زندگینامه دیپاک چوپرا
دیپاک چوپرا (Deepak Chopra) در خانوادهای برجسته در هند، در شهر دهلی نو، چشم به جهان گشود. پدر او رئیس بیمارستان و پزشکِ متخصص قلب و عروق بود. چوپرا در مقطع دبیرستان بود که پس از خواندن رمانی از سینکلر لوئیس، به شغل پدر علاقهمند شد. او در کتاب «بازگشت ریشی» داستان پزشک شدن خود را اینگونه توصیف کرده است: «اثرِ لوئیس همان چیزی بود که به آن نیاز داشتم... قهرمان این کتاب یک دکتر بود؛ دکتری که به قهرمان و خدا میمانست.»
دیپاک چوپرا پس از اتمام تحصیلات خود در دانشکدهی پزشکی، شش ماه به معالجه و درمان ساکنان روستایی در هند پرداخت و سپس در 23سالگی، به همراه همسرش، ریتا، به ایالات متحدهی آمریکا مهاجرت کرد و بلافاصله به عنوان کارآموز پزشکی در ایالت نیوجرسی مشغول به کار شد. پیشرفت او در رشتهی پزشکی بسیار چشمگیر بود؛ به نحوی که در 35سالگی، ریاست بخش کارکنان بیمارستانی در نیو انگلند را عهدهدار شد.
دیپاک چوپرا، در همین ایام، با مصرف سیگار و نوشیدن بیش از حد قهوه و الکل، سعی داشت از مشغلههای زندگیِ پرفشار خود در مقام یک پزشک، فرار کند. اما پس از مدتی پی برد که سبک زندگیاش نیازمند دگرگونیهایی جدی و اساسی است. او، سرانجام، با مطالعهی کتابی درمورد مدیتیشن متعالی که به اختصار TM نامیده میشود، موفق شد سیگار، قهوه و الکل را ترک کند و اینچنین، آرامش ازدسترفتهی خود را بازیابد.
دیپاک چوپرا و رویگردانی از پزشکی مدرن
دو دیدار مهم در دورهی میانسالی، مسیر زندگی دیپاک چوپرا را برای همیشه تغییر داد و وی را از پزشکی مدرن، به سمت مکتب کهن آیورودا سوق داد:
در سال 1981، دیپاک چوپرا در دهلی نو، با تریگانا، پزشک ماهرِ مکتب آیورودا (آموزهی طبی کهنی که برای درمان بیماری، گیاهان دارویی و یوگا را تجویز میکند) ملاقات کرد. این استاد برجستهی آیورودا به چوپرا توصیه کرد که برای رسیدن به آرامش، باید زمان معینی از روز را به انجام مدیتیشن اختصاص دهد. چوپرا، پس از مشاهدهی تأثیرات مثبتِ دستورات تریگانا، بیش از پیش به مکتب این پزشک هندی علاقهمند شد.
دومین ملاقاتی که سرنوشت دیپاک چوپرا را تحت تأثیر قرار داد، مربوط میشود به سال 1985. در این سال، چوپرا و همسرش در ایالت واشنگتن، با بنیانگذار جنبش TM، ماهاریشی ماهش یوگی، دیدار و گفتوگو کردند. چوپرا درمورد تأثیر سازندهی این ملاقات بر خود چنین گفته است: «ماهاریشی در آن شب، چندان جزئیات آیورودا را با ما به اشتراک نگذاشت. اما یک توضیح بسیار واضح ارائه داد؛ سلامتی و بیماری، مانند فراز و فرودهای یک ملودی، با هم در ارتباطند. در این بین، بیماری همان فراز یا فرود نادرستی است که به ساختار ملودی لطمه میزند.»
بهترین کتابهای دیپاک چوپرا
دیپاک چوپرا تا به امروز بیش از 90 کتاب به چاپ رسانده است که بسیاری از آنها جزو پرفروشترین آثار حیطهی معنویت نوین به حساب میآیند. در ادامه، نگاهی مختصر به برخی از بهترین آثار دیپاک چوپرا انداختهایم:
کتاب سلامتی کامل (Perfect Health): این اثر به عنوان یکی از بهترین کتابهای موجود درمورد حکمت باستانی آیورودا شناخته میشود. سلامتی کامل، راهنمایی بینقص برای افرادی است که قصد دارند تعالیم حکمت آیورودا را در زندگی روزمرهی خود به کار بگیرند.
کتاب هفت قانون معنوی موفقیت (The Seven Spiritual Laws of Success): این عنوان یکی از محبوبترین و پرفروشترین کتابهای دیپاک چوپرا به حساب میآید. آموزههای مطرحشده در کتاب هفت قانون معنوی موفقیت، به خواننده کمک میکند تا به یک زندگی رضایتبخش و پویا نزدیک شود.
کتاب ابر مغز (Super Brain): دیپاک چوپرا این کتاب را با همکاری پروفسور رودلف ایی تانزی به چاپ رساند. کتاب ابر مغز (در فارسی از آن به عنوان «مغز برتر» نیز یاد میشود) به مخاطب میآموزد که چگونه از تمامی قابلیتهای ذهنش در راستای بالا بردن کیفیت زندگی بهره بگیرد.
کتاب چگونه خدا را بشناسیم (How to Know God): دیپاک چوپرا در این اثر پرفروش سعی داشته تا امور معنوی و راههای شناخت خداوند را در پرتو جدیدی مورد بررسی قرار دهد.
گفتنی است مخاطبینی که به خرید بهترین کتابهای دیپاک چوپرا علاقهمند هستند، میتوانند آثار این نویسنده را (عناوینی از قبیل کتاب الکترونیکی ابر مغز و کتاب صوتی هفت قانون معنوی موفقیت) در کتابراه بیابند.
دیپاک چوپرا از نگاه دیگران
نسبت به دیپاک چوپرا و نظریاتش، قضاوتهای گوناگون و گاه متضادی مطرح است. در ادامه، گفتههایی را در مخالفت و موافقت با چوپرا آوردهایم:
وندی کمینر، وکیل و نویسندهی مشهور آمریکایی، یکی از منتقدین اصلی دیپاک چوپرا محسوب میشود. کمینر عقیده دارد که چوپرا برای سالهای طولانی از ناتوانی بسیاری از مردم در تمیز دادن دانشمندان واقعی و کسانی که ظاهر علمی دارند، استفاده کرده است. وندی کمینر و دیگر منتقدین چوپرا، بر این باورند که تنها دلیل ارجاعات متعدد او به اصطلاحات علمی (خصوصاً اصطلاحات مربوط به فیزیک کوانتوم)، این است که غیرمتخصصان را متقاعد کند که در علوم طبیعی سررشته دارد!
اما بسیاری دیگر، اتهامات اینچنینی را باور ندارند و دیپاک چوپرا را پزشک و نویسندهای بادانش میدانند:
- تاکنون میلیونها هندی - آمریکایی به توسعهی کشور ما کمک کردهاند. یکی از این افراد دیپاک چوپرا، پیشتاز طب جایگزین، است. (بیل کلینتون، رئیسجمهور سابق آمریکا)
- نویسنده و پزشک پرآوازه، دیپاک چوپرا، بدون شک از الهامبخشترین فلاسفهی دوران ماست. (میخائیل گورباچف)
- دیپاک چوپرا شاعر و پیامبر طب جایگزین است! (مجلهی تایم)
حقایقی جالب درباره دیپاک چوپرا
- دیپاک چوپرا در پاییز 1998 با همکاری مدونا، سوپراستار پاپ آمریکا، اقدام به ضبط یک آلبوم کرد. چوپرا و چندی از سلبریتیهای مشهور آمریکایی دیگر، در این آلبوم صوتی، اشعار مولانا را خواندهاند.
- دیپاک چوپرا دوست صمیمی و یکی از افراد بسیار نزدیک به فوقستارهی فقید موسیقی پاپ، مایکل جکسون، بود.
- دکتر رابرت ساپولسکی، دانشمند و استاد دانشگاه آمریکایی، پس از آنکه دیپاک چوپرا، کتاب ذهن بیانتها، جسم پردوام را منتشر کرد، از او به علت نقض قوانین کپیرایت در بخشهای مختلف کتاب، شکایت نمود. این ماجرا بدون آنکه به دادگاه کشیده شود، با توافقی بین دو طرف حل و فصل گردید.