معرفی و دانلود کتاب رفتار اطلاعاتی: یک غریزه تکاملی

معرفی کتاب رفتار اطلاعاتی: یک غریزه تکاملی

در کتاب رفتار اطلاعاتی: یک غریزه تکاملی نوشته آماندا اسپینک، چارچوب گسترده‌تری از اطلاعات برای مطالعه رفتار انسان در علم اطلاعات ارائه شده‌ است. اطلاعات بسیار گسترده ‌و شامل زمینه‌های متعدد دیگری است. سؤال اساسی درباره رفتار و جنبه‌های نظری اطلاعات در واقع یک زمینه گسترده‌تر است.

این کتاب، تفسیر بعد اطلاعاتی رفتار انسان از جنبه تکاملی است و بر پایه‌ی این فرض منطقی است که رفتار ‌اطلاعاتی از همان روزهای نخست تکامل انسان، فعالیتی روزمره و تعیین‌ کننده برای همه‌ی انسان‌هاست.

البته، هر بحثی در مورد رفتار اطلاعاتی انسان، این سؤال بدیهی را ایجاد می‌کند که: اطلاعاتی که ما از آن صحبت می‌کنیم چیست؟ این سؤالی بنیادی و در سطح پرسش‌های زیر است:

انرژی چیست؟ حقیقت چیست؟ زندگی چیست؟ به‌ این‌ ترتیب، پاسخ به این پرسش بسیار مشکل است، هر چند که در رشته‌های متعددی از فیزیک، زیست‌شناسی، علوم اعصاب، علوم‌ شناختی، مهندسی‌ برق و روانشناسی تا فلسفه، اقتصاد و علوم انسانی به آن پاسخ داده شده است. هر رشته، بافتار و گرایشات خاص خود را برای جست‌وجوی پاسخ‌ها ایجاد کرده ‌است.

در علم اطلاعات به مفهوم اطلاعات توجه اساسی می‌شود. این علم، حوزه‌ای از کار حرفه‌ای و جست‌وجوی علمی است که در ارتباط با انتقال مؤثر اطلاعات و اشیاء اطلاعاتی، به ویژه دانش ضبط شده در میان انسان‌ها در بافت اجتماعی، سازمانی و نیاز فردی به اطلاعات و استفاده از اطلاعات است. تفسیر ژان تاگو ساتکلیف به‌ خوبی با بافت و موقعیت علم سازگاری دارد: "اطلاعات چیزی ناملموس است که به مفهوم‌سازی و درک انسان بستگی دارد. پیشینه‌ها مطلقا حاوی کلمات یا عکس‌ها (چیزهایی ملموس) هستند، اما فقط حاوی اطلاعات مربوط به کاربرند... . اطلاعات با تعامل بین متن و خواننده، بین رکورد و کاربر، در ارتباط است".

از لحاظ تاریخی، علم اطلاعات مانند تعدادی از رشته‌های دیگر بعد از جنگ جهانی دوم، برای مقابله با انفجار اطلاعات و استفاده از فناوری به عنوان یک راه‌حل پدیدار شد. از دهه 1950 بررسی علمی رفتار اطلاعاتی انسان، بخش جدایی‌ناپذیر و مهم علم اطلاعات شد. البته، رفتار ‌اطلاعاتی در بسیاری از زمینه‌های دیگر هم مورد بررسی قرار گرفته که در کتاب رفتار اطلاعاتی: یک غریزه تکاملی (Information behavior: an evolutionary instinct) نشان داده شده ‌است. اما، تکامل این حوزه مطالعاتی از جمله مفاهیم و نظریه‌های اصلی، در ارتباط نزدیک با علم اطلاعات است. به این ترتیب، در ادامه پیشگفتار، خلاصه‌ای از چشم‌انداز تاریخی رفتار اطلاعاتی انسان در علم اطلاعات که توسط سارا سویک بررسی شد، ارائه می‌شود. به طور کلی، فرد و اجتماع با این پرسش روبه‌رو بوده‌اند که: مردم چگونه اطلاعات را جست‌وجو و از آن استفاده می‌کنند؟

همانطور که آماندا اسپینک (Amanda Spink) در کتاب رفتار اطلاعاتی اشاره کرده است، رفتار ‌اطلاعاتی انسان، به طیف گسترده‌ای از فرآیندهایی اطلاق می‌شود که از طریق آن، مردم با اطلاعات و سطوح شناختی و اجتماعی و اثرات آن در ارتباط هستند. این اثر با بیش از 1100 استناد که اغلب بعد از سال 1980 هستند رفتار اطلاعاتی انسان را به صورت جامع پوشش می‌دهد.

همانطور که می‌توان تصور کرد، رفتار اطلاعاتی انسان، مانند بسیاری از رفتارهای دیگر او پیچیده است و توجه به رفتار اطلاعاتی در تعدادی از رشته‌ها به‌ طور کامل درک نشده‌ است. مطالعات و نظریه‌های گسترده‌ای درباره مفهوم اطلاعات و جنبه‌های مختلف رفتار اطلاعاتی بشر در روانشناسی، علوم شناختی، علوم مغز و اعصاب، ارتباطات، جامعه‌شناسی، فلسفه و رشته‌های مرتبط وجود دارد که از اصطلاحات و طبقه‌بندی‌های گوناگون استفاده می‌کنند. کنجکاوی علمی درباره رفتار اطلاعاتی انسان با نام‌های مختلف قدمت طولانی دارد و به روزگار باستان بر می‌گردد.

در بخشی از کتاب رفتار اطلاعاتی می‌خوانید:

موضوع مهم کتاب حاضر این است که رفتار اطلاعاتی به‌ عنوان یک رفتار در انسان‌های اولیه نمایان شد. برای برخی مردم ممکن است که این کشف بزرگی نباشد، چون احساس می‌کنند که موضوعی بدیهی است. اما تا زمانی که شواهد کافی برای اثبات یک ادعای علمی در تحقیق نداریم، هیچ چیز آشکار نیست. در فصل اول تلاش شد اطلاعات کافی برای ارائه یک پایه اساسی برای بیان و پشتیبانی از این ادعا ارائه شود.

شواهدی برای این موضوع مهم، از سایر حوزه‌های علوم از جمله انسان‌شناسی، روانشناسی تکاملی و باستان‌شناسی شناختی ارائه شده‌ است که سرچشمه‌های دیگر رفتارهای انسانی مثل جفت‌گیری، شکار و جمع‌آوری را بررسی می‌کند. رفتار اطلاعاتی فقط یکی از ابعاد رفتار انسانی است. درباره بسیاری از دیگر رفتارهای انسانی تحقیقاتی درباره سرچشمه این رفتارها در انسان‌های اولیه با جزئیات بسیار بیشتر نسبت به رفتار اطلاعاتی در حال انجام است. مطالعات سرچشمه‌ها و ابعاد تکاملی و معاصر جفت‌گیری انسان بی‌پایان است (باس، 2008).

بر اساس ساختار فراهم آمده در این کتاب ما نیاز داریم که تصویری بسیار جامع‌تری ایجاد کنیم از این که چگونه، چه زمانی و چرا رفتار اطلاعاتی در انسان‌های اولیه نمایان شد. این را می‌توان انجام داد. اما حرکت به جلو در این حوزه پژوهشی پیچیده، به‌ معنای درک یافته‌های سایر حوزه‌ها، از جمله انسان‌شناسی، روان‌شناسی تکاملی، و باستان‌شناسی شناختی و بسط معنای تمام یافته‌های مهم مرتبط با رفتارهای اطلاعاتی است. این مستلزم همکاری بیشتری بین متخصصان رفتار اطلاعاتی و پژوهشگران دیگر حوزه‌هاست.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار
مقدمه مترجم
دیباچه: چالش رفتار اطلاعاتی
تشکر و قدردانی نویسنده کتاب
زندگینامه نویسنده
فصل اول: مقدمه
فصل دوم: چارچوب رفتار اطلاعاتی
گونه‌های انسان
گونه‌های انسان اولیه
انسان‌نمای اندیشه‌ورز
گونه انسان جدید
توانایی‌های توسعه ‌یافته شناختی
گسترش حجم مغز
گسترش حافظه‌کاری
توانایی‌های شناختی ظاهر شده
توانایی‌های اجتماعی - شناختی
فصل سوم: بنیان تکاملی
رفتار تکامل یافته
توانایی زیستی اولیه
زبان
غریزه
تنش‌های بقا و تولید مثل
انگیزه کنترل محیط
خلاصه
فصل چهارم: غریزه در برابر محیط
بحث غریزه در برابر محیط
بحث در طول قرن‌ها
بحث قبل از قرن نوزدهم
بحث قرن نوزدهم
بحث در قرن بیستم
کُنراد لورنز
بحث اواخر قرن بیستم
دیدگاه رشدی
جدیدترین تفکر
شکل‌گیری رفتار اطلاعاتی
ابعاد غریزی
ابعاد محیطی
خلاصه
فصل پنجم: شناخت انسان و رفتار اجتماعی
توانایی زیستی ثانویه
هوش اطلاعاتی
عملکرد چند وظیفه‌ای
هماهنگی
توانایی اجتماعی - شناختی
ترکیب توانایی‌های شناختی - اجتماعی
فعالیت فردی / جمعی
پردازش اطلاعات
ویژگی‌های عاطفی
خلاصه
فصل ششم: رشد دائم
رشد شناختی بشر
الگوی مرحله‌ای رشد شناختی پیاژه
نظریه رشد شناختی اریکسون
نظریه ویگوتسکی
سازوکار سلسله مراتبی چهار مرحله‌ای بارون - کوهن
ماهیت فیزیکی اسپیلک
تاریخ زندگی
مراحل تاریخ زندگی
رفتار اطلاعاتی
تاریخ‌های طول عمری
رشد دائم
فصل هفتم: فرآیندهای فرعی رفتار اطلاعاتی
زمینه‌های اطلاعاتی
فرآیندهای فرعی رفتار اطلاعاتی
پیگردی / کاوش اطلاعات در زندگی روزانه
پیگردی - معنابخشی اطلاعات زندگی روزمره
کاوش اطلاعات
جستوجوی اطلاعات
به کارگیری اطلاعات
خلاصه
فصل هشتم: تقویت رفتار اطلاعاتی در طول زمان
سیر زمانی مصنوعات اطلاعاتی
خلاصه
فصل نهم: موضوع‌ها و دستاوردهای کلیدی
رفتار اطلاعاتی پدیدار شده در انسان‌های اولیه
رفتار اطلاعاتی تحت تأثیر انگیزش انسانی است
رفتار اطلاعاتی شکل گرفته به وسیله غریزه و محیط
رفتار اطلاعاتی به عنوان هوش اطلاعاتی
رفتار اطلاعاتی در سراسر عمر رشد می‌کند
چارچوب نظری رفتار اطلاعاتی
نتایج
واژه‌نامه