معرفی و دانلود کتاب سازگاری فعالانه کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها

معرفی کتاب سازگاری فعالانه کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها

کتاب سازگاری فعالانه کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها نوشته‌ی ابوالفضل مرشدی و منوچهر علی نژاد، به بررسی آداب و رسوم و زندگی اجتماعی مردم یزد می‌پردازد و اخلاق و منش آن‌ها را در کسب‌وکار ارزیابی می‌کند.

درباره‌ی کتاب سازگاری فعالانه کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها:

خودِ کلمه یزد یک «برند» است. واقعیت این است که نباید صفت خاصی را به عنوان پسوند و یا پیشوند شهر یزد به کار برد. یزد یزد است؛ خودش برند است. تقریباً هر صفت و اخلاق خوبی که در جهان است با این شهر می‌تواند همراه باشد و می‌چسبد. هر صفت خوبی را به این شهر بدهند از بیرون اعتراضی نیست. بگویند شهر دارالمؤمنین، همه قبول دارند. بگویند یزد شهر صداقت، کار، کوشش، درستکاری، همه قبول دارند. بگویند شهر راستی و درستی، همه قبول دارند. بگویند شهر حساب و کتاب و اقتصاد و مقتصد، همه قبول دارند. بگویند شهر زنِ خوب، همه قبول دارند. گفته شود شهر شیرینی، دهانشان آب می‌افتد. بگویند شهر پهلوانان، پهلوان یزدی بزرگ و پهلوان یزدی کوچک را به یاد می‌آورند.

وقتی می‌گوییم یزد یعنی اردکان، میبد، تفت، بافق، مهریز، اشکذر و زارچ، رستاق، فهرج، شهر بابک، هرات و مروست، بهاباد و پیشکوه و پشتکوه و طزرجان و ده بالا و صدها آبادی بزرگ و کوچک. این دیار از هر صفت بدی دور است. یزد شهر جنگ و جدال و دعوا و مرافعه نیست. اگر همه مردم جهان دارای اخلاق یزدی‌های سنتی بودند اصلاً هیچ جنگی در جهان اتفاق نمی‌افتاد. شاید اصلاً اسلحه ساخته نمی‌شد.

در این کتاب الگوی اخلاق اقتصادی یزدی‌ها واکاوی شده و نشان داده شده که «خودساختگی» ویژگی اصلی عموم مردم یزد و «فکر ترکیب‌گر» ویژگی اصلی تجار و صنعتگران یزدی بوده است. همچنین معماری سازگار با طبیعت، سنت قوی وقف و خیریه، اقتصاد تجاری و صنعتی مبتنی بر بازفرآوری محصولات، مهاجرپذیری و مهاجرفرستی از ویژگی‌های محیطی این شهر بوده که رابطه‌ای دوطرفه با اخلاق اقتصادی یزدی‌ها داشته است.

در مجموع در کتاب «سازگاری فعالانه»، مهم‌ترین ویژگی یزدی‌ها معرفی گردیده است. براساس این ویژگی، یزدی‌ها در طول تاریخ به رغم محدودیت‌های طبیعی و دوری از مراکز قدرت در ایران، همواره فعالانه و مبتکرانه با این محدودیت‌ها برخورد کرده‌اند و با توکل به خدا و سخت‌کوشی، یزد را به نماد اعتبار و امید و یکی از مهم‌ترین تجلی‌های خرد ایرانی تبدیل نموده‌اند.

کتاب سازگاری فعالانه کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها برای چه کسانی مناسب است؟

تمام علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران و یزد به ویژه کارآفرینان و فعالان اقتصادی، اساتید و دانشجویان رشته‌های مدیریت و اقتصاد و علوم اجتماعی و مدیران اقتصادی و فرهنگی می‌توانند مخاطبان این کتاب باشند.

در بخشی از کتاب سازگاری فعالانه کندوکاوی در اخلاق اقتصادی یزدی‌ها می‌خوانیم:

معماری در بافت سنتی شهر یزد که از یادگارهای تاریخ این شهر است یکی از نمونه‌های برجستۀ معماری همزیست با طبیعت در ایران است. این نوع معماری نمودهای مختلفی در یزد یافته است. یکی از مهم‌ترینِ این نمودها استفاده بهینه از مصالح طبیعی به ویژه استفاده بهره‌ورانه از خاک (و تولید خشت و کاهگل و آجر) برای ساخت بناهایی متناسب با اقلیم است.

هر چند یکنواختی بافت و رنگ بیرونی معماری خشت و گِلی شهر یزد (که حاصل یکنواختی رنگِ خاک و مصالح، با کمترین تزئینات و تنوع رنگ به کار رفته در آن است،) چندان چشم‌نواز نیست و همین امر موجب ایجاد احساس ناخوشایند در برخی از افراد مقیم یزد یا گردشگران شده است، اما استعداد و مهارت یزدی‌ها در بهره‌گیری از خاک و گِل و استفاده‌های متنوع از آن همواره برای گردشگران و اهل فن تحسین‌برانگیز بوده است؛ چنانچه ناپیر مالکوم، مبلغی مسیحی که حدود صد سال پیش در یزد زندگی می‌کرده، آن را «غیرقابل باور» توصیف کرده است. بعلاوه، ترکیب شهرسازی و معماری کوچه‌ها و خانه‌ها در یزد (از جمله کوچه‌های تنگ، دیوارهای بلند و سایه‌انداز، تعبیه زیرزمین در خانه‌ها، سقف‌های کوتاه برای بناهای مربوط به زمستان، تعبیه بادگیر برای خنک نگه داشتن هوا و...) که سازوکار ایجاد امنیت حداکثری و استفاده بهینه از گرمایش و سرمایش طبیعی هوا را در خود نهفته دارد، از دیگر جلوه‌های معماری همزیست و سازگار با طبیعت است.

در واقع، معماری سنتی در یزد نمونۀ‌ برجسته‌ای از معماری است که بر اساس اصل انطباق‌پذیری با محیط و تجدیدپذیری بنا شده است. به عنوان نمونه، در ساخت و ساز ساختمان‌های خشت و گلی در یزد، حجم خاک برداشته شده از همان محل با حجم بنای ساخته شده حدوداً برابر است، و این بدان معناست که در هنگام ساخت و ساز، عمده مصالح مورد نیاز از خاکِ همان محل تأمین شده و کمترین جابجایی خاک و مصالح صورت گرفته است. در مجموع، می‌توان گفت معماری خانه‌های یزد یکی از تجلی‌های اصلی اصول پنج‌گانه‌ای است که پیرنیا آن‌ها را ویژگی معماری ایرانی می‌داند: مردم‌واری، خودبسندگی، پرهیز از بیهودگی، درون‌گرایی و نیارش و قطعا این معماری نسبت نزدیکی با روحیات ساکنانش دارد.

فهرست مطالب کتاب

تقدیر و تشکر
مقدمه
فصل اول: طرح مسأله
مقدمه
گذری بر مطالعات درباره یزد
فصل دوم: اخلاق اقتصادی و مبانی نظری آن
مقدمه
مکتب اقتصادی اتریش و اقتصاد تاریخی
نهادگرایی و عقلانیت محدود
ماکس وبر: اخلاق اقتصادی و نقش آن در پیدایش نظام سرمایه‌داری درغرب
تحولات نظام حقوقی در تاریخ غرب
نوع نظام سلطه و ماهیت شهر در تاریخ غرب
اخلاق اقتصادی پروتستان و پیدایش نظام سرمایه‌داری در غرب
جامعه‌شناسی اقتصادی و درهم‌تنیدگی فرهنگ و اقتصاد
فصل سوم: ایران در آیینۀ نظریه‌های شرق‌شناسان و ایران‌شناسان
شرق‌شناسان و ایران: کارل مارکس و ماکس وبر
وبر و اخلاق اقتصادی اسلامی
دیدگاه ماکس وبر در بوتۀ نقد
ایران‌شناسان و تاریخ سیاسی و اقتصادی ایران
محمدعلی کاتوزیان: ایران جامعۀ کم‌آب و پراکنده
پرویز پیران: ایرانیان و ترجیح امنیت بر آزادی
احمد اشرف: استبداد داخلی و عدم خودفرمانی شهرهای ایران
مهدی بازرگان: سازگاری ایرانی
سمیه توحیدلو: باور ایرانیان به «عدالت به مثابه حفظ توازن»
جمع‌بندی مبانی نظری
فصل چهارم: اخلاق اقتصادی یزدیها
مبانی نظری روش‌شناسی و روش تحقیق
اخلاق اقتصادی یزدی‌ها: بُعد «نگرشی-رفتاری»
عامۀ مردم یزد به عنوان مردمی «خودساخته»
دیدگاه غیریزدی‌ها در مورد یزدی‌ها
 «قدرت ترکیب‌گری» تجار- صنعتگران یزدی
دو سنخ آرمانی از دو نسل تجار-صنعتگران یزدی: محمدحسین و حاج محمدتقی برخوردار
بُعد «نهادی» اخلاق اقتصادی یزدی‌ها
معماری هم‌زیست با طبیعت
نهاد فراگیر وقف و خیریه
مهاجرپذیری و مهاجرفرستی یزد
فضای هم‌زیستی با اقلیت‌های دینی
اقتصاد تجاری و صنعت بازفرآورانه یزد
«میدان علّی» مؤثر در ایجاد اخلاق اقتصادی یزدی‌ها
عوامل ساختاری مؤثر بر اخلاق اقتصادی یزدی‌ها
شرایط اقلیمی و کویری یزد
موقعیت سوق‌الجیشی خاص یزد
موقعیت راهبردی مواصلاتی یزد
قدمت تاریخی ساختار شهری یزد
عوامل انسانی مؤثر بر اخلاق اقتصادی یزدی‌ها
سلسله حاکمان محلی مورد اعتماد قدرت مرکزی
حضور مستمر و مؤثر سادات و علما
حضور مؤثر اقلیت‌های دینی
فصل پنجم: یزد، خِرَد کویری و سازگاری فعالانه
یزد؛ استثنایی بر یک قاعده
«سازگاری فعالانه» به مثابه ویژگی اصلی یزدی‌ها
«میدان علّی» مؤثر بر اخلاق اقتصادی یزدی‌ها در عصر کنونی
عوامل جدید در «میدان علّی» مؤثر بر اخلاق اقتصادی یزدی‌ها
جمع‌بندی و توصیه‌هایی برای سیاست‌گذاران استان
منابع و مآخذ
نمایه