معرفی و دانلود کتاب تاریخچه جنگ سرد

معرفی کتاب تاریخچه جنگ سرد

جنگ سرد، فقط برای دو کشور آمریکا و شوروی که توانستند خود را از بمب و موشک جنگ جهانی دوم در امان نگه‌دارند «سرد» بود و برای کشورهایی همچون افغانستان، ویتنام، کوبا و... با خون و یورش همراه بود. کتاب تاریخچه جنگ سرد کوشیده است تا وقایع رخ داده از دهه‌ی 50 تا 90 میلادی را که آمریکا و شوروی دشمنی خود را به اشکال گوناگون ادامه می‌دادند، روایت کند. لی ادواردز و الیزابت ادواردز اسپالدینگ در این کتاب ما را با سیاست‌های خارجی آمریکا در قبال کمونیسم نیز آشنا می‌سازند.

درباره‌ی کتاب تاریخچه جنگ سرد

دو ابر قدرت، در برابر یکدیگر ایستاده‌اند. در پس هر کدام از آن‌ها نیمی از جهان همچون غنیمت جنگیده، سوخته و ویران شده است. آشوب و هرج و مرج در جای جای تا حدی بالا گرفته است که حتی نمی‌توان تشخیص داد دریای خونی که در گوشه گوشه‌ی دنیا به راه افتاده، دست‌پخت کدام کشور است. جنگ سرد که قرار بود پس از جنگ جهانی دوم، جهان را به آرامش برساند و درگیری قدرت‌های برتر جهان را محدود کند، ویران‌گر و شعله‌ورتر از دوران جنگ جهانی به‌پا شد و تنها تفاوت آن با جنگ جهانی دوم در این بود که به‌جای اروپا، کشورهای جهان سوم به محل تاخت‌ و تاز و توحش غول‌های جهان تبدیل شدند. کتاب تاریخچه جنگ سرد (A Brief History of the Cold War) همانند بسیاری از کتاب‌های تاریخی ایدئولوژی خاص خود را حمایت و دوران تلخ و سیاه جنگ سرد را از منظر ایالات متحده‌ی آمریکا و در حمایت از این کشور بازگو می‌کند.

نویسندگان کتاب حاضر، لی ادواردز (Lee Edwards) و الیزابت ادواردز اسپالدینگ (Elizabeth Edwards Spalding)، که از محافظه‌کاران و راست‌گرایان آمریکایی هستند، تاریخ و وقایعی را که در این دوره‌ی حدوداً 50 ساله رخ داده‌اند، به تفضیل معرفی می‌کنند و می‌کوشند تا خوانندگان خود را با سیاست‌های آمریکا هم‌ساز و موافقت کنند. کتاب تاریخچه جنگ سرد با تعریف و توضیح درباره‌ی چیستی کمونیسم آغاز می‌شود و برای این کار به‌سراغ «مانیفست کمونیسم» مارکس می‌رود. با وجود اینکه نظریه‌ی کمونیسم یکی از پیچیده‌ترین و مفصل‌ترین مباحث فلسفی، اجتماعی و سیاسی قرون اخیر است، لی ادواردز و الیزابت ادواردز اسپالدینگ آن را در دو سطر خلاصه کرده‌اند و به تشریح مفصل آن نپرداخته‌اند. ایشان اعتقاد دارند که اتحاد جماهیر شوروی از طریق یک «حمله» علیه حکومت تزاری، روی کار آمد و با خشونت و به زور اسلحه مالکان زمین‌ها و سرمایه‌داران را وادار کرد تا املاک و اموال خود را تسلیم دولت کنند؛ اما ماجرا در همین نقطه ختم نمی‌شود.

کتاب تاریخچه جنگ سرد به‌سراغ چگونگی آغاز و وقایع رخ داده در جنگ جهانی دوم که مقدمه‌ای بر جنگ سرد هستند، رفته و به بازگویی جنایت استالین پرداخته است. نویسندگان بر این باورند که شوروی از جریان ساخت و پرتاب بمب اتم توسط آمریکا بر سر مردم غیرنظامی هیروشیما و ناکازاکی مطلع بوده و اعتراضی نکرده است. در ادامه، موضوع هجوم نیروهای شوروی به شمال ایران و جنایت‌های آن‌ها که برخلاف خواست آمریکا رخ داد نیز بازگو می‌شود و البته از تهاجم انگلیسی‌ها به جنوب ایران سخنی به میان نمی‌آید.

از آغاز فصل سوم کتاب تاریخچه جنگ سرد، به دورانی وارد می‌شویم که جنگ جهانی دوم به پایان رسید، معاهدات صلح امضا شد و جنگی جدید و به‌مراتب خون‌بارتر آغاز شد: جنگ سرد. در این جنگ دو ابرقدرت دنیا، آمریکا و شوروی، جهان را تکه و پاره کردند. آلمان نمادی از اوضاع جهان آن دوران است؛ کشوری که به دو بخش تقسیم شده؛ قسمت غربی آن تحت سلطه‌ی آمریکا و بخش شرقی آن گوش به فرمان شوروی است و به‌شیوه‌ی کمونیستی اداره می‌شود. لی ادواردز و الیزابت ادواردز اسپالدینگ معتقدند مک کارتی که پس از جهانی دوم و در اواخر دهه‌ی 40 روی کار آمد، قهرمان ملی آمریکایی‌هاست و سیاست‌های کمونیست‌ستیزانه‌ی او، از جمله متهم کردن سیاست‌مداران و هنرمندان آمریکا به ارتباط با شوروی، بی‌جا و اشتباه نبوده است.

پس از دوران مک کارتی، کشورهای کمونیستی همچون چین، کوبا و ویتنام برای آمریکا به چالشی بزرگ تبدیل شدند. این کشور که می‌ترسید به مرور زمان، کشورها یکی پس از دیگری به کمونیسم روی آورند و ایالات متحده را منزوی کنند؛ در سال 1975 به ویتنام حمله کرد تا در برابر گسترش کمونیسم بایستد. البته در دهه‌ی 70 شوروی نیز بیکار ننشسته بود و به‌غیر از حمایت‌های تسلیحاتی و تبلیغات در کشورهای گوناگون، مستقیم و از طریق حمله‌ی نظامی وارد افغانستان شد و حکومت این کشور را به حاکمان دست‌نشانده‌ی خود سپرد. یکی از موضوعات غیرقابل انکار که در کتاب تاریخچه جنگ سرد نیز به آن اشاره شده؛ اقدامات آمریکا در برابر حمله‌ی شوروی به افغانستان بود که موجب شد افغانستان تاکنون روی آرامش را به خود نبیند: حمایت آمریکا از مجاهدین اسلام‌گرا و به‌وجود آوردن طالبان. البته لی ادواردز و الیزابت ادواردز اسپالدینگ معتقدند که پشتیبانی آمریکا از گروه‌های اسلام‌گرای افراطی کار غلطی نبود، زیرا در نهایت به شکست شوروی منجر شد!

فصل‌های پایانی کتاب تاریخچه جنگ سرد به سال‌های انتهای حیات حکومت شوروی می‌رسد؛ دهه‌ی 80 میلادی. زمانی که اتحاد جماهیر شوروی با بحران‌های اقتصادی ویران‌گر و مشکلات درونی گوناگون مواجه بود. آمریکا که دهه‌های گوناگون کوشیده بود تا شوروی را نابود و کمونیسم را ریشه‌کن کند، بالاخره به آرزوی خود رسید؛ البته با این تفاوت که اتحاد جماهیر شوروی خود به فروپاشی و پایان حکومتش رضایت داد و آمریکا نتوانست آن را محو کند. اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 رسماً از بین رفت و به‌تبع آن، جنگ سرد نیز خاتمه یافت.

کتاب تاریخچه جنگ سرد با ترجمه‌ی معصومه میرزایی (ام. درخشش) در انتشارات سبزان منتشر شده است.

نکوداشت‌های کتاب تاریخچه جنگ سرد

• این کتاب جوهره‌ی یکی از طولانی‌ترین منازعات بشر در قرن 20 و 21 را آشکار می‌کند و به ما نشان می‌دهد که درگیری‌ها و اختلافات سیاسی که امروزه سیاست‌های جهان را تحت‌تأثیر خود قرار داده، در چه وقایعی ریشه دارند. کتاب لی ادواردز و الیزابت اسپالدینگ برای کسانی که می خواهند از تاریخ معاصر آگاه شوند همچون گوهری کم نظیر است. (استیفن اف. نات)
• حال دیگر جنگ سرد به تاریخی دور و گمشده پیوسته و گویی فراموش شده است؛ در صورتی‌که یکی از راه‌های تکرار نکردن اشتباهات گذشته، خواندن تاریخ و درس گرفتن از آن‌هاست؛ کاری که خوانندگان کتاب تاریخچه جنگ سرد انجام می‌دهند. (استیون اف. هی‌وارد)

کتاب تاریخچه جنگ سرد برای چه کسانی مناسب است؟

از روزی که دیوار برلین فروریخت و اتحاد جماهیر شوروی فروپاشید، هنوز چهل سال نگذشته است. بسیاری از میان‌سالان آن دوران را به‌یاد دارند و حقایق را می‌دانند؛ اما باید بپذیریم که تاریخ را فاتحان به‌نفع خود می‌نویسند و کتاب تاریخچه جنگ سرد نیز توسط ایالات متحده نوشته شده و از این قاعده مستثنی نیست. این کتاب نمایان‌گر بخشی از حقایق دوران جنگ سرد است و برای افرادی که به تاریخ معاصر جهان، تاریخ سیاسی و سیاست‌های خارجی آمریکا علاقه دارند، مناسب خواهد بود.

در بخشی از کتاب تاریخچه جنگ سرد می‌خوانیم

سؤال اساسی این بود: آیا رفتار شوروی واقعاً تغییر کرده بود؟ شواهد خلاف این را نشان می‌داد: شوروی از حملۀ غافلگیرانۀ مصر به اسرائیل، در سال 1973، حمایت کرد؛ پس از انقلاب 1974، به کمونیست‌های پرتغال یاری رساند؛ در سال 1975، هیچ اقدامی برای جلوگیری از اشغال ویتنام جنوبی توسط ویتنام شمالی انجام نداد؛ و در سال 1974، با استفاده از نیروهای نیابتی کوبایی یک دولت مارکسیستی را در آنگولا مستقر کرد. علاوه بر این‌ها، در دوران ریاست‌جمهوری فورد و کارتر، شوروی از رژیم‌های مارکسیستی در سومالی و اتیوپی پشتیبانی کرد، از کودتاهای مارکسیستی در یمن جنوبی و افغانستان بهره‌برداری نمود و نهایتاً در سال 1979، به افغانستان حمله کرد. مسکو در این دوره به تسلیح و آموزش نیروهای انقلابی در دست‌کم بیست‌وپنج کشور، از جمله آنگولا، موزامبیک، نیکاراگوئه، اروگوئه و مکزیک مشغول بود.

به نظر می‌رسد طرفداران سیاست تنش‌زدایی به این نکتۀ مهم توجه نکرده بودند که برای شوروی، گسترش سوسیالیسم در جهان سوم بسیار مهم‌تر از حفظ ثبات بین‌المللی بود. از دید مسکو، تنش‌زدایی هرگز به معنای پایان رقابت با آمریکا نبود؛ بلکه صرفاً توافقی بود برای اینکه این رقابت به سطوح خطرناک و غیرقابل‌کنترل نرسد. نیکسون و کیسینجر (و جانشینان بلافصل آن‌ها)، که به دیدگاه واقع‌گرایانۀ خود می‌بالیدند، نخواستند یا نتوانستند این واقعیت را ببینند که شوروی‌ها همچنان به هدف ایدئولوژیک خود، یعنی گسترش سوسیالیسم در سراسر جهان، پایبند مانده‌اند.

سیاست تنش‌زدایی همچنین باعث شد رفتار سرکوبگرانۀ چین کمونیست در پشت «پردۀ بامبو» از دید جهانیان پنهان بماند. در این دوره، میلیون‌ها چینی و تبتی به دست حزب کمونیست حاکم و ارتش آزادی‌بخش خلق جان خود را از دست دادند. این در حالی بود که فرهنگ پرستش مائو به‌عنوان «سکاندار بزرگ» هم در داخل و هم در خارج از چین روزبه‌روز تقویت می‌شد. نیکسون و کیسینجر اصرار داشتند که چین، درست مانند اتحاد شوروی، نباید با معیارهای معمول انسان‌دوستانه مورد قضاوت قرار بگیرد.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
مقدمه
فصل اول: ریشه‌های جنگ سرد (1917-1945)
فصل دوم: سیاست مهار و گسترش شوروی (1945-1950)
فصل سوم: جنگ‌های داغ در دوران جنگ سرد (1973-1950)
نتیجه‌گیری: درس‌های برگرفته از جنگ سرد
جدول زمانی جنگ سرد
منابع و مراجع
نمایه