معرفی و دانلود کتاب تاریخ سوسیالیسم

معرفی کتاب تاریخ سوسیالیسم

تأثیری که متفکران سوسیالیست بر تاریخ سیاسی جهان از خود باقی گذاشته‌اند بر کسی پوشیده نیست. خلیل ملکی، از چهره‌های سرشناس تاریخ سیاسی معاصر ایران، در کتاب تاریخ سوسیالیسم می‌کوشد پیشینه و روند تکامل این نحله‌ی فکری را بررسی کند.

درباره‌ی کتاب تاریخ سوسیالیسم

سوسیالیسم به عنوان یک ایدئولوژی سیاسی و اقتصادی، تاریخچه‌ای غنی و پیچیده دارد که چندین قرن متمادی را در بر می‌گیرد. این نحله‌ی فکری که به عنوان پاسخی به نابرابری‌ها و بی‌عدالتی‌های جوامع مبتنی بر سرمایه‌داری پدیدار شد، در طول زمان رفته‌رفته تکامل یافته و کوشیده است خود را با پارادایم‌های زمانه تطبیق دهد و بدین ترتیب اثری پاک‌نشدنی در جهان از خود بر جای بگذارد. خلیل ملکی، یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های سیاسی ایران، در کتاب تاریخ سوسیالیسم کوشیده است سیر پیدایش و تکامل این جنبشی فکری-فلسفی را به رشته‌ی تحریر درآورد.

ریشه‌های سوسیالیسم را می‌توان در عصر روشنگری و قرن هجدهم میلادی جست‌وجو کرد؛ زمانی که فیلسوفان پرآوازه‌ای مانند ژان ژاک روسو و کارل مارکس شروع به زیر سؤال بردن نقص‌های ذاتی سرمایه‌داری کردند. روسو در آراء خود روی نیاز به برابری اجتماعی و مسئولیت جمعی تأکید داشت و کارل مارکس، با نگارش «مانیفست کمونیست»، عرصه را به روی تفکر سوسیالیستی مدرن گشود. مارکس استدلال می‌کرد که سرمایه‌داری ناگزیر به مبارزه‌ی طبقاتی منتهی می‌شود؛ بنابراین از جامعه‌ای دفاع می‌کرد که کارگران به طور جمعی مالک ابزار تولید باشند.

در قرن نوزدهم، جهان شاهد ظهور جنبش‌های سوسیالیستی مختلف در سراسر اروپا در واکنش به دشوار شدن شرایط کار و افزایش شکاف طبقاتی بود. سوسیالیست‌های آرمانگرا، مانند رابرت اوون و چارلز فوریه، جوامع ایده‌آلی را متصور بودند که بر پایه‌ی همکاری و برابری بنا شده بودند. در همین اثناء بود که ظهور و گسترش سوسیالیسم مارکسیستی تأثیر عمیقی بر جنبش‌های پس از خود داشت.

خلیل ملکی در کتاب خود تاریخ سوسیالیسم را به دو بازه‌ی پیش از مارکس و پس از مارکس تقسیم می‌کند و در هر بخش به ارائه‌ی شرحی گویا از این دو دوره و آراء متفکران مربوط به هر یک از آن‌ها می‌پردازد. اما ممکن است خواننده خود را در برابر پرسشی اساسی دراین‌باره بیاید: مطالعه‌ی تاریخ سوسیالیسم اکنون و در زمانه‌ی حاضر چه ضرورتی دارد؟ در پاسخ به این سؤال می‌توان گفت در دهه‌های اخیر، سوسیالیسم کمابیش دوباره محبوبیت خود را بازیافته است و به‌ویژه در میان نسل‌های جوان‌تر که از نابرابری فزاینده‌ی درآمد و تخریب محیط‌ زیست سرخورده شده‌اند، به موضوعی چالشی تبدیل شده است. جنبش‌هایی مانند کمپین برنی سندرز در ایالات متحده و ظهور احزاب چپ در اروپا و خاورمیانه، بحث‌های بسیاری را درباره‌ی نقش سوسیالیسم در مقابله با چالش‌های معاصر خود برانگیخته است. از این رو مطالعه در باب ریشه‌ها و بنیان‌های این اندیشه برای علاقه‌مندان ضروری به نظر می‌رسد.

نویسنده کتاب را با شرح و تبیین مفصل و دقیقی از اصطلاح سوسیالیسم و سرچشمه‌های پیدایش آن آغاز می‌کند. او در فصل نخست کتاب با عنوان تکامل تاریخی سوسیالیسم می‌کوشد تصویر جامعی را از شکل‌گیری مفاد و مبانی اساسی این سنت فکری در اختیار مخاطب خود بگذارد. خلیلی ملکی سپس به تکامل سوسیالیسم از خلال عبور از سال‌های تاریخ معاصر جهان غرب می‌پردازد؛ تاریخی که گواهی متقن بر تلاش مداوم بشریت برای برپایی جامعه‌ای عادلانه‌تر است. از پیدایش سوسیالیسم در اندیشه‌ی روشنگری تا تأثیری که این نحله‌ی فکری بر انقلاب‌ها، جنبش‌ها، و کنش‌های سیاسی از خود باقی گذاشته است، می‌توان به اهمیت این پدیده در سطوح گوناگون پی برد. بر کسی پوشیده نیست که سوسیالیسم اثری غیر قابل انکار و پاک‌نشدنی در تاریخ از خود بر جای گذاشته است. همانطور که ما پیچیدگی‌های دنیای مدرن را مرور می‌کنیم، درک این تاریخ به ما امکان می‌دهد تا محاسن و محدودیت‌های ایده‌های سوسیالیستی را در شکل دادن به آینده‌ای عادلانه‌تر ارزیابی کنیم. در این مسیر مطالعه‌ی آثاری از این قبیل به ما کمک بسیاری خواهد کرد.

کتاب تاریخ سوسیالیسم به همت نشر ارس روانه‌ی بازار کتاب شده است.

کتاب تاریخ سوسیالیسم برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به کتاب‌هایی با موضوعات سیاسی و تاریخی علاقه دارید، مطالعه‌ی کتاب تاریخ سوسیالیسم را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

با خلیل ملکی بیشتر آشنا شویم

خلیل ملکی یک شخصیت سیاسی ایرانی و سوسیالیست وابسته به جبهه‌ی ملی بود. او در سال 1280 در تبریز چشم به جهان گشود و در جوانی به‌اتفاق چهره‌های شاخص دیگری همچون مهدی بازرگان و کریم سنجابی برای ادامه‌ی تحصیل عازم آلمان شد. ملکی برای مدتی رهبری حزب توده را بر عهده داشت و سپس در انشعابی از این حزب مشغول فعالیت سیاسی شد. از آثاری که خلیل ملکی به زبان فارسی ترجمه کرده است می‌توان به عناوینی همچون «ملل فقیر»، «جهانی میان ترس و امید» و کتاب «اردوگاه سوم و مسائل جهانی» اشاره کرد. ملکی در سن 68 سالگی در تهران درگذشت.

در بخشی از کتاب تاریخ سوسیالیسم می‌خوانیم

استنتاج‌های مکتب سوسیالیسم از انقلاب فرانسه

انقلاب فرانسه برای آزادی بود. سرمایه‌داری خود را پرچم‌دار آزادی معرفی کرده بود، هرچند برای رهایی سرف‌های (دهقانان وابسته به زمین در قرون وسطی) فئودال‌ها و آزاد شدن آن‌ها واقعاً مبارزه می‌کردند زیرا آزادی آن‌ها برای رو آوردن به کارخانه‌ها به نفع سرمایه‌داران بود و همچنین آزاد شدن تجارت از قیود قرون وسطایی به نفع بورژوازی یعنی سرمایه‌داری بود. مع‌ذلک پس از انقلاب و مشخص شدن صفوف و هدف‌های آزادی‌خواهی، بورژوازی در عمل به رقیت در آوردن طبقات زحمتکش از آب درآمد.

این پدیده‌ی اجتماعی باعث شد که در فرانسه و انگلستان و آلمان و غیره نهضت‌ها و فرضیه‌های اجتماعی که همه رنگ و روی سوسیالیستی داشتند به وجود آیند. و بخصوص در اوایل کار تمایلات واقع‌بینانه‌ی سوسیالیستی داشتند و اغلب امید و آرزوها و فلسفه‌هایی برای اصلاحات در سر می‌پروراندند و جد و جهدهایی در این راه می‌کردند.

عده‌ای از این سوسیالیست‌ها تصور می‌کردند که با پند و اندرز حکیمانه و با راهنمایی‌های دانشمندانه می‌توان استثمارگران را به قبح اعمالشان آشنا ساخت و بنا به قول معروف تحولی از بالا به وجود آورد.

از این گذشته اغلب این سوسیالیست‌های خیال‌پرست معایب کار و مفاسد موجود را شرح می‌دادند و غیرقابل تحمل بودن آن را تبلیغ می‌کردند؛ ولی آن‌طوری‌که باید نمی‌توانستند ریشه‌ی فساد را درک کنند و مثلا صریحاً اعلام دارند که سرمایه‌دار در کجا و کدام نقطه و در کدام یک از روابط اجتماعی خودش عدالت اجتماعی را متزلزل می‌کند و چون این‌ها نمی‌دانستند و نمی‌توانستند ریشه‌ی فساد را پیدا کنند.

فهرست مطالب کتاب

تکامل تاریخی سوسیالیسم
سوسیالیسم اروپایی پیش از مارکس
مارکسیست‌های پیش از مارکس