معرفی و دانلود کتاب ایران عصر صفوی: نوزایی امپراتوری ایران‌

معرفی کتاب ایران عصر صفوی: نوزایی امپراتوری ایران‌

اندرو نیومن در کتاب ایران عصر صفوی، بخش بسیار مهمی از تاریخ کشورمان ایران را با جزئیات دقیق به رشته‌ی تحریر درآورده است. سلسله‌ی صفویه از اواخر قرن پانزدهم تا هجدهم، سلطنتی مقتدرانه داشتند و تاریخ مربوط به دوره‌ی فرمانروایی این سلسله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

درباره‌ی کتاب ایران عصر صفوی

تاریخ کشورمان ایران، درست مانند هر امپراتوری کهن و مقتدر دیگری، فراز و نشیب‌های زیادی به خود دیده و سلسله‌های متفاوتی در طول اعصار مختلف بر خاک ما فرمانروایی کرده‌اند. شاید از مهم‌ترین سلسله‌هایی که دوره‌ای مقتدرانه به حکمرانی آن‌ها اختصاص داشته بتوان به صفویان، افشاریان، زندیان و قاجاریان اشاره کرد. در این میان تاریخ عصر صفویه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چراکه می‌توان گفت به‌نوعی قرون وسطی را با ایران مدرن پیوند دادند و فرهنگ و هنر ایرانی در این دوره به اوج شکوه خود رسید.

دکتر اندرو نیومن (Andrew J. Newman) نقطه‌ی پیدایش علاقه‌ی خود به تاریخ عصر صفوی در ایران را مربوط به سال 1977 میلادی می‌داند که در دانشگاه کالیفرنیا دانشجوی سال اول دوره‌ی دکتری بوده. او در پی پژوهش‌های خود در این حوزه، با اثری از لارنس لاکهارت مواجه می‌شود و بعد مطالعات خود را گسترش می‌دهد و سرانجام خود اقدام به نگارش کتابی در این زمینه می‌کند. وی در کتاب ایران عصر صفوی (Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire) بیان می‌کند که صفویان شاهد تحولات گسترده‌ای در سیاست، جنگ، علم، فلسفه، دین، هنر و معماری بودند. اما چگونه این سلسله موفق شد طولانی‌ترین و باشکوه‌ترین دوران اسلامی ایران را ایجاد کند؟ این سؤالی‌ست که نویسنده با ارزیابی مجدد و کاملی از زمان دقیق حضور صفویه در تاریخ ارائه می‌کند، زیرا آن‌ها درست در دوره‌ی تحولات خارق‌العاده و شکوفایی شگفت‌انگیز فرهنگ ایرانی، مردم را رهبری می‌کردند.

در این روند، اندرو نیومن داستان صفوی را از زمانی پیش‌تر از تصرف تبریز در سال 1501 توسط شاه اسماعیل (1488-1524) کالبدشکافی می‌کند. و بعدتر تا قرن شانزدهم و اوایل قرن هفدهم تحت سلطه‌ی شاه عباس صفوی (1587-1629) پیش می‌رود که حمایت همه‌جانبه‌ی او از هنر و معماری تنها با نگاهی گذرا به پایتختش اصفهان کاملاً مشهود است و روح صفوی را تجسم می‌بخشد. و سپس آغاز سلطنت سلطان حسین (رجوع 1722-1694) را شرح می‌دهد که فرهنگ و هنر در ایران به نقطه‌ی اوج شکوفایی خود رسید. نیومن بر اساس مطالعات دقیق، تفسیر جدید و ارزشمندی از ظهور صفویان و مرگ نهایی آن‌ها در قرن هجدهم ارائه کرده است. کتاب ایران عصر صفوی با بینش‌های تازه و پژوهش‌های جدید، شاید از بهترین منابع تاریخی موجود درباره‌ی این دوره‌ی مهم از کشورمان باشد.

در کتاب ایران عصر صفوی اشارات بسیار مهمی به ازدواج‌های سیاسی در میان شاهان و شاهزادگان، مبارزات نظامی، تصمیمات سیاسی، مسائل اقتصادی، تلاش برای گرویدن مردم به مذهب شیعه و اوضاع و شرایط عمومی جامعه شده است. نیومن در این اثر به‌شکلی دقیق و جزئی‌نگرانه به موضوعاتی پرداخته که سایر کتاب‌های موجود درباره‌ی امپراتوری صفوی شاید کمتر بر آن‌ها تمرکز کرده باشند، مانند حکومتِ پشت‌پرده و مخفیانه‌ی حرمسرا و ظهور بنیادگرایی مذهبی.

نیومن کتاب ایران عصر صفوی را در نُه فصل به رشته‌ی تحریر درآورده که شامل عناوینی چون پی‌ریزی‌ بنیادها، پیکربندی‌ جدید و تثبیت‌، دومین‌ جنگ‌ داخلی‌، چالش‌های‌ مهم‌ و واکنش‌های‌ بزرگ‌، تغییرات‌ در حکومت‌ مرکزی‌ و آرامش‌ فراگیر، تثبیت دوران آرامش، رویارویی‌ با چالش‌ها، پرده‌ی آخر یا شکست‌ و سخن‌ پایانی‌ می‌شود. دو پیوست نیز در تکمیل مطالب کتاب، دبه بخش پایانی اضافه شده‌اند که شامل تاریخ‌های مهم و وقایع‌نگاری‌ها و سیاحان‌ می‌شوند و به تکمیل اطلاعات تاریخی خوانندگان کمک زیادی خواهند کرد.

انتشارات افکار کتاب ایران عصر صفوی را با ترجمه‌ی بهزاد کریمی منتشر کرده و در اختیار مخاطبان علاقه‌مند قرار داده است.

نکوداشت‌های کتاب ایران عصر صفوی

• در این کتاب حجم عظیمی از مطالب ارزشمند و خواندنی را که به‌صورت گسترده بررسی شده‌اند و بسیار تأثیرگذارند، خواهید یافت. (چارلز ملویل، محقق تاریخ ایران، دانشگاه کمبریج)
• تحلیل و ترکیبی بدیع و وسوسه‌کننده از جدیدترین پژوهش‌ها و تفکرات در مورد این دوره‌ی حساس از تاریخ ایران؛ اولین مرور اجمالی معتبر از این دست در بیست‌وپنج سال گذشته. (پروفسور جین گارتویت، استاد کالج دارتموث)

کتاب ایران عصر صفوی برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به مطالعه‌ی دوره‌های تاریخی متفاوت در ایران علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنیم مطالعه‌ی منبع معتبر اندرو نیومن را از دست ندهید.

در بخشی از کتاب ایران عصر صفوی: نوزایی امپراتوری ایران‌ می‌خوانیم

بیش‌ از دو هزار سال‌ قبل‌، کوروش‌ کبیر (558 - 530 پ.‌ م.‌) امپراتوری‌ هخامنشی‌ ایرانِ باستان‌ را بنیاد گذاشت‌؛ طی‌ سال‌های‌ آشفته‌‌ی پس از آن‌، داریوش‌ کبیر (522 - 486 پ.‌ م.‌) و فرزندش‌، خشایارشاه (486 - 465 پ.‌ م.‌) جانشین‌ او شدند، اما در نهایت‌ این‌ امپراتوری‌ به‌ غنیمت‌ نصیب‌ اسکندر (330 - 323 پ.‌ م.‌) گردید. امپراتوری‌ هخامنشی‌ در فراز تاریخ‌ دویست‌ و بیست‌ ساله‌ی خویش‌ (550 - 330 پ.‌ م.‌) از لیبی‌ کنونی‌ در غرب‌ تا رود سند و آسیای‌ میانه‌ در شرق‌ گسترده‌ شده‌ بود، دیوان‌سالاری پیشرفته‌ای‌ داشت‌، با هدف‌ پیوند منافع‌ شخصیت‌های‌ مهم‌ نظامی‌ و دیوانی‌ به‌ منافع‌ حکومتگران‌ از حربه‌ی ازدواج‌های‌ سیاسی‌ بهره‌برداری‌ کرد و یا به‌ آن‌ها زمین‌ و عنوان‌ بخشید، غیرایرانیان‌ را در اداره‌ی مملکت‌ به‌ کار گرفت‌ و هم‌زمان‌ از حاکم‌ زمانه‌ چهره‌ای‌ به‌ مثابه‌ی برترین‌ شخصیت‌ سنت‌های‌ متفاوت‌ سیاسی مردم‌ گونه‌گون قلمرو امپراتوری‌ شامل‌ مادها، بابلی‌ها، یهودی‌ها، لیدیایی‌ها و مصری‌ها ترسیم‌ کرد. سنگ‌نبشته‌ی مشهور بیستون‌ (20 - 519 پ.‌ م.‌) که‌ بر تخت‌ نشستن‌ داریوش‌ را اعلان‌ می‌کند و به‌ سه‌ زبان‌ مردمان‌ امپراتوری‌ - اکدی/ بابلی‌، عیلامی‌ و پارسی‌ باستان - نوشته‌ شده‌ و تصویر صفوفِ مردم‌ تابع‌ حامل‌ هدایا در نقش‌ برجسته‌های‌ معروف‌ پرسپولیس‌ [تخت‌ جمشید] (آغاز بنا 515 پ.‌ م.‌) ضمن‌ تأیید حاکمیت‌ داریوش‌، شاهدی‌ است‌ بر گستره‌ی وسیع‌ و ترکیب‌بندی‌ پیچیده‌ی امپراتوری‌ هخامنشی‌ و حکومت‌ داریوش‌ به‌‌عنوان‌ نماینده‌ی مهم‌ترین‌ رب‌النوع‌ زرتشتی‌، اهورامزدا که‌ موجب‌ شده‌ بود داریوش‌ به‌‌عنوان‌ شاه‌ شاهان‌ در جایگاهی‌ بالاتر از همه‌ی اقوام‌ و مردمان‌ قلمرو امپراتوری‌ جای‌ بگیرد.

مرزهای‌ ایران‌ در آن‌ زمان‌ در سمت‌ غرب‌ به‌ لوانت‌ و آسیای‌ صغیر، در سمت‌ شرق‌ به‌ آسیا و شبه‌قاره‌ هند و در شمال‌ و جنوب‌ به‌ ترتیب‌ به‌ روسیه‌ و خلیج‌ فارس‌ منتهی‌ می‌شد. در این‌ میان‌، ایران‌ و هر آن‌چه‌ وجه‌ تمایز‌ مردم‌ فلات‌ ایران‌ به‌‌شمار می‌رفت‌، دستاورد تعامل‌ میان‌ سنت‌های‌ مردمان‌ آن و سنت‌های‌ تاریخی‌، مذهبی‌ و فرهنگی‌ مردم‌ دیگر سرزمین‌های‌ دور و نزدیک‌ بود، چه‌ آنانی‌ که‌ از ایران‌ عبور کردند و چه‌ آن‌ها‌ که‌ در آن‌جا ساکن‌ و ماندگار شدند. عصر صفوی‌ که‌ به‌ صورت‌ متعارف‌ از زمان‌ فتح‌ تبریز به‌ دست‌ شاه اسماعیل‌ در 907ق/1501 آغاز می‌شود و تا سقوط‌ اصفهان‌ به‌ دست‌ افغان‌ها در 1135ق/1722 استمرار می‌یابد هم‌چون‌ پلی‌ تاریخ‌ میانه‌ و نوین‌ ایران‌ را به‌هم‌ متصل‌ می‌کند. کتاب‌ حاضر دریچه‌ای‌ دیگر به‌ تاریخ‌ ایران‌ عصر صفوی‌ می‌گشاید و روایتی‌ متفاوت‌ از آموزه‌های‌ کلیشه‌ای‌ درباره‌ی طولانی‌ترین‌ دوره‌ی حکومت‌ یک سلسله در تاریخ‌ ایران‌ از زمان‌ فتوح‌ اسلامی‌ در 28-18ق/50-640 ارائه‌ می‌کند.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار و سپاس‌گزاری‌
مقدمه‌
فصل‌ اول‌: پی‌ریزی‌ بنیادها
فصل‌ دوم‌: پیکربندی‌ جدید و تثبیت‌
فصل‌ سوم‌: دومین‌ جنگ‌ داخلی‌
فصل‌ چهارم‌: چالش‌های‌ مهم‌، واکنش‌های‌ بزرگ‌
فصل‌ پنجم‌: تغییرات‌ در حکومت‌ مرکزی‌ و آرامش‌ فراگیر
فصل‌ ششم‌: تثبیت دوران آرامش
فصل‌ هفتم: رویارویی‌ با چالش‌ها
فصل‌ هشتم‌: پرده‌ی آخر یا شکست‌
فصل نهم: سخن‌ پایانی‌
پیوست‌ها
پیوست‌ یک‌: تاریخ‌های‌ مهم‌
پیوست‌ دو: وقایع‌نگاری‌ها و سیاحان‌
پی‌نوشت‌ها
پیش‌گفتار و سپاس‌گزاری‌
مقدمه‌
فصل‌ اول‌: پی‌ریزی‌ بنیادها: اسماعیل‌ اول‌ (930-893ق/1524-1488)
فصل‌ دوم: پیکربندی‌ جدید و تثبیت‌: حکومت‌ تهماسب‌ (984-930ق/1576-1524)
فصل‌ سوم‌: دومین‌ جنگ‌ داخلی‌: اسماعیل‌ دوم‌ (985-984ق/1577-1576) و خدابنده‌ (995-986ق/1587-1578)
فصل‌ چهارم‌: چالش‌های‌ مهم، واکنش‌های‌ بزرگ‌: حکومت‌ عباس‌ اول‌ (1038-995ق/1629-1587)
فصل‌ پنجم‌: تغییرات در حکومت مرکزی و آرامش فراگیر: شاه صفی (1052-1038ق/1642-1629)
فصل‌ ششم‌: تثبیت دوران آرامش: شاه عباس دوم (1077-1052ق/1666-1642)
فصل‌ هفتم‌: رویارویی با چالش‌ها: شاه سلیمان (1105-1079/1077ق/1694-68/1666)
فصل‌ هشتم‌: پرده‌ی آخر یا شکست: حکومت شاه سلطان حسین (1135-1105ق/1722-1694)
سخن‌ پایانی‌
کتاب‌شناسی