معرفی و دانلود کتاب بهائی پژوهی 2 - جای پای تزار

معرفی کتاب بهائی پژوهی 2 - جای پای تزار

کتاب بهائی پژوهی 2 - جای پای تزار نوشته‌ی محسن فیض جلد دوم از مجموعه بهائی پژوهی، به نقش پشت صحنه‌ی حکومت تزاری روسیه در پیدایش و گسترش فرقه بهائیت پرداخته است.

از زمان آغاز پیدایش بابیت و به دنبال آن بهائیت، عده کثیری بر این عقیده بودند که جای پای کشور روسیه‌ی تزاری در بهره‌برداری از این ماجرا برای ایجاد اختلاف و دو دستگی در میان ملت ایران، به روشنی پیداست.

بعد از انقراض امپراطوری روسیه، بهائیت، به صورت جدی مورد بهره‌برداری امپراطوری بریتانیای کبیر، قرار گرفت. به خصوص در اشغال فلسطین و جداسازی آن از امپراطوری عثمانی، در جریان جنگ جهانی اول، عبدالبهاء، پیشوای دوم بهائیان، نقش اساسی داشت، چنانچه به همین دلیل لقب پهلوانی شوالیه (knighthood) را از سوی امپراطوری انگلیس دریافت کرد و آقا (sir) نامیده شد.

در روزگار پیشوای سوم بهائیان و بعد از استقرار کشور اسرائیل در فلسطین اشغالی، روابط حسنه‌ی میان این فرقه و کشورهای سلطه‌جو، به ویژه اسرائیل رو به گسترش نهاد. به همین علت، ملت ایران از همان اوایل به این باور رسیدند که بهائیت ساخته و پرداخته‌ی کشورهای استعماری است. البته روشن است که این سخن تلخ را بسیاری از بهائیان برنمی‌تابند و می‌کوشند تا با هر توجیهی، روابط گرم و صمیمی میان پیشوایانشان با این کشورها را عادی، معمولی و حتی الهی و آسمانی جلوه دهند.

در مقوله‌ی پرورش بابیت و بهائیت، برخی انکار می‌کنند و برخی تأکید و گروهی هم تردید، جواب برخی مثبت است و جواب برخی منفی. هر کسی ساز خودش را می‌زند و هر کسی از عقیده‌اش، سخت دفاع می‌کند تا مبادا خدشه‌ای بر افکارش وارد آید. اما راه یافتن حقیقت چیست؟ چگونه می‌توان از میان این طرف‌داری‌های قاطعانه، حقیقت را به دست آورد؟

برای نمایاندن درستی و یا نادرستی یک جریان تاریخی، بهترین راه، مراجعه به تاریخ است. ولی از سوی دیگر هر آن چه در تاریخ مسلمانان آمده است، مقبول بهائیان نیست. اما باز بهترین راه آن است که از کتاب‌های تاریخی مورد قبول بهائیان، بهره برد تا جای هیچ گونه اعتراضی باقی نماند.

در بخشی از کتاب بهائی پژوهی 2 - جای پای تزار می‌خوانیم:

یکی از جریان هایی که در کتب تاریخی بهائیان به آن پرداخته شده است، جریان ترور ناصرالدین شاه است. پس از اعدام باب توسط امیرکبیر و نیز سرکوب بابیان که در مازندران و نیریز جنگ های داخلی به راه انداخته بودند؛ پیروان باب، کینه ی امیر کبیر و ناصر الدین شاه را به دل گرفتند. پس از کشته شدن امیر کبیر - که مسرت خاطر بابی ها را فراهم آورد - بابیان مترصد بودند تا از ناصرالدین شاه نیز انتقام بگیرند. بنابراین، نقشه ی ترور شاه را به اجرا گذاشتند.

البته مورخان بهائی می کوشند تا سران بابی به ویژه بهاء الله را در اقدام به ترور ناصرالدین شاه بی‌گناه و بی‌خبر قلم داد کنند؛ اما دقت در حوادث بعدی، به روشنی بیان‌گر آن است که این اظهار بی‌خبری و محکومیت ترور شاه، در پی شکست این اقدام انجام گرفته است و این گونه محکوم کردن ها پس از شکست، امری اجتناب‌ناپذیر است. بد نیست داستان را از بیان و زبان نبیل زرندی بخوانیم:

«در لواسان به حضرت بهاء الله خبر رسید که دو نفر از بابیان سبک مغز قصد حیات شاه نمودند و در وقتی که شاه با اردوی خود به شمیران عازم بودند، آن دو جوان نادان به شاه حمله بردند. یکی را نام صادق تبریزی و دیگری را فتح الله قمی بود که برای گرفتن انتقام هم کیشان مظلوم خویش به شاه هجوم کردند.»

مکنونات قلبی آدمی معمولاً در سخنانش به خوبی رخ می نماید. در سخن پایانی این نقل تاریخی به خوبی روشن است که اقدام آن دو نفر بابی خیلی هم مغایر طبع بابیان نبوده است و چنان که گفتیم، محکومیت آن، در پی شکست اقدام آنان بوده است. کاری که هر آدم کیاس و سیاسی انجام می دهد. اگر به دنباله ی نقل نبیل توجه کنید، این امر روشن تر می شود:

«مطلبی که دلیل بر سادگی و جهالت آن دو جوان است این است که به جای استعمال اسلحه ی مؤثری که مقصود را فوراً حاصل کند، ساچمه استعمال کردند که اندک خراشی در جسد شاه تولید کرد و اگر این دو نفر از طرف شخص مدبر و رئیس خود مأمور این کار بودند، البته به جای ساچمه، گلوله استعمال می کردند. استعمال ساچمه دلیل آن است که این دو جوان، بی مشورت دیگران، به فکر ناقص خویش به چنین کار ناهنجاری اقدام نمودند.»

یعنی اصل اقدام به ترور خیلی هم ناپسند سران بابی نبوده است. نارضایتی آنان از آن است که چرا به جای گلوله ی کارساز و کشنده، از ساچمه ی بی اثر و بی فایده استفاده شده  است.

فهرست مطالب کتاب

پیش‌گفتار
پشت پرده ی سیاست
اشاره
پرده ی نخست: جای پای تزار
فرار از شیراز
منوچهر خان گرجی
حمایت حیرت انگیز
رفتار منافقانه
سرپیچی از فرمان شاه
وعده های فریبنده
کنجکاوی های پرسش برانگیز
اشک تمساح
پرده ی دوم: امانت دولت روس!
ماجرای ترور ناصر الدین شاه
پناهندگی سیاسی، یا میهمانی خانوادگی
شگفتی شاه از آن میهمانی
سفیر دل‌سوز امپراطور!
حمایت های دل‌سوزانه سفیر
تشکر از امپراطور
داوری های خردمندانه
دعایی که اجابت نشد!
خلاصه و خاتمه
نکته!