معرفی و دانلود کتاب صوتی اگر حافظه یاری کند: چهار جستار از زبان و خاطره در سال‌های تبعید

معرفی کتاب صوتی اگر حافظه یاری کند: چهار جستار از زبان و خاطره در سال‌های تبعید

جوزف برودسکی شاعر برجسته روس و برنده جایزه نوبل ادبیات در کتاب صوتی اگر حافظه یاری کند، در قالب چهار جستار ادبی درباره بزرگان ادبیات جهان و خاطراتش در دوران پیش از تبعید از وطن نوشته است. این کتاب در سال 1986 موفق شد برنده جایزه ملی حلقه منتقدان کتاب آمریکا شود.

درباره کتاب صوتی اگر حافظه یاری کند:

تبعید و مهاجرت اجباری، هویت و زندگی هر فردی را چندپاره می‌کند و همواره زبان، فرهنگ و هر چه آنچه آدمی را به گذشته و زندگی پیوند می‌دهد، شکلی جدید می‌یابد. جوزف برودسکی شاعر و نویسنده توانای روسی نیز پس از آنکه با سیاست‌های اتحاد جماهیر شوروی به مخالفت برخاست، به سرزمینی دور با زبانی متفاوت رفت. در سال‌های پس از مهاجرت، یک بار روزنامه‌نگاری از او پرسید: «شما یک شهروند آمریکایی هستید که جایزه شعر روسی زبان را دریافت می‌کنید. بالاخره شما چه کسی هستید، آمریکایی یا روسی؟» برودسکی نیز پاسخ می‌دهد: «من یک یهودی هستم، شاعری روس، مقاله‌نویسی انگلیسی زبان و البته یک شهروند آمریکایی.»

شاید بتوان مضمون اصلی این بخش از صحبت‌های جوزف را در جستارهای کتاب اگر حافظه یاری کند (Less Than One: Selected Essays) پیدا کرد. جایی که مفاهیمی نظیر ادبیات، زندگی، خاطره، وطن، مرگ و فقدان در جای جای آن حضور دارد و بخشی از زندگی، عقاید و خاطرات این نویسنده را روایت می‌کند.

برودسکی به عنوان یکی از نافذترین و تاثیرگذارترین صداهای قرن بیستم، به خاطر درک و بصیرتی که نسبت به پیچیدگی‌های زبان، فرهنگ و هویت انسانی داشت، می‌توانست علاوه‌بر سرودن شعر، نثرنویس برجسته‌ای نیز باشد. جستارهای کتاب اگر حافظه یاری کند به خوبی نمایانگر چنین توانایی است؛ او در این مقالات از نویسندگانی همچون فیودور داستایفسکی، نادژدا ماندلشتام، آنا آخماتووا، کنستانتین کاوافی، دبلیو. اچ آودن و آندری پلاتونوف می‌نویسد و پاره‌هایی از خاطرات دوران کودکی خود را در لنینگراد شوروی شرح می‌دهد.

در نکوداشت این کتاب Library Journal بیان کرده است که برودسکی بینش‌های عمیقا روشنگرانه‌ای درباره سنت ادبی روسیه، فضای سیاسی و شعر مدرن دارد و آن را با شوخ‌طبعی و تسلط بالا بر زبان انگلیسی بیان می‌‌کند.

کتاب صوتی اگر حافظه یاری کند برای چه کسانی مناسب است؟

اگر به ادبیات جهان به خصوص روسیه علاقه‌مند هستید و از سبک جستارنویسی نیز لذت می‌برید، این کتاب انتخابی شایسته برای شماست.

جوزف برودسکی را بیشتر بشناسیم:

ایوسیف آلکساندروویچ برودسکی شاعر و مقاله‌نویس روسی – آمریکایی بود که در سال 1987 به خاطر سرودن اشعار بی‌نظیر خود توانست برنده جایزه نوبل ادبیات شود. جوزف برودسکی (Joseph Brodsky) که در آمریکا به این نام شناخته می‌شود، در سال 1940 در لنینگراد شوروی به دنیا آمد و در سنین جوانی به خاطر سرودن اشعار انتقادی و حملات تند به مقامات شوروی، در سال 1972 از کشورش اخراج شد.

زندگی برودسکی با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود و دیدارش با آنا آخماتووا، شاعر و نویسنده برجسته روس نقطه عطفی برایش محسوب می‌شد؛ چراکه تاثیر فراوانی از او گرفت و رابطه‌ای مرید و مرادی میان‌شان برقرار شد.

سرانجام پس از اخراج از شوروی و مهاجرت اجباری به ایالات متحده، در چندین دانشگاه از جمله ییل، کلمبیا، میشیگان و مونت هولیوک تدریس کرد و در سال 1991 نیز توانست برنده جایزه شاعر ایالات متحده شود. سرانجام او در سال 1996 در شهر نیویورک از دنیا رفت.

در بخشی از کتاب صوتی اگر حافظه یاری کند می‌شنویم:

نادژدا ماندلشتام 19 سال از 81 سال عمرش را همسر اوسیپ ماندلشتام، بزرگ‌ترین شاعر قرن حاضر روسیه بود و 42 سال عمرش را بیوه‌ی او. الباقی کودکی و نوجوانی بود. در محافل فرهیختگان خصوصا در میان روشنفکران و اهل ادب، بیوه‌ی مردی بزرگ بودن برای خودش هویتی است. به خصوص در روسیه که حکومت در دهه 30 و 40 در عرصه تولید بیوه‌ی نویسندگان بسیار کارآمد شده بود و در اواسط دهه شصت به تعدادی رسیده بودند که می‌توانستند اتحادیه صنفی خودشان را راه بیندازند.

آنا آخماتووا همیشه می‌گفت: نادیا خوشبخت‌ترین بیوه‌ی دنیاست و آن موقع منظورش شهرت جهانی اوسیپ ماندلشتام بود که مدام داشت بیشتر میشد. می‌شود فهمید که این حرف بیشتر درباره اوسیپ بود و آخماتووا راست می‌گفت اما از بیرون به مسئله می‌نگریست.

فهرست مطالب کتاب صوتی