معرفی و دانلود کتاب راهنمای عملی بداهه سازی در تئاتر

معرفی کتاب راهنمای عملی بداهه سازی در تئاتر

در کتاب راهنمای عملی بداهه سازی در تئاتر، میک نیپیر با بهره‌گیری از تجربه‌ی سال‌ها فعالیت در عرصه‌ی تئاتر، به ما نشان می‌دهد که بداهه‌سازی، نه فقط یک هنر بلکه علمی پیچیده و ظریف است. او با دقت و جزئیات، قواعدی را که به ظاهر غیرقابل‌تغییر به نظر می‌رسند، به چالش می‌کشد و از زوایایی نو به هنر بازیگری می‌نگرد. این کتاب برای تمام کسانی که به دنبال کشف راه‌های نو در اجرای صحنه و رهایی از تکرارهای خسته‌کننده هستند، یک منبع ارزشمند به حساب می‌آید.

درباره‌ی کتاب راهنمای عملی بداهه سازی در تئاتر

هر بازیگر، کارگردان یا علاقه‌مند به هنر تئاتر که تجربه‌ای در بداهه‌سازی ندارد، احتمالا با این پرسش مواجه شده: «چگونه می‌توان بدون آماده‌سازی قبلی، در لحظه خلق کرد؟» چالش‌هایی که در این راه وجود دارند، اغلب دلهره‌آور به نظر می‌رسند. اما در حقیقت، بداهه‌سازی در تئاتر مهارتی ضروری است و همچنین می‌تواند راهی برای کشف و تقویت خلاقیت درونی بازیگران و هنرمندان باشد. همان‌طورکه هر هنرمندی می‌داند، بداهه‌سازی چیزی فراتر از اجرای یک صحنه بدون متن است. این تکنیک نیازمند درک عمیقی از روانشناسی مخاطب، واکنش‌های ناگهانی و توانایی اتصال ذهن به لحظه‌ی حال است. بسیاری از هنرمندان تازه‌کار در مواجه شدن با این چالش، احساس ناتوانی می‌کنند و به عقیده‌شان تنها با استعداد ذاتی می‌توان در این زمینه موفق شد. اما حقیقت این است که، همان‌طورکه میک نیپیر (Mick Napier) در کتاب راهنمای عملی بداهه‌سازی در تئاتر (Improvise. Scene from the Inside Out) به خوبی نشان می‌دهد، بداهه‌سازی یک مهارت است که می‌توان آن را پرورش داد و با تمرین و تکرار، به تسلط رسید.

میک نیپیر با زبانی ساده و روان، اما در عین حال دقیق و تحلیلی، به بررسی مفاهیم اساسی و تکنیک‌های عملی می‌پردازد که هر بازیگری را قادر می‌سازد تا بدون تردید و اضطراب، به صحنه وارد شود و با اطمینان کامل نقش خود را ایفا کند. یکی از نکات جالبی که میک نیپیر در این کتاب به آن پرداخته، اهمیت شنیدن فعال است. او معتقد است که کلید موفقیت در بداهه‌سازی، توانایی گوش دادن به هم‌بازی‌ها و واکنش درست و سریع به آن‌ها است.

میک نیپیر در بخشی از کتاب به تأثیرات مخرب فکر کردن بیش از حد روی بداهه‌سازی اشاره می‌کند. او به مخاطبان خود توصیه می‌کند که به جای تحلیل‌های پیچیده و تلاش برای پیدا کردن بهترین پاسخ یا واکنش، به غریزه‌ی خود اعتماد کنند و اجازه دهند که جریان صحنه به‌صورت طبیعی و خودجوش پیش برود. او در این مورد به مثالی از تجربیات شخصی خود در مقام کارگردان اشاره می‌کند که وقتی یکی از بازیگران تصمیم می‌گیرد به جای تمرکز بر دیالوگ‌های خود، بر احساسات واقعی لحظه تمرکز کند، صحنه‌ای خلق می‌شود که تماشاگران را شگفت‌زده می‌کند.

این دیدگاه میک نیپیر که بداهه‌سازی چیزی نیست جز هنری که با اعتماد به نفس و ارتباط عمیق با لحظه‌ی حال قابل اجراست، به‌ویژه برای بازیگران جوان و کم‌تجربه بسیار مفید است. این دیدگاه آن‌ها را ترغیب می‌کند که از اشتباهات خود نترسند و به‌جای تردید، با شجاعت به استقبال لحظه‌ها بروند.

کتاب راهنمای عملی بداهه‌سازی در تئاتر نه‌تنها برای بازیگران بلکه برای هرکسی که به دنبال تقویت مهارت‌های ارتباطی و خلاقانه‌ی خود است، یک منبع ارزشمند است. این کتاب به خوبی نشان می‌دهد که بداهه‌سازی تنها برای صحنه‌ی تئاتر نیست بلکه می‌تواند در زندگی روزمره نیز به‌کار رود؛ در مذاکرات، گفتگوها، و حتی در برخورد با موقعیت‌های پیش‌بینی نشده. این کتاب به نقلم میک نیپیر و با ترجمه‌ی دقیق فاطمه خسروی توسط انتشارات افراز منتشر شده و دسترسی به آن برای هرکسی که به دنبال ارتقای مهارت‌های بداهه‌سازی و ارتباطی خود است، توصیه می‌شود.

در نکوداشت کتاب راهنمای عملی بداهه‌سازی در تئاتر

• نویسنده‌ی کتاب موردعلاقه‌ی من در زمینه‌ی آموزش بداهه‌پردازی میک نیپیر است. (کریس هنی)

کتاب راهنمای عملی بداهه‌سازی در تئاتر برای چه کسانی مناسب است؟

کتاب راهنمای عملی بداهه‌سازی در تئاتر نوشته‌ی میک نیپیر برای بازیگران، کارگردانان، مربیان تئاتر و هر کسی که به هنرهای نمایشی و تقویت مهارت‌های ارتباطی و خلاقانه علاقه‌مند است، مناسب است. این کتاب به‌ویژه برای افرادی که به دنبال بهبود تکنیک‌های بداهه‌سازی خود هستند، کاربرد دارد.

در بخشی از کتاب راهنمای عملی بداهه سازی در تئاتر می‌خوانیم

نگرانیِ بیشتر بازیگران این است که «از چه کلماتی در زمان واکنش نشان دادن در صحنه‌ی بداهه‌سازی استفاده کنم؟» از کلماتی استفاده کن که آغاز هم‌بازی‌ات را تأیید کند و به دیدگاه و نقشت وفادار بماند. حالا این به چه معنا است؟ هم‌بازی‌ات با خوشحالی صحنه را چنین آغاز می‌کند: «این نامه برای توست!» در این صحنه شما حالت آدم بی‌حوصله را به‌خود گرفته‌اید. واکنشی که صحنه را جلو می‌برد شاید چنین باشد: با بی‌اعتنایی شانه‌هایتان را بالا می‌اندازید و می‌گویید: «بذارش رو میز، بعداً می‌خونمش.» این واکنش به دیدگاهی که در ابتدای صحنه بی‌سروصدا آن را آفریده‌اید، نزدیک است و آغاز هم‌بازی‌تان را نیز تأیید می‌کند. حالا شما هر اتفاقی را از صافیِ «بی‌حوصلگی» یا «بی‌اعتنایی» عبور می‌دهید. واکنش احتمالی دیگر که حالت «بی‌حوصلگی» را حفظ کند، شاید پیش‌پاافتاده و طعنه‌آمیز باشد: «بده ببینم، شاید نتیجه‌ی قرعه‌کشی باشه!» یا «عالیه، بازم صورت‌حساب!» یا «شاید باقی‌مانده‌ی یه چک باشه.» تمام این مثال‌ها را آوردم تا شما دریابید گزینه‌های زیادی دارید تا ماهیت کار هم‌بازی‌تان را تأیید کنید، یک بار دیگر متذکر می‌شوم که اهمیت ندارد روی صحنه چه می‌گویید، فقط باید آن را از صافی دیدگاهتان عبور دهید. شما می‌توانید با باز کردن نامه، موافقت یا مخالفت کنید؛ چه اهمیتی دارد؟ فقط باید کلماتی را به‌کار ببرید که از فضای «بی‌حوصلگی» نشأت گرفته باشند.

برخی اعتقاد دارند که باز نکردن نامه نشانه‌ی بی‌اعتنایی به کار هم‌بازی‌تان یا متوقف کردن صحنه است، اما این‌طور نیست و به این بستگی دارد که نقش در آن لحظه چه واکنشی نشان می‌دهد. برخی نقش‌ها نامه را باز می‌کنند و برخی نمی‌کنند. گاهی روی صحنه، تقویت نقش و درنتیجه تقویت ارتباط برای رسیدن به مرحله‌ای والاتر با واکنش نقش و ساکت نماندنش، به‌انجام می‌رسد. شاید درک کردنش کار آسانی نباشد که آن هم به‌دلیل درک مفهوم بله است، «به همه‌چیز جواب مثبت دهید، بله.»

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
1. بداهه‌سازی چیست؟
2. قوانین بداهه‌سازی
تاریخچه‌ی قوانین بداهه‌سازی
سرپیچی از قوانین
3. چگونه بداهه‌سازی کنیم؟
بخش اول: روی صحنه بی‌کار نباشید!
اما چه‌کار کنم؟
اول به فکر خودتان باشید!
موقعیت صحنه را مشخص کنید
برنامه‌ی شما طرح شخصیِ شما برای صحنه است
دیالوگ در مقابل سکوت
شیئی را روی صحنه بقاپید
ایده‌هایتان را از پیش در سر بپرورانید
ریتم‌های صحنه را از پیش در سر بپرورانید
اجبار برای انجام طرحی عجیب
نقشی را بازی کنید که همیشه برایتان مؤثر واقع می‌شود
موقعیت احساسی را از پیش انتخاب کنید
تعیین طرحی برای آغاز صحنه
بخش دوم: اجرایتان را بررسی کنید
بخش سوم: به اجرایتان اعتقاد داشته باشید
نیروی جادویی بداهه‌سازی
4. وظیفه‌ی من در برابر هم‌بازی‌ام چیست؟
اول به فکر خودتان باشید.
به فکر هم‌بازی‌تان باشید
به حرف‌های هم‌بازی‌تان در صحنه گوش دهید
اگر هم‌بازی خودم باشم، چه می‌شود؟
5. موقعیت و صحنه‌ها
موقعیت
چگونه موقعیتی تغییر پیدا می‌کند؟
صحنه‌ها
6. مشکلات متداول در بداهه‌سازی
طرحِ دست‌وپاگیر
بیش‌ازحد صحبت کردن بر روی صحنه
توجیه عمل انجام‌شده روی صحنه
مکث
کنار گذاشتن دیدگاه
7. صحنه‌ای با بیش از دو بازیگر
صحنه‌ی سه‌نفره
ورود به صحنه‌ها
صحنه‌های چهار، پنج، شش و بیست‌نفره
8. بداهه‌سازی پیشرفته
انتخاب‌های متضاد
شفاف‌سازی
رها کردن دیدگاه در صحنه و بازگشت به آن
پرتاپ توپ‌های غیرمنتظره
دست یافتن به موضوع روی صحنه
موضوعات و شیوه‌های رفتاری شخصی
گوناگونیِ انرژی شخصی
آغاز صحنه‌ها
9. توصیه‌هایی برای بداهه‌سازان
استعداد
مفهوم تمرین
مردان و زنان
بازیگر ایده‌آل
در زمان حال کار کنید، نه در گذشته
رهنمون‌هایی برای بداهه‌سازان در زمان تست
الگوهای متداول
خلاصه
10. بداهه‌سازی و قانون دوم ترمودینامیک
قانون اول ترمودینامیک
قانون دوم ترمودینامیک
ترمودینامیکِ بداهه‌سازی
11. تمرین‌های بداهه‌سازی در خانه
مونولوگِ دادا
ارتباط واژه‌ای
حرف‌های نامفهوم
تغییرات نقش انفرادی
مصاحبه با نقش
سبک‌ها و گونه‌ها را داخل کلاهی قرار دهید
صدا برای دیالوگ
فضا
قسمت‌های بدن
صبحانه
مونولوگِ موضوعی
صحنه
صحنه‌ای با تغییر احساسی
صحنه‌های تغییر موقعیت
تقویت دیدگاه
نقشی از یک نمایشنامه را با صدای بلند بخوانید
دیالوگ فیلم
صحنه‌ی بداهه‌سازی‌شده‌ای را بنویسید
آهنگ‌ها
تا صد بشمارید
حرکات موزون تمرین کنید
از نکات خوب اجرا یادداشت‌برداری کنید
خلاصه‌ی غیرداستانی
تمرین کنید
12. اَنویِنس