معرفی و دانلود کتاب یادآوری علیه فراموشی: بررسی جنبش‌های چریکی در آمریکای مرکزی

معرفی کتاب یادآوری علیه فراموشی: بررسی جنبش‌های چریکی در آمریکای مرکزی

کتاب یادآوری علیه فراموشی نگاهی تاریخی و سیاسی به اتفاقاتی است که آمریکای مرکزی پشت سر گذاشته. مازیار بنیادی ذاکله بری در این کتاب از زمانی که کریستف کلمپ آمریکای مرکزی را کشف کرد تا دورانی که جنگ‌های داخلی در این سرزمین اتفاق افتاده را با ذکر دلایل و شواهد تاریخی و سیاسی روایت کرده‌ است.

درباره‌ی کتاب یادآوری علیه فراموشی

بخش اعظم تاریخ یک کشور یا منطقه را جغرافیای آن می‌سازد. در ارتباط با آمریکای مرکزی نیز می‌توان اولین منظر تحولات سیاسی‌اش را واقع شدن میان آمریکای شمالی و جنوبی در نظر گرفت. آمریکای مرکزی محل اتصال این دو منطقه‌ی مهم و استراتژیک در قاره‌ی آمریکاست.

زمانی که کریستف کلمپ این نقطه‌ از کره‌ی زمین را کشف کرد، در خیال خود هم متصور نمی‌شد به چه منابع عظیم و لایتناهی دسترسی پیدا کرده‌ است. با معرفی این مکان توسط او به دولت‌های اروپایی مانند اسپانیا، غارت و استعمار نیز شروع شد. در واقع از آن پس پایه‌های سرمایه‌داری بنا نهاده شد تا زندگی نه آن‌طور که واقعا باید باشد، بلکه به شکل تجاری رقم بخورد! پس از این دوره است که می‌بینیم تعداد افراد طبقات کارگر به مرور زمان بیشتر می‌شود و خواسته‌های هر فرد از زندگی، در گرو پذیرش و موافقت نظام‌ سرمایه‌داری محقق خواهد شد. در آن زمان اسپانیا به اولین جزیره‌ی آمریکای مرکزی رسید و از آثار هنری در معابد این جزیره هم چشم‌پوشی نکرد. بعد از آن گروه‌های چریکی در جنگ داخلی آمریکا مسلح شدند و گمان بردند می‌توانند حق طبقه‌ی محروم و کارگر را باز پس بگیرند.

نکته‌ی جالب توجهی که در کتاب یادآوری علیه فراموشی به آن پرداخته شده، این است که منشا تمام این استعمارات و پایمال شدن جان و زندگی مردم آمریکای مرکزی، کلیساهای اروپایی و به‌ویژه کلیسای کاتولیک اسپانیاست. کشیش‌های کاتولیک در اسپانیا با خلع سلاح کردن بومیان موفق شدند تا بیش از هشت میلیون نفر را به قتل برسانند و علاوه‌بر زمین‌ها و خانه‌ها اموال بومیان را مصادره کنند. آن‌ها از سیاه‌پوستان آفریقایی برای بردگی و تخریب و غارت هرچه‌بیشتر این سرزمین استفاده کردند تا مبادا پایه‌های نظام سرمایه‌داری متزلزل شود و افکار انسان‌ها اندکی از بردگی فاصله بگیرد. سرنوشت آمریکای مرکزی هم تا حدود زیادی مانند خاورمیانه ‌است. برای دستیابی به اموال و منابع این منطقه جنگ‌های فراوانی در گرفته و خون‌های زیادی ریخته شده است.

اوایل سال 1970 جنگ‌های داخلی در آمریکای مرکزی شروع شدند. انقلاب‌های کمونیستی با امید ریشه کن کردن طبقات آسیب‌زننده‌ی نظام سرمایه‌داری در کشورهای مختلف آمریکایی مرکزی رخ دادند و این بخش از زمین ناآرام‌ترین و پرچالش‌ترین منطقه در دنیا تبدیل شد. این موضوع برای ایالات متحده هم بسیار خطرناک بود زیرا با پیروزی کشورهای مستقر در آمریکای مرکزی، نفوذ شوروی به‌راحتی اتفاق می‌افتاد. آنچه در این کتاب روایت شده تاریخ وقوع دو نوبت استعمار در سرزمین آمریکای مرکزی است. در کتاب یادآوری علیه فراموشی، اتفاقاتی که آمریکای مرکزی در دوران مختلف پشت‌سر گذاشته، از نگاه مازیار بنیادی ذاکله بری روایت شده است. نشر تعالی فکر عهده‌دار چاپ و انتشار این کتاب بوده است.

کتاب یادآوری علیه فراموشی برای چه‌کسانی مناسب است؟

کتاب پیشِ رو برای افرادی که به مطالعات تاریخی و سیاسی، به‌ویژه تاریخ آمریکای مرکزی علاقه‌مند هستند، مناسب است.

در بخشی از کتاب یادآوری علیه فراموشی: بررسی جنبش‌های چریکی در آمریکای مرکزی می‌خوانیم

رژی دبره معتقد بود که حزب مارکسیست – لنینیست لزوماً پیشاهنگ نیست و نیروی چریکی نطفه حزب است. این نظریه با نظریه لنین در جزوه جنگ پارتیزانی که به سال 1906 بدان اشاره کرد، مغایر نیست. لنین در جزوه جنگ پارتیزانی، حزب انقلابی را پیشاهنگ انقلاب و نیروی چریکی را در قالب و کالبد حزب می‌داند و حتی از احزابی که توانایی ایجاد نیروی چریکی (بازوی نظامی) در مقابله با ماشین سرکوب دولت را ندارند، مورد انتقاد قرار می‌دهد. توجه به این نکته ضروری است که لنین این جزوه را در سال 1906، یک سال پس از انقلاب بد فرجام 1905 و در تب و تاب آن دوره نوشته‌است.

این جزوه در سالی به رشته تحریر درآمده که هنوز جنبش چریکی، گستردگی سال‌های بعد از جنگ دوم بین‌الملل را نداشت و در قالب حزب تعریف می شد و این حزب انقلابی بود که، تشکیل و سازماندهی نیروی چریکی را بر عهده داشت و بر فعالیت آن نظارت داشت. بعد از جنگ جهانی دوم که طبیعت جنگ‌ها تغییر کرد، احزاب کمونیست آمریکای لاتین به نیازهای جوانانی که معتقد به مبارزه مسلحانه و قهرآمیز علیه دیکتاتوری بودند، پاسخ درستی ندادند و سعی کردند تا بقای خود را در قالب رژیم‌های دیکتاتوری یا بورژوا – دموکراتیک حفظ کنند و تا جای ممکن مواضع محافظه‌کارانه، منزویانه و منفعلانه اتخاذ کردند.

برعکس، حزب کمونیست چین به رهبری مائوتسه دون و حزب کمونیست ویتنام به رهبری هوشی مین با پیوند عمیقی که با مردم خود به خصوص دهقانان داشتند و با درک صحیح از شرایط کشور، موفق شدند با بسیج کردن مردم و جنگ چریکی به پیروزی برسند. احزاب چین و ویتنام، احزاب پیشتاز بودند که درست در مسیر کسب قدرت سیاسی، توانستند خود را به احزاب پیشتاز تبدیل شوند.

فهرست مطالب کتاب

فصل اول: ‌نگاه کلی به آمریکای مرکزی
فصل دوم: آنان که همه چیز را می‌بلعند!
فصل سوم: نیکاراگوئه؛ داستان یک پیروزی
فصل چهارم: «گواتمالا» مجموعه‌ای از کودتا و جنگ داخلی
فصل پنجم: اِل سالوادور سرزمین خون و قهوه
فصل ششم: هندوراس: کشور ژنرال‌های موزی!
فصل هفتم: کاستاریکا: داستان یک شکست
فصل هشتم: پاناما کانال و دیگر هیچ!
فصل نهم: پاسخ به دو پرسش
نتیجه‌گیری
فهرست منابع
منابع فارسی
منابع لاتین