معرفی و دانلود کتاب شرط ثبات در قراردادهای بین المللی نفت و گاز

معرفی کتاب شرط ثبات در قراردادهای بین المللی نفت و گاز

کتاب شرط ثبات در قراردادهای بین المللی نفت و گاز نوشته‌ی ایمان سلیمانی به مباحثی چون تاثیر حاکمیت دولت بر توازن قراردادهای نفتی، انواع قراردادهای نفتی، ﺧﻄﺮات ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاری ﻧﺎﺷﻰ از ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ و... می‌پردازد.

فضای حقوقی مناسب برای سرمایه‌گذاری در دولتِ میزبان زمانی از ارزش واقعی برخوردار است که در تمام زمان سرمایه‌گذاری، محیط مساعد برای سرمایه‌گذاری ادامه پیدا کند و دولت میزبان با اقدامات خود حقوق مالی سرمایه‌گذاران را مورد خطر قرار ندهد. در نتیجه، سرمایه‌گذاران خارجی باید در قراردادهای دولتی مخصوصا دولت‌هایی که ریسک‌های سیاسی خیلی بالایی دارند، تضمیناتی را در نظر بگیرند که قرار گرفتن اصلاحات و تغییرات آینده که ناخوشایند هستند در قوانین داخلی دولت میزبان، حقوق مالی آنان را به خطر نیندازد.

شرط ثبات، تعهد ویژه‌ای است که براساس آن کشور میزبان نمی‌تواند قوانین قرارداد را با اجرای قانون یا هر وسیله دیگری، بدون رضایت طرف دیگر، متحول کند. با در نظر گرفتن ماهیت حساس اکتشاف و خارج کردن میدان‌های نفتی، چنین شرایطی نه تنها فراهم کننده بخشی از منافع سرمایه‌گذار خارجی می‌باشد بلکه در برخی موارد همانند شروط مذاکره مجدد و تطبیق یافتن در جهت منافع دولت میزبان نیز هستند.

قراردادهای نفتی از قرن نوزدهم به بعد مقام و موقعیت خود را پیدا کردند و کم کم طرفین این نوع قراردادها نسبت به اهمیت آن‌ها آگاهی پیدا کردند و توجه و دقت بیشتری در تنظیم قراردادهای مذکور و مفاد تشکیل دهنده آن‌ها به کار بردند.

یکی از اقداماتی که شرکت‌های طرف قرارداد نفتی انجام می‌دهند، تلاش برای به حداقل رساندن ریسک ناشی از کنترل بر قرارداد است. چرا که اکتشاف و بهره‌برداری منابع نفتی، شرکت نفت را در موقعیت تجاری کاملاً بغرنجی در مقابل کشور خارجی قرار می‌دهد. دولت مالک، منابع را با شرکت‌های نفتی بین‌المللی در بخشی که نوسان سرمایه، مخاطرات و سود بسیار محتمل است را به هم پیوند می‌زند.

در بخشی از کتاب شرط ثبات در قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز می‌خوانیم:

شرط عدم‌ مداخله نسبت به‌ شرط انجماد و شرط عدم تسری از روش تثبیتی دیگری بهره می‌گیرد. در واقع، شرط عدم‌ مداخله محدود به عدم اعمال صرف اصلاحات قانونی بعدی نیست و در عوض از اصلاحات قانونی آتی توسط دولت میزبان جلوگیری به عمل می‌آورد. با این‌ حال، دولت میزبان از طریق پیش‌بینی این شرط در قرارداد دولتی از اصلاح قوانین خویش منع نمی‌گردد. چنین منعی به‌ ندرت توسط دولت مورد پذیرش قرار می‌گیرد؛ زیرا که هیچ قدرت حاکمی، حاکمیت و صلاحیت تقنینی خویش را محدود نمی‌نماید. درنتیجه طرفین اغلب موارد توافق می‌کنند که تنها آن دسته از اصلاحات قانونی آتی را مستثنی نمایند که قرارداد دولتی و یا سرمایه‌گذار خارجی را متأثر می‌کنند. برای مثال، شرط پیش‌بینی شده در قرارداد لیامکو به صورت زیر می‌باشد:

شیوه‌ی دیگری که طرفین برای این منظور به کار می‌گیرند درج شرطی در قرارداد هست که مقرر می‌دارد در صورتی که دولت در آینده به تصویب قوانین و مقرراتی بپردازد که با منافع سرمایه‌گذار مغایر باشند تا آنجایی که این ناسازگاری بین قوانین و قواعد از یک‌ طرف و منافع سرمایه‌گذار از طرف دیگر وجود دارد، مفاد قانون جدید بر قرارداد فی‌ مابین اعمال نخواهد شد. به عبارت‌ دیگر، قوانینی که دولت متعاقب انعقاد قرارداد تصویب می‌نماید حاکم بر قرارداد دولتی می‌باشند، مگر در مواردی که با این قرارداد در تعارض باشند. مصون نگاه داشتن قرارداد از مفاد قوانین و مقرراتی که در آینده به تصویب می‌رسند تنها در شرایطی صادق است که مفاد قوانین و مقررات جدید با تمهیدات قرارداد دولتی ناسازگار باشند. درنتیجه دولت میزبان با تصویب قوانین جدید از شرط عدم‌ مداخله تخطی نمی‌نماید، بلکه تنها در صورتی مسئول شناخته می‌شود که مفاد قانون جدید را به سرمایه‌گذار یا قرارداد فی‌مابین تسری دهد. برخلاف شروط انجماد و عدم تسری، دولت میزبان به‌ محض اینکه مفاد قوانین و مقررات جدید را از شمول تسری به سرمایه‌گذار و یا قرارداد دولتی فی‌مابین خارج نکند از شرط عدم‌ مداخله و در واقع تضمین ثبات برای سرمایه‌گذاری خارجی تخطی نموده است.

فهرست مطالب کتاب

پیشگفتار
فصل اول: مفاهیم بنیادی
مبحث اول: قراردادهای نفتی
گفتار اول: پیشینه قراردادهای نفتی
گفتار دوم: انواع قراردادهای نفتی
بند 1- قراردادهای امتیازی
بند 2- نظام‌های قراردادی
مبحث دوم: تفاوت قراردادهای نفتی با سایر قراردادها
گفتار اول: تفاوت قرارداد جدید نفتی با سایر قراردادهای نفتی منعقده در ایران
گفتار دوم: تفاوت IPC با قراردادهای بیع متقابل
گفتار سوم: مقایسه برخی از انواع قراردادهای نفتی
گفتار چهارم: مقایسه‌ی قراردادهای بیع
مبحث سوم:شروط قراردادی
گفتار اول:شروط صحیح قراردادی
گفتار دوم: شروط باطل قرارداد
مبحث چهارم: مفهوم و مصادیق شرط ثبات
گفتار اول: مفهوم شناسی و جایگاه شرط ثبات در حقوق
گفتار دوم: نظریات مربوط به ﺷﺮط ﺛﺒﺎت در ﻗﺮاردادﻫﺎی ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻰ ﻧﻔﺘﻰ
گفتار سوم: انواع مختلف شرط ثبات
بند 1- شرط ثبات به معنای اخص کلمه
بند 2- شرط انجماد
بند 3- شرط عدم تسری
بند 4- شرط عدم‌مداخله
بند 5- شرط موازنه‌ی اقتصادی
بند 6- درجات مختلف شرط ثبات
فصل دوم: تاثیر حاکمیت دولت بر توازن قراردادهای نفتی
مبحث اول: اقدامات ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ دوﻟﺖ
گفتار اول: ﺧﻄﺮات ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاری ﻧﺎﺷﻰ از ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ
گفتار دوم: ﻧﻘﺶ ﺷﺮط ﺛﺒﺎت در ﻗﺮاردادﻫﺎی ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻰ ﻧﻔﺘﻰ
گفتار سوم:شرط ثبات و حاکمیت
مبحث دوم: تاثیر وضع قوانین جدید در این باب
گفتار اول: قانون حاکم بر قراردادهای بین‌المللی نفتی و شرط ثبات
مبحث سوم: ماده 46 و 47 و 48 شرایط عمومی پیمان
‌گفتار اول: جایگاه پیمان در تقسیمات عقود
مبحث سوم: اجزاء پیمان
گفتار دوم: شرایط عمومی پیمان
گفتارسوم: فسخ پیمان
فصل سوم: اعتبار شرط ثبات در نظام حقوقی ایران
مبحث اول: جایگاه تضمین شرط ثبات در قرار دادهای دولتی نفت و گاز
مبحث دوم: اﻋﺘﺒﺎر ﺷﺮط ﺛﺒﺎت در ﻗﺮاردادﻫﺎی ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻰ ﻧﻔﺖ
گفتار اول: اﻋﺘﺒﺎر ﺷﺮط ﺛﺒﺎت از دﻳﺪﮔﺎه ﺣﻘﻮق ﻣﻠﻰ
گفتار دوم: عدم نقض حقوق بین‌الملل
مبحث سوم: اعمال شرط ثبات
گفتار اول: ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﺟﺮای ﺣﻘﻮق ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻞ
گفتار دوم:اﺻﻞ وﻓﺎی ﺑﻪ ﻋﻬﺪ
گفتار سوم: اﺻﻞ اﻋﺘﻤﺎد و ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮدن اﻃﻼﻋﺎت
گفتار چهارم: اﺻﻞ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ دوﻟﺖﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻰ
مبحث چهارم: تاثیر شرط ثبات در قانون‌گذاری
مبحث پنجم: مزیت‌ها و معایب شرط ثبات
منابع و مآخذ