زندگینامه و دانلود بهترین کتاب‌های ناظم حکمت

زندگینامه ناظم حکمت

ناظم حکمت (Nazim Hikmet) با نام کامل ناظم حکمت ران، پانزدهم ژانویه‌ی سال 1902 در سالونیکا، پا به این دنیا گذاشت. شهری که در آن زمان بخشی از امپراطوری عثمانی بود اما در حال حاضر قسمتی از تسالونیکی یونان محسوب می‌شود. پدرش از مقامات دولت عثمانی و مادرش هنرمندی لهستانی‌تبار بود. مادر ناظم حکمت و پدربزرگ شاعرش مشوق‌های مهم زندگی‌اش بودند که او را به دنیای شعر و شاعری علاقه‌مند کردند.

ناظم حکمت اولین شعرش را در 17‌سالگی به چاپ رساند اما در همان دوران در پی جنگ جهانی اول، متفقین وطنش را اشغال کردند. او در سال 1921 برای شرکت در جنگ استقلال به آناتولی رفت و پس از آن کشورش را به مقصد مسکو و با هدف ادامه‌ی تحصیل ترک کرد. به واسطه‌ی تحصیل در دانشگاه مسکو با افرادی آشنا شد که از دل فرهنگ‌های مختلفی آمده بودند و مهم‌تر اینکه توانست با نویسندگان و هنرمندان بسیاری، ارتباط نزدیکی پیدا کند. قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌ها و ملیت‌های مختلف، بینش و جهان‌بینی تازه‌ای را در ذهن ناظم حکمت شکل داد.

ناظم حکمت در دوران تحصیل، تحت تأثیر انقلاب اکتبر روسیه، گرایش‌هایی به حزب چپ پیدا کرد. همین موضوع، پس از اینکه در سال 1924 به ترکیه‌ی استقلال‌یافته بازگشت، او را به دردسر انداخت و باعث دستگیری‌ و بازداشتش شد. او در روسیه شاعر و نویسنده‌ی پرکاری بود که برای روزنامه‌های چپ و بسیاری دیگر از نشریات شعر و مقاله می‌نوشت. بنابراین، به‌ناچار دوباره به این کشور بازگشت تا بتواند نوشته‌هایش را بدون سانسور چاپ کند.

ناظم حکمت، یک قهرمان ملی
ناظم حکمت در سال‌هایی که ساکن روسیه بود با تمام وجود میل بازگشت به وطنش را داشت، تا اینکه در سال 1928، پس از اعلام عفو عمومی از جانب دولت، این امکان برایش میسر شد. او به نویسندگی و شعر سرودن ادامه داد و تا ده سال بعد توانست نُه دفتر شعر را منتشر کند.

با وجود اینکه ناظم حکمت در چشم مردم ترکیه یک قهرمان بود اما از سوی دولت مدام مورد آزار و بدرفتاری قرار می‌گرفت. یکی از آثار ناظم حکمت که از او یک قهرمان ملی ساخت، شعر «چشم‌اندازهای انسانی کشور من» بود. شعری درباره‌ی مشقت‌های زندگی زنان و هم‌وطنانش در مناطق روستایی و شهرهای محروم که به‌عنوان «اثر ادبی میهن‌پرستانه‌ی ترکیه در تمام دوران» به ثبت رسیده است.

ناظم حکمت تا مدت‌ها تحت فشار گروه‌های سیاسی و توطئه‌هایشان قرار داشت. بسیاری او را «کمونیست رمانتیک» و یا «انقلابی رمانتیک» می‌نامیدند. با این حال، دیدگاه‌های او مغایر با احزاب سیاسی حاکم بر ترکیه بود.

ناظم حکمت به دلیل شعرها و فعالیت‌های سیاسی‌اش سال‌های زیادی را در زندان و تبعید به‌ سر برد. او در آخرین محاکمه‌اش به اتهام تحریک نیروی دریایی برای اقدام به شورش علیه دولت به 28 سال زندان محکوم شد. کمپین بزرگی هم با حضور اندیشمندان و هنرمندانی مثل برتراند راسل، ژان پل سارتر، برتولت برشت و پابلو پیکاسو در حمایت از ناظم حکمت شکل گرفت.

در نهایت، در سال 1951 بعد از تحمل 13 سال زندان، با اعلام عفو عمومی آزاد شد و برای همیشه جلای وطن کرد. پس از آن در شوروی و نقاط مختلف اروپای شرقی زندگی کرد. ناظم حکمت از حامیان مشتاق آرمان‌گرایی کمونیستی بود و اشعار وطن‌پرستانه‌اش مورد استقبال و توجه قرار می‌گرفت. این شاعر بزرگ و نوگرای ترک سرانجام در سومین روز از ژوئن 1963 در مسکو بر اثر سکته‌ی قلبی، به دور از وطنش، چشم از این دنیا فروبست.

سیر انتشار اشعار و کتاب‌های ناظم حکمت

ناظم حکمت با معرفی شعر آزاد، در اواخر دهه‌ی 1930 توانست تأثیر مهمی بر ادبیات ترکیه به‌ جا بگذارد. پس از آن تحت تأثیر شاعران آینده‌گرای روسی قالب‌های سنتی شعر را کنار گذاشت، شعرهای تازه با سبک‌های جدیدی سرود و در سال 1936 کتاب «حماسه‌ی شیخ بدرالدین (The Epic of Sheikh Bedreddin)» را که درباره‌ی یک رهبر مذهبی انقلابی بود، منتشر کرد.

ناظم حکمت به سبب نمایشنامه‌هایش که از نثری قوی و پخته برخوردارند و اغلب از تفکرات مارکسیستی الهام گرفته‌اند، شهرت بسیاری به دست آورد. شعر حماسی دوهزارخطی «چشم‌اندازهای انسانی کشور من (Human Landscapes from My Country)» که در نسخه‌ی اولیه از تیغ سانسور در امان نمانده بود پس از مرگ او و در سال 1963 به‌طور کامل و بی‌هیچ سانسوری در اختیار خوانندگانش قرار گرفت.

ناظم حکمت همیشه اشعارش را به ترکی می‌نوشت اما بسیاری از کتاب‌های شعرش به انگلیسی و زبان‌های دیگری ترجمه شدند و در تمام دنیا دهان‌به‌دهان چرخیدند؛ از جمله «اشعار منتخب ناظم حکمت (Selected Poems)» (1967)، «سمفونی مسکو (The Moscow Symphony)» (1971)، «روز قبل از فردا (The Day Before Tomorrow)» (1972) و «چیزهایی را که نمی‌دانستم دوست داشتم (Things I Didn’t Know I Loved)» (1975).

تعدادی از آثار ناظم حکمت سال‌های زیادی پس از مرگ او به انتشار رسیدند. کتاب «خون حرف نمی‌زند» یکی از این آثار است که در سال 2015 برای اولین بار در ترکیه به چاپ رسید و برخلاف اغلب کتاب‌های ناظم حکمت، یک اثر داستانی بود.

بهترین کتاب‌های ناظم حکمت

ناظم حکمت از اولین شاعران ترک بود که تاحدودی به سبک آزاد شعر سرود و آثارش در شرق و غرب مورد استقبال خوانندگان قرار گرفت. او که زندگی را با طعم زندان و تبعید چشیده بود، شعر را «خون‌بارترین هنر» می‌دانست. در این قسمت تعدادی از بهترین کتاب‌های ناظم حکمت را که به فارسی ترجمه شده‌اند به شما معرفی می‌کنیم:

کتاب منظومه‌ی ژوکوند و سی یا او (Gioconda And Si-Ya-U): ناظم حکمت در کتاب ژوکوند و سی یا او، با سرودن یک شعر روایی بلند و خیالی، ماجرای دوست چینی‌اش «سی یا او» و عشق او به «ژوکوند»، شاهکار داوینچی را روایت می‌کند. داستانی که در ظاهر عجیب به‌ نظر می‌رسد اما با توانمندی این شاعر ترک به اثری باورپذیر و دلنشین تبدیل می‌شود.

کتاب تو را دوست دارم چون نان و نمک (Collected poems): این کتاب گزیده‌ای از اشعار ناظم حکمت است که با تلاش احمد پوری، مترجم سرشناس کشورمان، جمع‌آوری و به فارسی ترجمه شده‌ است. ناظم حکمت برای سرودن این اشعار، خود را از قیدوبند قافیه رها کرده و با آفرینش سبکی تازه، قدم در راه نوگرایی گذاشته. شعرهایی عاشقانه با اشاره به موضوعات اجتماعی و سیاسی که احساسات مخاطب را به غلیان می‌آورند.

کتاب خون حرف نمی‌زند (Kan Konusmaz): این کتاب یکی از بهترین آثار ناظم حکمت و در قالب داستان است. داستانی که در اوایل قرن بیستم رخ می‌دهد و تعاملات و اختلافات میان دو نسل از مردم شهر استانبول را به تصویر می‌کشد. نویسنده‌ی کتاب خون حرف نمی‌زند از قدرت داستان‌سرایی کمک می‌گیرد و شرایط اجتماعی و باورهای آن دوران را به نقد می‌کشد.

کتابراه نسخه‌ی صوتی و متنی برخی از بهترین آثار ناظم حکمت را در اختیارتان قرار داده‌ است.