معرفی و دانلود بهترین کتاب‌های ادبیات ایران و جهان

چرا باید کتاب‌های ادبیات بخوانیم؟

از نقطه‌نگاهی عامیانه و ابتدایی، ادبیات را می‌توان مجموعه‌ای از متون مکتوب تعریف کرد؛ اما این تعریف را نمی‌توان چندان دقیق و کامل دانست. چراکه ادبیات دارای معانی و تفاسیر متنوعی است که با گذشت زمان دچار تغییر شده‌اند. واژه‌ی ادبیات (Literature)، از زبان لاتین می‌آید و به معنای نوشتن است. اما زمانی که این واژه وارد زبان‌های رومی شد، معنای «دانشِ به‌دست‌آمده از طریق خواندن و یا مطالعه‌ی کتاب» را به خود گرفت. در حقیقت ادبیات نه‌تنها دربرگیرنده‌ی مطالب نوشتاری و چاپی است، بلکه باعث شکل‌گیری فعالیتی خلاقانه و تفسیرمند نیز می‌شود. نویسندگان و شاعران، سخن‌گویان ادبیات هستند و از زبان و کلمات برای انتقال افکار و مفاهیم متنوع بهره می‌برند. ادبیات محصول متعالی زبان است و از دو عنصر مهم خلاقیت و تفسیر بهره می‌برد.

دسته‌بندی ادبیات

حوزه‌ی ادبیات بسیار گسترده است. با این وجود به‌طور کلی می‌توان آن را به دسته‌های متعدد تقسیم‌بندی کرد؛ ازجمله:

  • داستان (Fiction): در گونه‌ی ادبیِ داستان، نویسنده صرفاً حوادثی را با تکیه بر تخیل در قالب داستان‌ کوتاه، داستان بلند و رمان روایت می‌کند. خود داستان نیز بسته به فضاسازی، شخصیت‌پردازی و موضوع می‌تواند از ژانرهای عاشقانه، تاریخی، فانتزی، وحشت، معمایی، علمی - تخیلی، حماسی و... برخوردار باشد. برای مثال رمان «بلندی‌های بادگیر» اثر امیلی برونته، نمونه‌ای مشهور از رمان‌های عاشقانه در سراسر جهان است و یا داستان بلند ایرانی و تاریخی «شازده احتجاب» به قلم هوشنگ گلشیری، یکی از بهترین آثار داستانی در ادبیات ایران شناخته می‌شود.
  • ناداستان (Nonfiction): روایت‌هایی که با بهره‌گیری از عناصر داستان‌نویسی، داستان‌هایی مبتنی بر واقعیت را شرح می‌دهند، در گروه ناداستان قرار می‌گیرند. سفرنامه‌ها مانند کتاب «اصفهان نصف جهان» نوشته‌ی صادق هدایت، یادداشت‌ها و خاطرات همچون «رادیو هنوز یک راز بود» به قلم محمد کشاورز و زندگی‌نامه‌ها مانند «من ملاله هستم» اثر ملاله یوسف زی و کریستینا لمب، یا کتاب‌هایی مثل «در کمال خونسردی» نوشته‌ی ترومن کاپوتی که به شرح داستانی پرونده‌های واقعی جنایات می‌پردازند، در این دسته قرار می‌گیرند.
  • شعر (Poetry): گونه‌ای از ادبیات که از زاویه‌ی خیال، یک تجربه و یا دیدگاه را با تکیه بر جنبه‌های عاطفی و احساسی و گاهی با استفاده از ریتم و وزن کلام بیان می‌کند، شعر نامیده می‌شود. کتاب‌های «رباعیات خیام» سروده‌ی عمر خیام نیشابوری، «آسمانم غرق ظلمت می‌شود» اثر ولادیمیر مایاکوفسکی و «مسافر آینه» از نزار قبانی، نمونه‌هایی از اشعار محبوب ایرانی و خارجی هستند.
  • درام (Drama): ادبیات نمایشی یا ادبیات دراماتیک و یا درام، به متونی اشاره دارد که در قالب نمایشنامه یا فیلمنامه، با هدف اجرا بر روی صحنه‌ی تئاتر یا در تلویزیون یا سینما به نگارش درمی‌آیند و به‌طور عمده، به گونه‌های طنز، کمدی و تراژدی تقسیم می‌شوند. نمایشنامه‌های «هملت» و «اتللو» نوشته‌ی ویلیام شکسپیر، از مشهورترین آثار در ادبیات نمایشی جهان به‌شمار می‌آیند.
  • نقد ادبی (Literary criticism): به بررسی مستدل آثار ادبی، نقد ادبی گفته می‌شود. درواقع در نقد ادبی، به قضاوت درباره‌ی کیفیت اثر و تفسیر معناهای موجود در آن پرداخته می‌شود. کتاب «جمهور» افلاطون، به‌عنوان اولین نمونه‌ی مهم نقد ادبی شناخته می‌شود. کتاب‌های «برای رمانی نو» اثر آلن رب گریه و «بازخوانی خشونت پذیری زنان ایرانی، با تحلیل انسان شناختی رمان کلیدر» تألیف حسن فرهنگی، هر کدام، از زوایای مختلفی نقد و بررسی ادبی را نمایان می‌کنند.

تاریخ ادبیات

امروزه وقتی واژه‌ی ادبیات را می‌شنویم، ناخودآگاه آثار مکتوب به ذهنمان متبادر می‌شود. اما درواقع این ادبیات مکتوب از دل ادبیاتی شفاهی برآمده است. ادبیات شفاهی یک سنت باستانی بشری است که در اقصی‌نقاط جهان وجود دارد. علم باستان‌شناسی نیز از شواهدی پرده برداشته که اثبات می‌کنند بشر در فرهنگ‌های مختلف برای حفظ و انتقال هنر و دانش، به‌طور کامل و یا تا حدی وابسته به یک سنت شفاهی بوده است.

کتاب‌های مقدس ادیان، ریشه‌های شفاهی خود را عیان می‌کنند. نسخه‌های خطی اروپای قرون وسطی به قلم کاتبان نمایش‌ها نوشته می‌شد. در آسیا انتقال مفاهیم فولکلور، افسانه‌های اساطیری، متون مقدس هند باستان و متون اولیه‌ی بودایی، همگی به‌شکل شفاهی و بدون ثبت کتبی به نسل‌های بعدی منتقل شده‌اند. ادبیات یونان باستان نیز تا حدود زیادی از ماهیت شفاهی برخوردار بوده است؛ به‌طوری که گفته می‌شود شعر حماسی هومر در نسل‌های مختلف سروده، اجرا و به نسل‌های بعد منتقل می‌شده است.

به‌نظر می‌رسد لوح سنگی کیش سومر با قدمت 3500 سال پیش از میلاد، قدیمی‌ترین متن مکتوب در جهان باشد. ادبیات مصر باستان نیز در کنار ادبیات سومری، کهن‌ترین ادبیات جهان محسوب می‌شوند. بسیاری از آثار ادبی اولیه، مانند کتاب سانسکریت «پنچاتنترا»، اغلب دارای مضامین اخلاقی یا آموزشی بودند. به‌مرور در فرهنگ‌های شهری، آثار درام و طنز مخاطبان بیشتری را به سمت آثار ادبی سوق دادند. شعر غنایی، برخلاف شعر حماسی اغلب مخصوص محافل اشرافی بود. با وجود اینکه یونان باستان خاستگاه ادبیات نمایشی محسوب می‌شود، اما از میان صدها اثر در دوران کلاسیک، تنها تعداد معدودی از آثار نمایشنامه‌نویسانی همچون آیسخولوس، سوفوکل و اوریپید به جا مانده است. نمایشنامه‌های آریستو فانیس نیز اولین شکل از کمدی یونانی را ارائه دادند.

با اختراع صنعت چاپ، انتشار آثار مکتوب با سهولت بیشتری انجام شد و این موضوع بر رونق ادبیات بسیار اثرگذار بود. به‌مرور صنعت چاپ به‌غیر از کتاب، سایر اشکال انتشار را نیز به وجود آورد. برای مثال تاریخ انتشار اولین روزنامه در آلمان، به سال 1609 میلادی برمی‌گردد. پس از آن با رشد آگاهی سیاسی و اجتماعی در جوامع، مطالعات ادبی به دروس دانشگاهی اضافه شد و در کنار آن با پیشرفت صنعت چاپ، آثار کهن و به‌روز به‌موزات یکدیگر به‌طور گسترده در دسترس مخاطبان ادبیات قرار گرفت. یوهان ولفگانگ گوته، نویسنده و شاعر آلمانی، اولین کسی بود که واژه‌ی ادبیات جهان را بنا نهاد و معتقد بود کمک به ایجاد یک هویت ملی برای کشورش از طریق ادبیات ممکن می‌شود؛ چنانکه فردوسی نیز در قرن چهارم هجری، ادبیات پارسی را با چنین دیدگاهی زنده نگاه داشت.

با گذر زمان نویسندگان و شاعران پرشماری از ویلیام شکسپیر، ابوالفضل بیهقی، فئودور داستایوفسکی، عطار نیشابوری، گوستاو فلوبر و ادگار آلن پو گرفته تا ویرجینیا وولف، جیمز جویس، صادق هدایت، تنسی ویلیامز، کورت ونه گات و... یکی پس از دیگری بر جاده‌ی ادبیات ایران و جهان ردپای اثرگذار خود را ثبت کردند و با زنده نگاه داشتن ادبیات، سبب شدند نویسندگان تازه‌ای قدم به عرصه بگذارند و آثار ادبی بدیعی متولد شود تا ادبیات همچنان به‌عنوان پل ارتباطی مهمی میان افراد و جوامع برقرار بماند.

چرا مطالعه‌ی ادبیات اهمیت دارد؟

اولین چیزی که مطالعه‌ی ادبیات به ما یاد می‌دهد این است که چگونه با دقت بخوانیم. هنگام مطالعه‌ی ادبیات، فقط داستان، شعر یا نقد نمی‌خوانیم؛ بلکه از ماهیت بشری آگاه می‌شویم و می‌توانیم به تجزیه و تحلیل ویژگی‌های شخصیتی افراد متفاوت بنشینیم. ادبیات آینه‌ی تمام‌نمای یک جامعه است و به ما کمک می‌کند تا با جنبه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی هر جامعه در طی دوره‌ی تاریخی مشخصی آشنا شویم. هر اثر ادبی تفسیری از زندگی افراد دنیای اطرافمان را به ما نشان می‌دهد و هر قطعه‌ی ادبی، بخشی از تاریخ، هنر، علم، فناوری، سنت و فرهنگ دوره‌ی معاصر را همراه با آن اثر بازمی‌نماید. به‌همین دلیل مطالعه‌ی ادبیات باعث می‌شود علاوه‌بر فراگیری اصول ادبیات، از نحوه‌ی مدرن‌سازی جامعه‌ی بشری نیز آگاهی یابیم.

افزون‌بر این‌ها، ادبیات روح یک تمدن را آشکار می‌کند؛ روحی که در واقع همان اصول فکری و اخلاقی انسان است. البته به همان اندازه که ما از خواندن ادبیات لذت می‌بریم، به همان اندازه لازم است که به تفکر انتقادی نیز مجهز باشیم و این‌جاست که پای حوزه‌ی نقد و بررسی و نظریه‌های ادبی به میان می‌آید. تفکر انتقادی و نگاه نقادانه به آثار ادبی، سطح بینش ما را نسبت به موضوع مورد مطالعه ارتقا می‌دهد و همین موضوع به‌مرور بر کیفیت مطالعه می‌افزاید.

دسته‌بندی انواع کتاب‌های ادبیات در کتابراه

گستردگی دنیای ادبیات در عین جذابیت، گاهی می‌تواند سردرگم‌کننده باشد، به‌همین منظور بهتر است پیش از هر چیز هدف خود از مطالعه‌ی ادبیات و همین‌طور حوزه‌ی موردعلاقه‌تان را مشخص کنید و سپس قدم به این عرصه‌ی فراخ بگذارید. با توجه به اهمیت این موضوع، کتابراه آثار متنوع و مرتبط با عرصه‌ی ادبیات را در دسته‌های منظم «ادبیات پارسی»، «ادبیات جهان»، «نگارش و نویسندگی»، «شعر پارسی»، «شعر خارجی»، «طنز»، «فرهنگ لغت»، «زندگی‌نامه و خاطرات»، «سفرنامه»، «ادبیات نمایشی» و «نقد و بررسی» طبقه‌بندی کرده است تا دسترسی شیفتگان ادبیات برای خرید و دانلود کتاب‌های موردنظرشان بسیار ساده شود.

خواندن کتاب‌های ادبیات را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

اگر از قدم زدن در دنیای کلمات لذت می‌برید و دلتان می‌خواهد با مطالعه‌ی ادبیات پارسی، جامعه‌ و فرهنگ خود را بازشناسید، یا با آثاری از ادبیات جهان در قالب شعر، داستان، ناداستان، نمایشنامه و... به دنیای فرهنگ‌ها و ملل مختلف قدم بگذارید، اگر بررسی نظریه‌های ادبی و آشنایی با نقد برایتان جذاب است و یا قصد دارید به کمک کتاب‌های نگارش و نویسندگی، خودتان دست به قلم شوید و اثری به دنیای وسیع ادبیات اضافه کنید، در هر صورت با خرید و دانلود نسخه‌ی الکترونیک و PDF کتاب‌های حوزه‌ی ادبیات می‌توانید به اهداف جذاب خود دست یابید.

پرطرف‌دارترین کتاب‌های ادبیات در کتابراه

از آن‌جا که طرفداران ادبیات در جامعه‌ی فرهنگ‌دوست ما پرشمارند، کتابراه در تلاش است برای جلب رضایتمندی این قشر و جذب مخاطبان بیشتر به سمت ادبیات، کتاب‌های متنوعی را در این حوزه در قالب نسخه‌های الکترونیک، صوتی و PDF گردآوری و ارائه کند. در این بین برخی آثار به سبب برخورداری از جذابیت‌های ادبی، طیف گسترده‌تری از علاقه‌مندان را به خرید و دانلود ترغیب کرده‌اند. تعدادی از این کتاب‌های پروفروش و پرطرف‌دار در کتابراه عبارت‌اند از: کتاب زندگی‌نامه و خاطره‌محور «نبرد من» نوشته‌ی آدولف هیتلر، نمایشنامه‌ی «باغ وحش شیشه‌ای» به قلم تنسی ویلیامز، «گزینه‌ی اشعار فاضل نظری» و رمان «زمین آدم‌ها» اثر آنتوان دو سنت اگزوپری؛ آثاری که هر کدام به سبک و گونه‌ی متفاوتی خواننده را به مطالعه‌ی ادبیات دعوت می‌کنند.

پیشنهاد برای دانلود کتاب‌های رایگان ادبیات در کتابراه

با توجه به اینکه علاقه‌مندان بسیاری از سیر در فضای ادبی و مطالعه‌ی انواع نثر و شعر فارسی و خارجی لذت می‌برند، در وب‌سایت و اپلیکیشن کتابراه، کتب فراوانی به‌صورت رایگان و به‌شکل نسخه‌های الکترونیک و PDF در اختیار مشتاقان مطالعه‌ی ادبیات قرار داده شده است تا هر یک از مخاطبان، بسته به سلیقه و علاقه‌ی خود، بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای برای خرید کتاب، اثر ادبی موردعلاقه‌شان را دانلود و دریافت کنند. کتاب‌هایی مثل نمایشنامه‌ی «در پرده‌ آخر» اثر فریبرز یدالهی، رمان «مأمور راه آهن» نوشته‌ی اریک لومکس و «زندگی جورج اورول» تألیف ب. ت. اوکسلی، ازجمله عناوین ادبی رایگان در کتابراه هستند.