معرفی و دانلود کتاب تقدیر هنر: بیگانگی زیباشناختی از کانت تا دریدا و آدورنو

معرفی کتاب تقدیر هنر: بیگانگی زیباشناختی از کانت تا دریدا و آدورنو

بررسی زیبایی‌شناسی از منظر فلاسفه و ارتباط میان هنر و حقیقت، بن‌مایه‌ی اصلی کتاب تقدیر هنر را در برمی‌گیرند. جی. ام. برنستین در نگارش این کتاب فلسفی کوشیده تا با کنکاش در آراء کانت و نظریات برخی از فلاسفه‌ی دیگر نسبت به اندیشه‌های او، بازخوانی تازه‌ای از سخنان کانت نسبت به زیبایی‌شناسی و پیوند هنر و حقیقت داشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم دانشجویان و علاقه‌مندان حوزه‌های فلسفه و هنر، مطالعه‌ی این کتاب سترگ را از دست ندهند.

درباره‌ی کتاب تقدیر هنر

در میان تمامی گرایش‌ها و شاخه‌های متنوع رشته‌ی فلسفه، شاید هیچ‌کدام به اندازه‌ی فلسفه‌ی هنر نتوانسته باشند در سال‌های اخیر ذهن پژوهشگران یا علاقه‌مندان حوزه‌ی فلسفه را به خود مشغول کنند. امروزه نه‌تنها فلسفه‌ی غربی، بلکه فلسفه‌ی اسلامی نیز در مواجهه با موضوعات رشته‌ی هنر مورد تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد. تا جایی که می‌توان آثاری را با محوریت دیدگاه ابن‌سینا و ملاصدرا نسبت به زیبایی‌شناسی و هنر یافت. یکی از بهترین و خوش‌خوان‌ترین کتاب‌هایی که مشتاقان حیطه‌ی فلسفه‌ی هنر می‌توانند مطالعه‌ کنند، کتاب تقدیر هنر (The fate of art)، به قلم جی. ام. برنستین (J. M. Bernstein) است؛ اثری که بر تحلیل فلسفی مفهوم زیبایی‌شناسی و جایگاه آن در عرصه‌ی هنر متمرکز شده و نه‌تنها مخاطبان را با دیدگاه فلاسفه نسبت به این موضوع آشنا می‌کند، بلکه به ایشان می‌آموزد چگونه یک اثر هنری را با عینک فلسفه ببینند و تحلیل کنند. کانت، هایدگر، دریدا و آدورنو فلاسفه‌ای هستند که نویسنده‌ی کتاب پیش‌رو برای جرح و تشریح مباحث زیبایی‌شناختی، از دیدگاه و بینش آن‌ها بهره گرفته. اندیشمندانی که برای تمامی خوانندگان، حتی آن دسته از افرادی که با فلسفه آشنایی ندارند، شناخته‌شده و نام‌آشنا تلقی می‌شوند.

نویسنده‌ی کتاب حاضر در پی آن است که ارتباط میان حقیقت و هنر مدرن را شناسایی کرده و نشان دهد که چرا و چگونه هنر مدرن، رشته‌ی پیوند میان خود و حقیقت را از هم گسسته است. جی. ام. برنستین برای پاسخگویی به این پرسش، به سراغ کتاب «نقد قوه‌ی حکم»، اثر کانت، می‌رود و تفاسیر جدیدی را از نوشته‌های این فیلسوف ارائه می‌کند. بازخوانی‌ای که در این کتاب از اندیشه‌های کانت عرضه شده، با قرائت‌های سنتی سایر مؤلفان تفاوت‌های بسیاری دارد. نویسنده با دیدگاه بدیع خود، آثار و افکار هایدگر، دریدا و آدورنو را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. مقصود برنستاین از چنین بررسی‌هایی این است که ببیند آیا هنر می‌تواند نمایش‌دهنده‌ی حقیقت باشد و آیا می‌توان ارتباطی میان هنر با اخلاق و عقلانیت یافت؟ یا این‌که هنر اساساً با این موضوعات فاصله‌ی زیادی دارد و نمی‌توان هیچ‌گونه پیوندی میان آن با حقیقت، عقلانیت و اخلاق متصور شد؟

نگارنده‌ی کتاب تقدیر هنر معتقد است که هنر مدرن، حالت نوعی خودآیینی را به خود گرفته و در واقع، گرفتار بیگانگی زیبایی‌شناختی شده. چنین هنری یارای آن را ندارد که زبان به گفتن حقیقت بگشاید. جی. ام. برنستین دلیل چنین رخدادی را برداشت غیرانتقادی فلاسفه از نقد سوم کانت می‌داند و معتقد است برای رهایی از این تنگنا راهی وجود ندارد جز اینکه تفاسیر متفاوتی از گفتار کانت پیرامون زیبایی‌شناسی صورت گرفته و مطرح شود. برنستاین علاوه‌بر این‌که ضرورت چنین موضوعی را مطرح می‌کند، خود نیز دست به کار شده و با رویکردی مبتکرانه، افکار کانت را در زمینه‌ی زیبایی‌شناسی، به بوته‌ی نقد می‌برد. او همچنین از آثار فلاسفه‌ی دیگری که نامشان پیش‌تر ذکر شده، کمک می‌گیرد تا نشان دهد ایشان نیز نظر متفاوتی نسبت به اندیشه‌های کانت داشته‌اند. کتاب تقدیر هنر را باید داستانی دانست در مورد بیگانگی هنر با حقیقت که برای آشتی دادن آن‌ها پیشنهاد می‌کند پژوهشگران به کندوکاو و بررسی انتقادی در برجسته‌ترین آثار فلسفی بپردازند.

اگر شما هم از علاقه‌مندان ‌‌‌‌‌‌و‌ دنبال‌کنندگان کتاب‌های فلسفی هستید و مایلید دیدگاه بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی عصر مدرن را در رویارویی با هنر و مفهوم زیبایی‌شناسی تحلیل کنید، مطالعه‌ی کتاب تقدیر هنر را به شما پیشنهاد می‌کنیم. اثری سنجیده و دقیق که صابر دشت آرا آن را به فارسی برگردانده و نشر چشمه عهده‌دار چاپ و انتشار آن شده است. انتشارات چشمه این کتاب خواندنی را در ذیل مجموعه‌ی کانون، یا به عبارت دیگر، به‌عنوان مجلد نوزدهم آن، به مخاطبان و دوستداران کتاب‌های فلسفه‌ی هنر ارائه کرده است.

درباره‌ی مجموعه کتاب‌های کانون

مجموعه‌ی «کانون» دربردارنده‌ی آثاری است که هر کدام پیرامون یکی از موضوعات هنر به نگارش درآمده‌اند؛ از هنرهای نمایشی تا نقاشی و حتی مفاهیم انتزاعی حوزه‌ی هنر! نکته‌ی جالب توجه در این سری کتاب‌ها، آمیختگی آن‌ها با شاخه‌های گوناگون علوم انسانی است. به‌طوری که در شمار قابل‌توجهی از کتاب‌های کانون شاهد پیوند گرایش‌های متنوع رشته‌های هنری با علوم انسانی هستیم.

کتاب‌های «درآمدی بر مطالعات سینمایی»، جلد دوازدهم، «تشابه‌ها و تناقض‌ها»، جلد هفدهم و «پرتره‌ها و اشخاص»، مجلد ششم این مجموعه به شمار می‌روند که به کوشش نشر چشمه راهی جهان کتاب شده‌اند.

در نکوداشت کتاب تقدیر هنر

• مطالعه‌ای ژرف و برانگیزاننده از ج ام برنستاین برای بررسی قلمرو معنایی زیبایی‌شناسی! نویسنده در اثر حاضر خوانشی تازه و انتقادی از اندیشه‌های متفکران ارائه می‌دهد. کتاب تقدیر هنر، اثری بسیار جالب و مهم است. (رابرت بی. پیپن، دانشگاه شیکاگو)

• برنستاین در اثر خواندنی خود، تلاش کرده تا هنر و رابطه‌ی آن را با زیبایی‌شناسی، در پیش‌زمینه‌ی بحث‌های تاریخی، سیاسی و فلسفی ارائه کند. (مجله‌ی زیبایی‌شناسی بریتانیا)

کتاب تقدیر هنر برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به دنبال اثری هستید که هنر و زیبایی‌شناسی را از منظر فلسفه بررسی کرده باشد، کتاب تقدیر هنر را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

در بخشی از کتاب تقدیر هنر: بیگانگی زیباشناختی از کانت تا دریدا و آدورنو می‌خوانیم

نظریه‌ی کانت درباره‌ی ذوق دچار معضل نظریِ عامی است که چنان که اندکی جلوتر خواهیم دید، نص این نظریه را نیز بی‌نصیب نگذاشته است. واکنش زیباشناختی کراراً به مثابه‌ی امری معرفی می‌شود که در بطن خود، قسمی هم‌نهادسازیِ غیرمفهومی را حمل می‌کند؛ و این در تعارض مستقیم با نتیجه‌ی صریحی قرار دارد که نقد اول از مبحث استنتاج استعلایی گرفته است: «هر نوع هم‌نهادسازی‌… حتی آن نوعی که دریافت‌های بیرونی را ممکن می‌کند، تحت نظارت مقولات به انجام می‌رسد؛ و از آن‌جا که تجربه عبارت است از معرفتی که به یاری متصل ‌ساختنِ دریافت‌های بیرونی حاصل می‌آید، پس مقولات مزبور حکم شروطی را دارند که امکان تجربه را میسر می‌کنند و از این جهت، برای تمامی ابژه‌های تجربه نیز به نحوی پیشینی معتبر جلوه می‌کنند.» (B 161) اگرچه طرح این استدلال احتمالاً وسوسه‌آمیز خواهد بود که هم‌نهاد‌سازیِ زیباشناختی به میانه‌ی هم‌نهادسازی‌های مقولی و هم‌نهادسازی‌های مبتنی بر یک مفهوم تجربی قدم می‌گذارد و به عبارتی، شکاف میان آن‌ دو را پُر می‌کند چنان که برخی نشان داده‌اند، چنین برنهاده‌ای به این انگاره‌ی شبهه‌آمیز دامن می‌زند که می‌توان یک مقوله را به نحوی عام و بدون مدد‌ گرفتن از یک مفهوم تجربی مفهومی که نقش مقدار نسبت ‌داده‌شده به متغیر مقو‌لی مورداشاره را ایفا می‌کند به کار گرفت. (31) وانگهی، نقداً این نکته را نیز نشان داده‌ایم که در نظر آوردن هماهنگی قوا به طریقه‌ای روان‌شناسانه و نه معرفت‌مدارانه، گرچه به معقول‌ترین راه‌حل ممکن برای مخمصه‌ی موردبحث شباهت دارد، خود به تخفیف کارویژه‌ی معرفت‌مدارانه‌ای منجر می‌شود که به واسطه‌ی داوری محقق گشته است (کارویژه‌ی تمیزبخشانه و ارزیابانه‌ی داوری).

فهرست مطالب کتاب

یادداشت مترجم
سپاس ‌گزاری
درآمد: بیگانگی زیباشناختی
1. زیباشناسی یادبودی: نقد قوه‌ ی حکم کانت
1-1: داوری بدون معرفت
2-1: زیبایی آمرانه؟
3-1: آنتی‌نومی زیباشناسی خودآیین
الف. زیبایی آزاد و زیبایی وابسته
ب. زیبایی آزاد و ایده‌آل زیبایی
ج. امر زیبا و امر والا
4-1: مسئله‌ی داوری تأملی
5-1: زیبایی و عمل سوگواری
6-1: تعین‌نایافتگی و متافیزیک
2. نبوغ وجود: «خاستگاه اثر هنری» هایدگر
1:2 درآمد: تخیل و تناهی
2-2 غلبه بر زیباشناسی (1): شیء، تاریخیت و قرائت مضاعف
3-2: غلبه بر زیباشناسی (2): هنر بزرگ
4-2: هنر بزرگ و نبوغ: درباره‌ی سرمشق‌گونگی
5-2: نبوغ، با‌هم‌بودگی و پراکسیس
6-2: هنر و تکنولوژی
7-2: زمین، جهان و غیریت: پولیس به مثابه‌ی هنر
8-2: بیگانگی زیباشناختی
3. امر والای واسازانه: حقیقت در نقاشی دریدا
1-3: هنر، تاریخ و زبان
2-3: نقاشی بدون حقیقت
3-3: نقاشی وجود دارد
4-3: وقفه‌افکنی در متافیزیک
5-3: چارچوب‌بندیِ بی‌هدف بودنِ زیبایی محض
6-3: چارچوب‌بندیِ امر والا
7-3: والایی یا سیاست تراژیک؟
4. منظومه‌ هایی از مفهوم و شهود: نظریه‌ی زیباشناختی آدورنو
1-4: حکِ دوباره‌ی زیباشناسی: مدرنیسم، خودآیینی و هم‌نهادسازی
2-4: هم‌نهادسازی، توهم و نااینهمانی
3-4: بدون غایت
4-4: هنر، تکنولوژی و طبیعت
5. برخاستن خدایان کهن: عدم‌ادغام و گمان‌ورزی در نظریه‌ی زیباشناختی
1-5: عقلانی‌سازی، افتراق‌یابی و مقولات
2-5: عدم‌ادغام، فدیه و حقیقت
3-5: حقیقت یا همرسانی؟
4-5: حقیقت و گمان‌ورزی
5-5: گمان‌ورزی، هنر و سیاست
یادداشت‌ ها
فصل یک
فصل دو
فصل سه
فصل چهار
فصل پنج
نمایه