معرفی و دانلود کتاب ترجیحات تجاری و رفتار متفاوت برای کشورهای در حال توسعه

معرفی کتاب ترجیحات تجاری و رفتار متفاوت برای کشورهای در حال توسعه

کتاب ترجیحات تجاری و رفتار متفاوت برای کشورهای در حال توسعه به قلم برنارد. ام. هوکمن و چیلر اوزدن، فعالیت‌ها و اصول رفتاری کشورهای در حال رشد را در بازرگانی و تجارت مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دهد.

اواخر دهه 1950 و اوایل دهه 1960، نقطه عطفی را در تکوین مبانی نظری و عملی در روابط تجاری کشورهای در حال توسعه و کشورهای صنعتی تشکیل می‌دهد. در آن دوران رائول پربیش، دبیرکل وقت اولین کنفرانس توسعه و تجارت ملل متحد، با توجه به وضعیت خاص کشورهای در حال توسعه در تجارت با کشورهای توسعه یافته و لزوم کم کردن فاصله تجاری بین این دو دسته از کشورها، عقاید بسیار مهمی را مطرح کردند که بعدها به صورت یکی از مبانی فکری اتخاذ رفتار ویژه و متفاوت در قبال کشورهای در حال توسعه متجلی گردید.

مهمترین نکات بحث مطرح شده توسط وی را می‌توان به شرح زیر خلاصه نمود:

1. کشورهای در حال توسعه به این امر نیاز دارند که ظرفیت صنعتی خود در تولید محصولات کارخانه‌ای غیر سنتی را افزایش دهند تا از یک طرف وابستگی وارداتی خود به این محصولات و ارز بری آن که بار سنگینی برای آنان است را کاهش دهند و از طرف دیگر از صادرات سنتی غیر قابل تجدید مواد خام و اولیه که در کوتاه مدت با نوسانات قیمتی شدید و مخرب و در بلندمدت با وخامت ممتد رابطه مبادله مواجه است، از طریق تنوع بخشی و جایگزین ساختن آن با صادرات صنعتی فاصله بگیرند.

بخشی از سیاست‌های تجویز شده در این باره اتخاذ سیاست حمایت‌گرایی و برقراری موانع تجاری تعرفه‌ای برای حمایت از صنایع نوزاد (سیاست صنعتی شدن از طریق جایگزین‌سازی واردات) بود.

2. در عین حال، پربیش استدلال می‌کرد که سیاست صنعتی شدن و تنوع‌بخشی به صادرات با مشکلات خاص خود مواجه است که مهم‌ترین آن مشکلات مربوط به دسترسی به بازارهای کشورهای توسعه یافته است، زیرا بازارهای داخلی کشورهای در حال توسعه به آن اندازه بزرگ نیستند که زمینه استفاده صنایع داخلی از صرفه‌جویی‌های مقیاس که لازمه توسعه صنعتی است را فراهم سازند.

به علاوه صنعتی شدن خود مستلزم در دست داشتن ارز است که جز از طریق صادرات امکان‌پذیر نیست. بنابراین کشورهای در حال توسعه علاوه بر حفظ بازارهای داخلی خود به بازارهای صادراتی نیاز دارند و از آن‌جا که رقابت در این بازارها با مشکلات مواجه استلازم است که دسترسی ترجیحی برای صادرات کشورهای در حال توسعه به این بازارها فراهم گردد.

در بخشی از کتاب ترجیحات تجاری و رفتار متفاوت برای کشورهای در حال توسعه می‌خوانیم

بسیاری از مباحثات مربوط به ترجیحات که تاکنون صورت گرفته، بر این فرض مبتنی بوده است که این ترجیحات باید بر اساس گزینشی و برای محصولات خاصا عطا شوند. به نظر می‌رسد که مهم‌ترین ملاحظه و دلیل اتخاذ این روش تمایل به مستثنی ساختن محصولاتی از طرح ترجیحی باشد که در صورت عدم استثناء، مشکلات داخلی را برای کشورهای توسعه یافته ایجاد خواهد نمود. از جمله موارد مهم در این زمینه می‌توان به کالاهایی اشاره نمود که در بخش‌های نسبتا ضعیف و با مواجه با رکود در اقتصاد کشورهای توسعه یافته، تولید می‌گردند.

زیرا در صورت برقراری ترجیحات تاب رقابت با واردات برخوردار از ترجیح را نخواهند داشت. دلیل دیگر اتخاذ این روش این است که بتوان مساعی کشورهای در حال توسعه را به سمت و سوی صنایع دارای قابلیت رشد بالقوه زیاد و دورنمای خودپایی در مدت زمان معقول، هدایت و پس از تحقق شرایط فوق، استفاده از ترجیحات را در مورد آن صنایع، قطع نمود این دو دلیل به اندازه کافی قانع کننده و منطقی به نظر می‌رسند، ولی اگر به دقت مورد بررسی و امعان نظر قرار گیرند اشکالات جدی زیر درباره آن‌ها مطرح خواهند شد.

اول و از همه مهم‌تر اینکه تجربه گات و سایر مراجع نشان داده است که نظام مبتنی بر مذاکرات گزینشی محصول به محصول، مشکلات عظیمی را به وجود می‌آورد.

طبیعی است که هر صنعتی که خود را در معرض تهدید رقابت خارجی ببیند محق است که روش تدافعی شدیدی را اتخاذ و برای حفظ وضع موجود خود اقدام نماید. اتخاذ این روش کاملا قابل فهم است. اما در مورد صنایعی که می‌توانند صادرات خود را همگام با افزایش در در آمدهای ارزی کشورهای درحال توسعه به آن کشورها صادر نمایند منطقۀ مصداق ندارد. از آنجایی که این مزیت‌ها هنوز بحث‌انگیز هستند، بنابراین یک انگیزه ملموس را برای برقراری ترجیحات فراهم می‌سازند.

فهرست مطالب کتاب

صادرات صنعتی کشورهای درحال توسعه
آیا ترجیحات تعرفه‌ای به توسعه اقتصادی کمک می‌نماید؟
ترجیحات تجاری برای مصنوعات با کالاهای کارخانه‌ای
بررسی نقادانه نظم نوین اقتصاد بین‌الملل
نقدی بر نظام عمومی ترجیحات تعرفه‌ای جامعه اروپا
چگونگی مفید بودن نظام عمومی ترجیحات
کاهش‌های تعرفه‌ای کامله الوداد (MFN)
تدابیر غیر تعرفه‌ای و واردات محصولات
موثرتر و کارآمدتر نمودن ترجیحات نجاری
تجارت به عنوان کمک
تحلیل رفتن بالقوه ترجیعات تجاری
اثر تحلیل رفتن حاشیه ترجیعات بر کشورهای درحال توسعه
نقش کارگزاری‌های ملی و بین‌المللی
اگر رفتار ویژه و متفاوت یکسان، برازنده قامت همه کشورهای درحال توسعه نیست پس راه حل جایگزین کدام است؟
رفتار ویژه و متفاوت کشورهای در حال توسعه