نقد، بررسی و نظرات کتاب هفت اورنگ جامی - عبدالرحمن جامی
4.6
466 رای
مرتبسازی: پیشفرض
Mahnaz teimoury
۱۴۰۳/۱۰/۲۳
00
باید بگم منظومه هفت اورنگ جامی شامل حکایات و تمثیلاتی است که به بیان اسرار و رموز شریعت و طریقت پرداخته و با نگاهی ویژه به آداب سیروسلوک، شاخصههای اخلاق را در حوزه عرفان، در قالب قصه نمایش داده است. این پژوهش که به روش توصیفی تدوین یافته، در پی پاسخ به این مسائل است تا دریابد مقاصد و اهداف تعلیمی عبدالرحمن جامی در این حکایات چیست و چگونه میتوان با طبقه بندی و تحلیل محتوایی آنها، آموزههای عرفانی عملی وی را تبیین و تشریح کرد. نخست، ضمن تأملاتی درباره اخلاق، جایگاه آن به ویژه در حوزه عرفان و تصوف بررسی شده و رابطه معرفت و مکاشفه عرفانی با مجاهده یا آداب سیروسلوک تبیین شده است. در ادامه، مقاماتی چون صبر، رضا، شُکر، حیا، صدق، تواضع و فتوت از منظر عارفان بزرگ و از خلال حکایات این منظومه تعلیمی عرفانی، استخراج و بررسی شده است. یافتههای این پژوهش نشان دهنده نقش و جایگاه این آداب در سیروسلوک در جهت کسب معارف عرفانی در منظومه هفت اورنگ است که شاعر با بهره گیری از حکایات متعدد، مشی و مرام طریقت را برای مریدان نمایان ساخته است.
نام کتاب هفت اورنگ را از دوران دبیرستان شنیده بودم. اما هیچوقت فرصت تورق آن را پیدا نکرده بودم. جامی حکیمی است که در ترافیک سلبریتی های قرون پیش از خود به سایه رانده شده و متعلق به مقطعی از تاربخ پر فراز و نشیب ایران است که همه حرفها، کشفیات و ابداعات مهم ادبیات غنایی، عرفانی، کلامی و سایر حوزه ها را دیگران به شیوه خود بیان کرده بودند. مولانای بزذگ، سعدی شیرین سخن، حافظ پر رمز و راز و حکیم گنجه نظامی بزرگ. بنابراین باید به مخاطب حق داد که چنان از خوان پر نعمت ادبیات این بزرگان سیراب شده باشد که به جامی و آثارش به دید دسر بعد از غذا نگریسته و کشش زیادی به خواندن آثارش نداشته باشد. اما نور الدین عبدالرحمن جامی حکیم بسبار بزرگ و عمیقی است و ستاره ای است که چون در کنارش ستارگان پر نور دیگری قرلر دارنذ ممکن است کم سو به نظر برسد. فخرالدین عراقی هم شرایط مشابهی دارد. با این حال وقتی کتاب هفت اورنگ را باز کردم متوجه شدم که کتاب نظم است نه نثر. آنهم چه نظم سنگینی. خواندن هر بیتش نیاز به درنگ و تفکر و دایره واژگان وسبع دارد. جا دارد این کتاب بصورت شرح و تفسیر صوتی و خلاصه در بیاد تا مخاطب کم وقت و حوصله این روزگار از این مائده ادبیات پارسی هم بهره مند بشه. سپاسگزارم
کتاب هفت اورنگ جامی را باید واپسین نسخه مصور ممتاز با معیارهای سلطنتی به شمار آورد. مطالب این مقاله به شیوه کتابخانه ای گردآوری شده و تدوین آن ها به شیوه توصیفی است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که نگارگران هفت اورنگ جامی از آزادی عمل بیشتری در اجرای نگاره ها برخوردار بوده اند و در اغلب نگاره ها گرایشی نو به چشم می خورد. برخی نگاره ها دارای ویژگی هایی از قبیل تأکیدهای رنگی و ریتم متنوع خطوط می باشند که حالتی پرتحرک به صحنه داده است. استفاده از این موارد و همچنین مجموعه عوامل از قبیل ساختار باز و گسترده و کاربرد عناصر تازه منجر به پویایی طرح شده است. نسخه مصور هفت اورنگ جامی از مهم ترین نسخ و معرف سبک نقاشی مشهد در دوره صفوی است.
کتاب زیبا و روانی هست برخلاف تصور من که فکر میکردم به علت منظوم بودن باید متن سنگینی داشته باشه که فهم مشکلی هم داره. کتاب بسیار روان است و با وجود آنکه شعر هست با خوندن هر مصرع ک بیت کاملا معنیاش رو متوجه میشدم مثل این بود که کتاب کاملا به نثر باشد. من هم لذت بردم و هم به داشتن چنین افتخارات و بزرگان ادبی افتخار کردم. نکته جالب دیگهای که در مورد اشعار این کتاب وجود داره اینه که اونقدر اشعار ساده گفته شده که با خوندنش آدم فکر میکنه که چطور ممکنه اینقدر ساده با چینش کلمات چنین زیباییای خلق کرد.
اسم این کتاب رو خیلی شنیدم ولی تصورم این بود که متن سنگینی داره و نمیتونستم طرفش برم. زمانی که شروع به خوندن کردم، متوجه شدم همینطوره. درک خیلی از ابیات سخته و حتی معنی خیلی لغات هم گنگه. به شخصه خیلی طرفدار مفاهیم عرفانی و عشق به معبود و... نیستم ولی بعضی قسمتهای شعر رو که متوجه میشدم، دوست داشتم.