معرفی و دانلود کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا

معرفی کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا

کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا، شامل چندین قصه‌ی عامیانه و داستان خیالی از گنجینه‌ی ادبیات شفاهی مردم ترکمن است که به همت عبدالرحمان دیه جی گردآوری شده و در اختیار مخاطبان کودک قرار گرفته. این کتاب آموزنده و سرگرم‌کننده در نخستین جشنواره‌ی کتاب برتر، از سوی انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان، به‌عنوان اثر برگزیده معرفی شده است.

درباره‌ی کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا

قرن‌ها پیش، هنگامی که نه از رسانه‌های جمعی خبری بود و نه شبکه‌های اجتماعی قدم به زندگی انسان‌ها نهاده بودند، افسانه‌ها و قصه‌های خیالی پدید آمدند تا هم مخاطبان خود را سرگرم کنند، هم فضائل اخلاقی را به ایشان بیاموزند و هم بستری باشند برای انتقال آداب و سنن مردمی که آن‌ها را به وجود می‌آوردند. افسانه‌ها در حقیقت جهانی آرمانی را ترسیم می‌کردند که در آن‌ها همواره نیکی بر بدی پیروز می‌شد و هیچ کار بدی، بدون عقوبت باقی نمی‌ماند. رفته‌رفته، با گسترش ارتباطات، افسانه‌ها و ادبیات شفاهی ملل مختلف از موطن خود خارج شده و به سرزمین‌های دیگری رفتند. به این ترتیب، مردم ملل گوناگون این فرصت را پیدا کردند تا از طریق افسانه‌ها، به آرزوها، آرمان‌ها و جهان‌بینی سایر مردم جهان پی ببرند. آن‌چه هم‌اکنون پیش روی شما قرار گرفته، مجموعه‌ای است از افسانه‌های قوم ترکمن که باورهای فرهنگی و بومی ایشان را در خود منعکس می‌کند.

کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا، اثر عبدالرحمان دیه جی که در واقع برای مخاطبان خردسال تدوین شده، بیست قصه و داستان کوتاه را دربرمی‌گیرد. این قصه‌های خیالی حاوی مضامین تربیتی بوده و ارزش‌های انسانی را در قالب رخدادهای تخیلی به خوانندگان می‌آموزند.

شخصیت‌های این داستان‌ها و افسانه‌ها، مانند بسیاری از حکایات و آثار ادبیات کلاسیک فارسی، حیوانات گوناگونی چون روباه، گرگ، شیر و... هستند. به‌طور مثال، در نخستین داستان اثر حاضر، شخصیت اول روباه حیله‌گری است که قصد دارد برای تهیه‌ی خوراک از جاده‌ای عبور کند اما ناگهان کاروانی از راه می‌رسد و او مجبور می‌شود برای این‌که اسیر انسان‌ها نشود، خود را در گوشه‌ای پنهان کند. در این بین، با شکستن کوزه‌ای در دست یکی از مسافران، تکه‌ای از کوزه غلت می‌خورد و بر در لانه‌ی روباه قرار می‌گیرد. بعدها با این‌که کاروان جاده را ترک می‌کند، بازهم روباه جرأت بیرون آمدن از لانه‌اش را پیدا نمی‌کند چون وزش نسیم در کوزه صدایی مانند صحبت آدم‌ها را ایجاد می‌کند و باعث می‌شود روباه به‌اشتباه، تصور کند که مسافران هنوز همان حوالی هستند.

در دومین افسانه‌ی کتاب پیش‌رو نیز بازهم با روباه مکاری روبه‌رو خواهید شد که می‌کوشد با سودجویی از سایر حیوانات، شکار روزانه‌اش را تهیه کند. او حتی برای سیر شدن حاضر است با سلطان جنگل همراه شود و با باقی‌مانده‌ی غذای او روزهایش را بگذراند.

کتاب حاضر، مصور نیز هست و با تصاویری که به فراخور داستان در برخی از صفحات آن قرار گرفته به کودکان کمک می‌کند تا روند ماجراها را بهتر درک کرده و با شخصیت‌های قصه‌ها ارتباط بیشتری برقرار کنند. چاره‌جویی، دوراندیشی، عواقب ناخوشایند فریب دادن دیگران و... موضوعاتی هستند که در این افسانه‌های عبرت‌آمیز مطرح شده‌اند.

خوب است بدانید برخی از قصه‌های این کتاب، تنها به قوم ترکمن تعلق دارند و نظیر آن‌ها در ادب عامه‌ی هیچ ملت دیگری به چشم نمی‌خورد. برخی دیگری نیز از ادبیات فولکلور سایر جوامع به این قوم رسیده‌اند و طی نسل‌ها، سینه‌به‌سینه نقل شده‌اند. برخی از قصه‌ها رگه‌هایی از طنزی ظریف را نشان می‌دهند و برخی نیز به مفاهیم ارزشمند اخلاقی اشاره دارند. توجه داشته باشید که هرچند نشر افق کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا را برای ارائه به مخاطبان کودک منتشر نموده اما هم افسانه‌‌های این مجموعه‌ و هم تمامی آثار ادبیات شفاهی برای پژوهشگران حوزه‌ی جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی و ادبیات و فرهنگ عامه بسیار سودمند خواهد بود. متخصصان این حوزه‌ها با مطالعه و بررسی دقیق قصه‌هایی که عبدالرحمان دیه جی با کوشش فراوان گردآوری و تدوین نموده، به اطلاعاتی دسته‌اول از میراث فرهنگی قوم ترکمن دسترسی خواهند داشت.

درباره‌ی مجموعه کتاب‌های افسانه‌های مردم دنیا

مخاطبان کودک و نوجوان در هر کدام از آثار مجموعه‌ی «افسانه‌های مردم دنیا»، با گزیده‌ای از قصه‌های فانتزی و داستان‌های کهن و خیالی ملل گوناگون آشنا می‌شوند؛ افسانه‌هایی پندآموز و سرگرم‌کننده که هر کدام یک نکته‌ی آموزنده را در مورد وجوه مختلف زندگی، در دل خود جای داده‌اند. مطالعه‌ی کتاب‌های این مجموعه، کودکان و نوجوانان را با فرهنگ بومی و شفاهی مردم سراسر جهان نیز آشنا خواهد کرد. نشر افق چاپ و انتشار کتاب‌های افسانه‌های مردم دنیا را به عهده داشته که از میان آن‌ها می‌توان آثار زیر را برشمرد:

«بچه‌های کوزه‌ای»، «جنگ، پهلوان و‌ غول»، «راه یک طرفه»، «208 حکایت از ازوپ» و «پسر جنگل».

«پهلوان پنبه» نیز یکی از مجلدهای این سری کتاب‌هاست که برخی از افسانه‌های کهن ایرانی را دربرمی‌گیرد.

کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا برای چه کسانی مناسب است؟

کودکان رده‌ی سنی 8 تا 12 سال از مطالعه‌ی داستان‌های کهن و قصه‌های خیالی کتاب حاضر نهایت لذت را خواهند برد.

با عبدالرحمان دیه جی بیشتر آشنا شویم

عبدالرحمان دیه جی (1345) شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار ایرانی است که در بندر ترکمن متولد شده و هم‌اکنون مدیریت هفته‌نامه‌ی صحرا را به عهده دارد. این نشریه به‌طور هفتگی در استان گلستان به چاپ می‌رسد. از میان آثار وی، می‌توان کتاب‌های زیر را نام برد:

داستان‌ها و رمان‌های «سگ هار»، «ماهی»، «درخت برکعلی» و...، همچنین گردآوری کتاب «شاعران و شعرهای کودک ترکمنستان».

کتاب «سگ هار» این نویسنده توانسته به‌عنوان کتاب منتخب در دوازدهمین جشنواره‌ی روستا در زمینه‌ی داستان معرفی شود.

در بخشی از کتاب کله پوک و عاقل - 20 افسانه‌ی ترکمنی: افسانه‌های مردم دنیا می‌خوانیم

روزی از روزها، پادشاه جشن بزرگی به راه انداخت. پهلوان‌ها در میدان کشتی گرفتند و اسب‌ها دور هم جمع شدند و برای مسابقه و تاخت و تاز آماده شدند. قاراقلی هم تصمیم گرفت که در مسابقه شرکت کند. پسر پادشاه هم تیزروترین اسب پادشاه را سوار شد و در صف آن‌ها قرار گرفت. مسابقه شروع شد. پسر شاه خیلی زود از همه جلو زد. اما قاراقلی همراه با دیگران تاخت و نگذاشت که اسب در شروع مسابقه تند بتازد. آخرهای مسابقه بود که افسار اسب را شُل کرد و گذاشت که با بیش‌ترین سرعت بتازد. اسب دریایی انگار که بال گشوده باشد، جهید و مثل باد دوید و همه‌ی اسب‌ها و اسب پسر شاه را پشت سر گذاشت و چون تیر رهاشده از کمان، از خط پایانی مسابقه گذشت. همه‌ی تماشاچیان، دهان‌شان از تعجب باز ماند.

شاه به خشم آمد و دستور داد که مسابقه‌ی دیگری میان اسب تیزرو خودش و اسب دریایی قاراقلی بگذارند. مسابقه‌ی دیگری گذاشتند. پسر شاه سوار اسب شاه شد و قاراقلی هم‌چنان سوار بر اسب دریایی بود. این‌بار قاراقلی افسار اسب را هم نکشید و اسب چنان تاخت که انگار پرواز می‌کرد و در حالی‌که پسر شاه به نیمه‌ی راه رسیده بود، اسب او از خط پایانی مسابقه گذشت. پادشاه این‌بار، برتر بودن اسب دریایی را قبول کرد و به خوبی از قاراقلی استقبال کرد و جایزه‌ها و هدیه‌های زیادی به او بخشید.

اما زن پادشاه که شکست پسرش را دیده بود، به خشم آمده بود و تصمیم گرفت که قاراقلی را بکشد. به همین‌خاطر از طبیبی زهری گرفت تا به او بخوراند.

فهرست مطالب کتاب

سخنی درباره‌ی کتاب
1: روباه و کوزه
2: در خیال شکار
3: سرِ گرگ
4: گنجشک دانا
5: یک‌وجبی و سگش
6: کله‌پوک و عاقل و کلاغ
7: شغال و حواصیل
8: قصر دیوها
9: اسب دریایی
10: کلاغ و روباه
11: حیوان عجیب
12: ثروتمند حسود و مار
13: کی بزرگ‌تر است؟
14: شغال و روباه
15: موش حریص
16: روباه در چاه
17: مار چهل‌سر
18: میوه‌ی سحرآمیز و وزیر کینه‌جو
19: کوزه‌ی روغن
20: گلنار