زندگینامه برادران گریم
برادران گریم، یاکوب گریم (Jacob Grimm) و ویلهلم گریم (Wilhelm Grimm)، در شهر هاناو ایالت هسن در کشور آلمان، دیده به جهان گشودند. یاکوب، برادر بزرگتر، در 4 ژانویهی 1785 و ویلهلم در 24 فوریهی 1786 و با اختلاف یک سال به دنیا آمد.
آنها بهترتیب دومین و سومین فرزند یک خانوادهی 11نفره بودند. پدر آنها حقوقدان بود و در سطح شهر اعتبار بالایی داشت. در منابع مختلف بر رفاه خانوادهی گریم توافق وجود دارد و برادران گریم سالهای ابتدایی زندگی را تحت تعلیم معلمان خصوصی در خانه گذراندند.
اما این روزهای خوش برای برادران گریم دیری نپایید و زمانی که یاکوب تنها 11 سال داشت، برادران گریم پدرشان را برای همیشه از دست دادند و زندگی آنها با تغییرات بزرگی روبهرو شد. مرگ پدر برادران گریم را برای حفظ انسجام خانواده و کسب درآمد با هم متحد کرد و شاید همین اتحادْ رمز موفقیت آنها در جهان ادبیات شد.
علاقهی برادران گریم به تحصیل و کسب دانش، پای آنها را به دانشگاه ماربورگ باز کرد. در آنجا، یکی از اساتید استعداد آنها را در تاریخ و ادبیات کهن کشف کرد و این استاد برادران گریم را برای مطالعهی بیشتر در فرهنگ عامیانه و ادبیات فولکلور تشویق کرد.
در طول زندگی پُربار برادران گریم، زمانهای کوتاهی را میبینیم که آن دو از یکدیگر جدا شده باشند، اما آنها همواره با اتحادی بیشتر دوباره به یکدیگر میپیوستند و به صورت مشترک بر گردآوری افسانهها و داستانهای عامیانه تمرکز میکردند.
البته این علاقه ابتدا از ویلهلم و تلاش بیوقفهی او برای جمعآوری و بازنویسی روایتها آغاز شد و سپس یاکوب هم به او پیوست.
برادران گریم مدتی را به عنوان استاد در دانشگاه به تدریس پرداختند، اما مجدداً کار پژوهشی و گردآوری داستانهای افسانهای را انتخاب کردند و تا پایان عمر برای آن در تلاش بودند. سرانجام ویلهلم گریم در 16 دسامبر 1859 چشم از جهان فروبست و یاکوب گریم، تا زمان مرگ خود در 20 سپتامبر 1863، به ادامهی مسیر فعالیتهای برادرش و تکمیل تلاشهای او ادامه داد.
سیر نویسندگی برادران گریم
اولین مجموعهداستانهای عامیانهی برادران گریم با عنوان «قصههای خانه و خانوادگی» در سال 1812 منتشر شد. برادران گریم داستانهای این کتاب را از طریق گوش سپردن به خاطرات روستاییان و دهقانان جمعآوری کرده بودند.
روش برادران گریم برای جمعآوری و نگارش داستانهای عامیانه بعدها به روشی برای مطالعات ادبیات فولکلور تبدیل شد. آنها پا را از ثبت داستانهای شفاهی فراتر گذاشتند و به فعالیت پژوهشی در ادبیات تاریخی پرداختند. نتیجهی این مطالعات مجموعهای دوجلدی با نام «افسانههای آلمانی» شد که در خلال سالهای 1816 تا 1818 به چاپ رسید.
مطالعات گستردهی برادران گریم در حوزهی زبانشناسی و ادبیات کهن آلمان تا پایان عمرشان ادامه پیدا کرد. آنها تا پایان عمر برای تهیهی یک فرهنگ لغت کامل آلمانی تلاش کردند و پس از مرگشان، پژوهشگران دیگری مسیر آنها را ادامه دادند، تا جایی که در سال 1960 نگارش این فرهنگ لغت به پایان رسید.
بهترین کتابهای برادران گریم
در بین داستانهایی که برادران گریم آنها را احیا و گردآوری کردهاند، عناوینی به چشم میخورد که برای همهی ما آشنا هستند. داستانهایی مانند «سفیدبرفی»، «راپونزل»، «سیندرلا»، «هانسل و گرتل»، «شنل قرمزی» و «شاهزادهخانم و قورباغه» از بهترین کتابهای برادران گریم هستند.
سبک نگارش و دیدگاههای برادران گریم
یکی از نکاتی که برادران گریم در توجه به آن سرآمد بودهاند باور به این مسئله است که چیزی به نام قصههای «ساختگی» وجود ندارد، بلکه قصهها روایتگر مستقیم درک و تجربهی انسانها و راویان آنها هستند. آنها قصهها را نوعی ابزار پیوند و اتحاد در میان گروهها و نژادهای مختلف انسانی میدانستند. برادران گریم همچنین معتقد بودند که افسانهها و قصهها، قدمتی به اندازهی حضور بشر روی کرهی زمین دارند و برای آنها تاریخی بسیار کهن متصور بودند.
منبع اصلی نوشتههای برادران گریم روایتهایی شفاهی بودند که آنها را از افراد دیگر میشنیدند. به عنوان مثال، بسیاری از داستانهای عامیانهای که آنها گردآوری کردهاند توسط دو خواهر که دختران عطار شهر بودند نقل شده است.
اقتباسهای سینمایی از آثار برادران گریم
هر ساله اقتباسهای فراوانی از هر کدام از آثار برادران گریم منتشر میشود. بخش عمدهای از این اقتباسها انیمیشن هستند و شرکتهای بزرگی مانند والت دیزنی بر روی ساخت آنها سرمایهگذاری کردهاند. از بین محبوبترین این انیمیشنهای اقتباسی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انیمیشن سفیدبرفی و هفت کوتوله که در سال 1937 بر اساس افسانهی سفید برفی برادران گریم ساخته شد و توانست به یکی از 10 انیمیشن برتر جهان از نگاه انجمن فیلم آمریکا تبدیل شود.
- انیمیشن سیندرلا که در سال 1950 توسط والت دیزنی ساخته شد و توانست برای بهترین موسیقی نامزد دریافت سه جایزهی اسکار شود. این انیمیشن نیز توانست به یکی از 10 انیمیشن برتر جهان از نگاه انجمن فیلم آمریکا تبدیل شود.
- بر اساس افسانهی هانسل و گرتل تاکنون هم فیلمهای سینمایی و هم انیمیشن تولید شده است. از جمله در سالهای 2002، 2007 و 2013 شاهد فیلمهای سینماییای با همین نام بودیم. شرکت والت دیزنی نیز در سال 1932 اقدام به ساخت یک انیمیشن کوتاه به نام «بچهها در جنگل» (Babes in the Woods) بر اساس این افسانه کرد.
- در سال 2005 نیز فیلمی در ژانر فانتزی با الهام از زندگی برادران گریم و به همین نام (The Brothers Grimm) ساخته شد.