معرفی و دانلود کتاب مثل های ایرانی

معرفی کتاب مثل های ایرانی

فرهنگ عامه یا فولکلور تبلور اندیشه‌ها و تفکرات اقوام و ملت‌هاست که طی قرون متمادی از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. ارزش‌های اخلاقی و رفتاری موجود در میان یک ملت بیش از هر چیزی در فولکلور آن انعکاس یافته است.

جستجوی اندیشه‌ها، آرزوها، عقاید و باورهای نسل‌ها از خلال مواد فولکلور و بررسی و تجزیه و تحلیل آن‌ها، مانند آن است که غبار زمان از رخسار یک اثر قدیمی و عتیقه‌ای ارزشمند بزداییم و با تأمل در نمادها و عناصر محتوایی آن، از طریق شناخت تفکرات و تصورات گذشته، در اقیانوس زمان غور نموده و به منظور آگاهی از پیدایی باورهای انسانی، در دل زمان دالانی به‌وجود آوریم.

بررسی و تحلیل مفاهیم ارزشی در مواد مختلف فولکلور اعم از قصه‌ها، اسطوره‌ها، افسانه‌ها، لالایی‌ها، مثل‌ها و غیره، ما را هر چه بیشتر با اخلاقیات و ارزش‌های ملت‌ها آشنا خواهد ساخت.

مثل‌ها ـ که به اشتباه ضرب‌المثل خوانده می‌شوند، در حالی که ضرب‌المثل به عربی یعنی مثل زدن ـ یکی از مهم‌ترین شاخه‌های ادبیات شفاهی و آئینه افکار، روحیات، آداب و عادات یک جامعه محسوب می‌شود. مثل‌های ملل مختلف نشان دهنده افکار و روحیات آنان است و روانشناسان اجتماعی و انسان‌شناسان می‌توانند با بررسی آن‌ها از خصوصیات روحی آن جامعه آگاهی یابند. در حقیقت بررسی و تحلیل مثل‌ها می‌تواند وسیله‌ای برای کالبدشکافی سلوک اجتماعی و عقاید جاری در جوامع و شناخت آن براساس نشانه‌های فرهنگی و علایم خارجی باشد.

بررسی و تفحص در امثال و حکم ملل مختلف همچنین این امر را روشن می‌سازد که اساس و پایه فرهنگ‌های جهانی و عناصر مهم تشکیل‌دهنده آن اغلب مفاهیم و مضامین مشترکی نظیر عدالت‌خواهی، راستی و درستی، خردمندی، قناعت، امانتداری، شجاعت و … است.

مثل به منزله واعظی شیرین سخن و ناصحی مهربان است که افراد ملت را با زبانی ساده و بیانی دلچسب و ملایم به پیروی اخلاق حسنه و ترک اعمال نکوهیده دعوت کرده، اخلاق و افکار آن‌ها را به بهترین ترتیبی تهذیب و تنویر می‌نماید.

واعظ و خطیب هر قدر شیرین بیان باشد، ممکن است وعظ و خطابه او در بعضی از شنوندگان تولید کسالت و ملال کند، لکن امثال از این نقص مبرا بوده، هر گوشی از شنیدن آن، لذت می‌برد و هیچکس از مطالعه آن خسته و دلتنگ نمی‌شود.

هر مثلی نتیجه تجارب و خلاصه افکار و آرای صدها بلکه هزاران انسان مجرب است که در قالب عبارتی مختصر و سلیس ریخته شده است. جای تردید نیست که اینگونه جمله‌ها و عبارات در اذهان عامه بیش از سایر انواع سخن است، چنانکه بارها اتفاق افتاده است که با گفتن یک مثل جنگ‌ها مبدل به صلح و کدورت‌ها تبدیل به صفا گردیده است.

فهرست مطالب کتاب

حروف الفبا