معرفی و دانلود کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش اندیشه سیاسی اجتماعی امام خمینی (ره) - جلد 4

معرفی کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش اندیشه سیاسی اجتماعی امام خمینی (ره) - جلد 4

کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش اندیشه سیاسی اجتماعی امام خمینی (ره) - جلد 4، از میان بیش از یکصد مقاله دریافتی، بر اساس معیارهای علمی، در مورد اندیشه سیاسی و اندیشه اجتماعی امام خمینی (ره) عرضه می‌شود.

اگر ابعاد وجودی امام خمینی را مورد تعمیق قرار دهیم، بی‌شک یکی از بارزترین ابعاد آن، اندیشه سیاسی است، تا جایی که این بعد وجودی ایشان سایه بر لایه‌های دیگر علمی وی افکنده است. نظریه‌ پردازی نظام جمهوری اسلامی، معماری و عملیاتی کردن اندیشه سیاسی اسلام در چارچوب الزامات زمان، گرچه بسیار دشوار و گاهی از منظر اکثر صاحب‌ نظران ناممکن به‌ نظر می‌رسید، ولی از منظر امام ضرورتی عاجل برای درمان بحران‌های جامعه اسلامی بود. بدین لحاظ تدوین و تحلیل آرای سیاسی معمار کبیر انقلاب اسلامی، راهگشای فهم اسلام ناب محمدی و پاسخگوی نیازهای انقلابی نسل جوان و تشنه معرفت سیاسی امام خمینی است.

در شرایطی که یأس و ناامیدی قرن‌ها بر مسلمانان سایه افکنده بود و هویت اسلامی و شیعی با اندیشه‌های وارداتی لیبرالی و مارکسیستی مورد تهدید جدی قرار گرفته بود و نسل جدید و جوان مسلمانان را راجع به تاریخ خویش دچار شک و گاهی تنفر کرده بود، خورشیدی از میان سنت‌های اصیل شیعی درخشید و بارقه امید بازگشت به تمدن اسلامی را باعث شد. در صحنه سیاست داخلی و روابط بین‌الملل، معادلات سیاسی جهان را بر هم زد. روابط ناعادلانه سیاسی را نفی کرد. طرحی نو انداخت و معادلات الهی را جایگزین معیارها و ارزش‌های نظام کهن پادشاهی کرد.

بنابراین، امام خمینی با گذر از راهی که با تأمل فقیهان سلف شیعه هموار شده بود، به حوزه‌ها و سرزمین‌های نامکشوف سنت اسلامی دست یافت و بر آن طرحی متناسب با نیازهای قرن جدید ارائه کرد. این حرکت شیعی با رویکرد مجدد به اصالت اسلامی، راه دوره جدید که همان تکوین تمدن اسلامی است را فرا روی عالمان و متفکران مسلمان قرن حاضر قرار داد. در این میان، مهم این است که اصول و مبانی نظام سیاسی اسلام متناسب با آرای سیاسی امام خمینی مورد کاوش کارشناسانه قرار گیرد.

چنین توقع و انتظاری، هر چند به‌ لحاظ نظری و دشواری‌های پژوهش و کمبود منابع درخور، مسئله‌ای کاملا دشوار است، ولی ضرورتی عاجل برای جهان اسلام است؛ زیرا، استمداد از منابع اصیل و گزاره‌های‌ دینی، جهت پاسخگویی ضرورت‌های دوره جدید حیات طیبه فقه شیعه، نیاز فوری عصر شکوفایی تمدن و فرهنگ اسلامی است.

علاوه بر ماهیت زمانه و ضرورت بازگشت به اصالت‌های فرهنگ ناب محمدی از زوایای اندیشمندی ژرف‌نگر، درد آشنا و دردمند، نکته دوم به ضرورت فهم و بازکاوی زوایا و ابعاد مهم‌ترین و بزرگ‌ترین انقلاب سیاسی فرهنگی قرن بیستم برای نسل پس از امام خمینی (ره) است.

انقلابی که بدون نام و اندیشه‌های سیاسی ایشان شناخته شده نیست. انقلابی که به اعتراف دوست و دشمن، ساختار تئوری‌های انقلاب را هم در سطح کلان و هم در سطح خرد درهم ریخت و چالش مفهومی و نظری جدی را رقم زد. عظمت انقلاب ایران صرفا نه به‌ خاطر برهم زدن نظم موجود پذیرفته شده دو بلوک غربی و شرقی و نه به‌ خاطر شیوه غیرمتداول تظاهرات غیر مسلحانه و شهادت‌ طلبانه و نه به‌ خاطر تداوم آن در قبال توطئه‌های گوناگون دشمنان و نامحرمان انقلاب در طی سه دهه متوالی است، بلکه به‌ خاطر ماهیت سیاسی فرهنگی و سرشت الهی آن بوده است. پیروزی یک مکتب، فرهنگ و ایدئولوژی متمایز بوده است. بازگشت انقلاب عاشورایی با نوای حسینی در صحرای تفتیده و معنویت مرده قرن بیستم بوده است. بدین لحاظ آب در لانه موران افتاده است. موریانه‌ای که قرن‌ها درخت معنویت اصیل را می‌خورد و از درون تهی می‌کرد، اکنون از هر سو به چالش کشیده شده است. این مسئله دقیقا همان واقعیتی است که آرنولد توین‌ بی‌مورخ معروف انگلیسی حدود شصت سال پیش، تجدید حیات تمدن اسلامی را با عنوان «پان اسلامیسم» به غرب هشدار داد و یا به تعبیر دوتوکویل «اکنون عصر بازگشت انقلاب‌های بزرگ مذهبی است که انقلاب ایران طلیعه آغاز آن بوده است، انقلابی که برخلاف انقلاب فرانسه، سرچشمه سیاسی ندارد، بلکه از سرچشمه مذهبی برخوردار است». بنابراین، وقتی جان فوران با انقلاب ایران که مهم‌ترین موتور حرکت آن فرهنگ، رهبری مذهبی و ایدئولوژی اسلامی است مواجه می‌شود، کاملا دچار تردید می‌شود و یا اسکاچپل سه سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تئوری خودش را با مقاله‌ای با عنوان «حکومت تحصیل‌دار و اسلام شیعی در انقلاب ایران» تعدیل می‌کند.

در بخشی از کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش اندیشه سیاسی اجتماعی امام خمینی (ره) - جلد 4 می‌خوانید:

بی‌شک نه‌ تنها اصل انجام فعالیت‌های سیاسی برای زنان جایز است (چنان‌ که پیش از این به‌طور استدلالی تبیین شد)، بلکه گاهی ضروری نیز هست؛ همچون زمان دفاع از کیان حکومت اسلامی در برابر هجوم کفار و مشرکان اعم از هجوم فرهنگی و نظامی و همانند قیام در برابر یک حکومت فاسد، چنان‌ که در ابتدای انقلاب اسلامی شاهد حضور فعال و گسترده زنان مسلمان در تظاهرات مردمی بر ضد رژیم فاسد پهلوی بودیم. نکته‌ای که در این جا بسیار حائز اهمیت است آن‌ که زن مسلمان مسئولیت‌های خود را بر اساس اصولی که تاکنون تبیین شد، به دقت مورد توجه و بررسی قرار دهد و همواره مصلحت اهم و اصل مهم‌تر را بر مصلحت مهم مقدم دارد. فقط از یک بعد به قضایا نگریستن، جامعه را دچار افراط و تفریط می‌کند. زن مسلمان نباید به بهانه فعالیت‌های سیاسی، وضعیت خانوادگی خود را آشفته سازد و یا نسبت به آن کم توجه باشد. شوهر و فرزندان در این میان، حقی بر او دارند؛ چنان‌ که او نیز بر شوهر و فرزندان خود حقی دارد. پس از رعایت این حقوق است که نوبت به پذیرش فعالیت‌هایی در خارج از خانه می‌رسد (ارسطا، 1388). در نگرش امام خمینی (ره) نیز هر چند زن حق حضور در همه امور خصوصا امور سیاسی را داشت، ولی مقام مادری دارای جایگاه ویژه‌ای است و به همین دلیل مادری را بالاترین شغل، شغلی شریف، شغل معلمی، بالاتر از شغل معلمی و شغل انبیا و انسان‌سازی می‌داند. از این رو مادر بودن و تربیت فرزندان را اصلی‌ترین وظیفه زن می‌داند و پس از انجام وظیفه مادری است که نوبت به مشارکت در صحنه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی می‌رسد.

فهرست مطالب کتاب

جایگاه زن در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)
شأن و جایگاه سیاسی، اجتماعی زنان از دیدگاه امام خمینی (ره)
دیالکتیک تنافع (مبتنی بر اندیشه سیاسی امام خمینی (ره))
دیدگاه عالمان شیعه معاصر (امام خمینی (ره) و استاد شهید مطهری) درباره «حقوق سیاسی زنان»
بررسی مفهوم مردم‌ سالاری در اندیشه امام خمینی (ره)
بررسی برخی علل و زمینه‌های بشری انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)
سرمایه اجتماعی در اندیشه امام خمینی (ره)
2. بررسی مفاهیم و چهارچوب مفهومی
بررسی دوره‌های شکل‌گیری رهبری علمی امام خمینی (ره)
تأثیر فرهنگ بر امنیت از دیدگاه امام خمینی (ره)
انتخابات در منظومه فکری امام خمینی (ره)