌های شاهنامه همیشه برای افراد و گروه‌های سنی مختلف جذاب بوده است. یکی از دلایل توجه کمتر به این داستان‌ها روایت شاعرانه و استفاده از ترکیب‌ها و کلماتی است که برای فارسی‌زبانان امروزی دشوار است. اهمیت نگارش محسن دامادی در این است که او توانسته کتاب‌های مجموعه داستان‌های شاهنامه را به آثاری جذاب برای آشنایان و ناآشنایان با متون ادبی تبدیل کند. او هم‌زمان که متن اصلی فردوسی را در برابر ما می‌گذارد با شرح موقعیت‌ها و کلمات دشوار ما را در درک بهتر متن شاهنامه یاری می‌کند.

کتاب بامداد افراسیاب برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب برای تمام کسانی که به داستان‌های اسطوره‌ای، ادبیات کهن و اشعار حماسی علاقه‌مندند جذابیت دارد.

با محسن دامادی بیشتر آشنا شویم

محسن دامادی کارگردان و نویسنده سینما، در سال 1338 در کرمان به دنیا آمده است. کارگردانی فیلم‌های «همه چی عادیه»، «یک اشتباه کوچولو» و «قبرستان غیرانتفاعی» گوشه‌ای از فعالیت‌های سینمایی او را تشکیل می‌دهند. «افسانه‌ی یک نجیب‌زاده ایرانی»، «چگونه داستان را به فیلم‌نامه تبدیل کنیم» و «برگزیده‌ی تاریخ اجتماعی» کتاب‌های داستانی و نظری محسن دامادی هستند که مورد توجه خوانندگان و شنوندگان مختلفی قرار گرفته‌اند.

در بخشی از کتاب بامداد افراسیاب می‌خوانیم

سام سفر را ادامه داد. به بارگاه نوذر رسید. جلوی شاه به رسم ادب زمین بوسید، یعنی فروتنی کرد. نوذر زود از تخت شاهی پایین آمد و سام یل را گرم در آغوش گرفت.

چو سام اَندَر آمد به نزدیکِ شاه
زمین بوس داد از بَرِ تخت‌گاه
سَبُک نوذر از تخت آمد فراز
سپهبد در آغوش بِگرِفت باز

نوذر فرمان داد به شادیانه‌ی آمدن سام، جشن و بزمی برپا شود. هفته‌ای با نواختن بَربَت (رود) و نوشیدن شراب (مِی) گذشت که آن زمان آزاد بود!

به درگاه یکی بزمگاه ساختند
یکی هفته با رود و مِی باختند

تا سام پیش نوذر بود، بزرگان نیز برای پوزش‌خواهی آمدند. گفتند چاکر شاه هستند. از ترس سام، هرچه مالیات (باژ و ساو) پرداخت نشده بود، از سرتاسر کشور به دربار نوذر رسید.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار
سرآمدن روزگار منوچهر
نشان از پیامبری تازه
نشان از تاختن تورانیان
نوذر شاه شد!
نوذر خودکامه شد!
نامه به سام
بزرگان راه بستند!
دیدار سام و نوذر
نقشه‌ی قشنگ پشنگ!
خودنمایی افراسیاب!
رایزنی اَغریرَث با پدر
یورش ناگهانی لشکرِ تورانی
مرگ سام یل!
تدبیر بارمان تورانی!
هماوردی برای بارمان
نبردی نابرابر!
نخستین روز جنگ
دیدار قارن با شاه
دومین روز جنگ
نبرد نوذر و افراسیاب
نجات خانواده!
سومین روز جنگ
کُروخان
خروش قارن بر شاه!
و لوله در سپاه!
بارمان در کمین قارن
نبردِ قارن با بارمان
در دهستان چه گذشت؟
شاه ایران اسیر توران
بامداد افراسیاب
ویسه در پیِ قارن
قارن، تدبیر تازه!
نبرد قارن با ویسه
در زابل چه گذشت؟
پیام مهراب به دشمن!
پیام مهراب کابلی به زال زابلی!
بازگشت زال به زابل
نبردی که دشوار نبود!
بخت سیاه لشکر فراری!
خشم کور افراسیاب!
سرنوشت تلخ نوذر
درخواست اغریرث
ترک‌تازی افراسیاب!
ایران بدون شاه!
دادخواهی نزد زال
زال و سوگ شاه
تدبیر بزرگان در زندان غار
اغریرث در دو راهی انتخاب!
سخن زال با دلیران زابل
زال چشم به راه!
بر اغریرث چه گذشت؟
سخن پایانی