معرفی و دانلود کتاب معماری و هویت: بررسی معماری در فرهنگ‌های اسلامی

معرفی کتاب معماری و هویت: بررسی معماری در فرهنگ‌های اسلامی

کتاب معماری و هویت نوشته‌ی چارلز کورئا و مونا سراج‌الدین، در واقع مجموعه‌ی گزارشاتی مربوط به سمینار منطقه‌ایِ مربوط به تحقیقات و مطالعات انجام‌شده حول محور «معماری در فرهنگ‌های اسلامی» است که در سال 1983 میلادی در دانشگاه تکنولوژی و فناوری مالزی برگزار شد. در اکثر آثار کورئا هنرهای بومی و محلی که با جهان مدرن متضاد هستند، مورد بررسی قرار گرفته‌اند و کتاب پیش رو نیز از دیگر تألیفات وی مستثنی نیست.

درباره‌ی کتاب معماری و هویت

معماری اسلامی از گذشته‌های دور تجلی‌گاه اعتقادات، باورها، اندیشه‌ها و هویت مسلمانان بوده. مسلمانان طی قرن‌های هشتم تا یازدهم میلادی، در معماری فضاهای خود، متأثر از شیوه‌های یونانیان و رومیان و همچنین شیوه‌های شرقی بوده‌اند. مسجد، مقبره، قلعه و کاخ از جمله ساختمان‌های اصلی مربوط به این سبک هستند. شاید شما نیز از افراد هنردوستی باشید که به مطالعه و بررسی این سبک علاقه دارید. چارلز کورئا (Charles Correa) و مونا سراج‌الدین در کتاب معماری و هویت (Architecture and Identity) در ابتدا یک سؤال بنیادین مطرح می‌کنند: اصولاً هویت چیست؟ پاسخی که به این سؤال می‌دهند نیز در نوع خود بسیار تأمل‌برانگیز است؛ هویت نه یک شیء یافت‌شدنی بلکه فرایندی زمان‌بر و بسیار ارزشمند است و ردی که تمدن در طول تاریخ از خود بر جا گذاشته شاید شبیه‌ترین و نزدیک‌ترین تعریف به این فرایند باشد. مطالب موجود در این کتاب و به‌خصوص نگاه خاص کورئا به مقوله‌ی هویت در معماری، قطعاً شیوه‌ی نگرش ما به هنر معماری اسلامی را دست‌خوش تغییر خواهد کرد.

کتاب معماری و هویت که در اصل با حمایت مالی جایزه‌‌ی معماری بنیاد آقاخان (Aga Khan Award for Architecture Organization)، دانشگاه فناوری مالزی و وزارت فرهنگ و جوانان و ورزش این کشور منتشر شده، با مقدمه‌ی فرخ درخشانی، مدیر جایزه‌ی معماری آقاخان آغاز می‌شود. سپس در ادامه، فصل‌هایی شامل مطالب مربوط به هویت و جست‌وجوی آن، زمینه‌ی بین‌المللی هنر معماری در جنوب شرقی آسیا، هویت فرهنگی در معماری و خاستگاه فرهنگی جنوب شرق آسیا را خواهیم خواند. چارلز کورئا، اندیشمند و مرد اول معماری هند، فارغ‌التحصیل رشته‌ی معماری از دانشگاه میشیگان آمریکا بود و اکثر آثارش در مورد هنرهای بومی و محلیِ متضاد با جهان مدرن است. وی در دل همین مفاهیم در جست‌وجوی راه‌حل‌هایی برای توسعه‌ی کشورهای جهان سوم بود.

نگرش کورئا در معماری، در نوع خود بسیار جالب توجه است. برای مثال این‌که وی بیش از پنجاه سال بر عقیده‌ی خود مبنی بر لزوم استفاده‌ی ساختمان‌ها از ابزار غیرفعال (passive means) به‌منظور حفاظت از مردم در برابر عناصر اقلیمی، پافشاری کرده بود. یا این‌که کورئا اعتقادی به استفاده از تهویه یا گرمایش و سرمایش مکانیکی نداشت، تأکید او بر استفاده از نسیم، سایه، جهت‌گیری مناسب و همچنین توانایی مصالح در جذب گرما بود. وی اعتقاد داشت که تمامی بخش‌های یک بنا در ساعاتی از شبانه‌روز، سکنی‌پذیر هستند و اصولاً فضای پرت و اضافی در یک ساختمان وجود ندارد.

این کتاب را مهدی نیک‌فرجام و فرهاد شریعت‌راد به زبان فارسی ترجمه کرده‌اند. انتشارات اندیشه احسان نیز آن را منتشر کرده و در اختیار علاقه‌مندان قرار داده است.

کتاب معماری و هویت برای چه کسانی مناسب است؟

این کتاب مخصوص علاقه‌مندان به هنر معماری اسلامی است.

در بخشی از کتاب معماری و هویت: بررسی معماری در فرهنگ‌های اسلامی می‌خوانیم

در یک اقلیم گرم، مردم رابطه بسیار متفاوتی با فرم مصنوع دارند. فرد در طول روز به حداقل حفاظت در برابر آفتاب احتیاج دارد، مانند چتری (به معنی سایبان بالای سر) و در اوایل صبح و در طول شب نیز، بهترین مکان برای بودن در فضای بیرون و زیر آسمان باز است بنابراین، در آسیا، ساختمان مدرسه هرگز نماد روشنگری نبوده است، بلکه گورویی نشسته در زیر درخت بانیان این نقش را عهده‌دار می‌شود؛ و معابد مهم جنوب هند نه‌فقط با بناهای ورودی و زیارت‌گاه‌ها بلکه به‌واسطه‌ی سیری در فضاهای روباز بزرگ میان آن‌ها (ورودی و زیارتگاه) تجربه می‌شوند.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه مترجم
مقدمه فرخ درخشانی مدیر جایزه معماری آقاخان
پیشگفتار
اظهارات افتتاحیه
در جست و جوی هویت
خانه‌سازی متداول جدید در خاورمیانه
میزگرد نخست
زمینه بین‌المللی معماری جنوب شرق آسیا
میزگرد دوم
مطالعه موردی نخست – مالزی
پیوستگی فرهنگ و دانش در وحدت طراحی
مطالعه موردی دوم – اندونزی
هویت کثرت در وحدت
نمونه موردی سوم – سنگاپور
هویت فرهنگی در معماری، آن‌گونه که از دیدگاه یک سنگاپوری درک می‌شود
میزگرد سوم
مطالعه موردی چهارم - تایلند
خانه بناشده بر روی پایه‌ها، نشانه‌ای از خاستگاه فرهنگی جنوب شرقی آسیا
مطالعه موردی پنجم - هند
تجربه هند و جستجوی اندکی نور در انتهای دیگر
مطالعه موردی ششم – مالزی
سلیمان کورت، کوالالامپور
مطالعه موردی هفتم – مالزی
مفهوم برنامه‌ریزی ایستانا نگارا (کاخ ملی)
رویکردی به جست‌وجوی هویت
پیوست
میزگرد چهارم
خلاصه
اظهارات پایانی
شرکت‌کنندگان در سمینار