معرفی و دانلود کتاب بازی‌های سنتی خرمدره

معرفی کتاب بازی‌های سنتی خرمدره

کتاب بازی‌های سنتی خرمدره نوشته‌ی فریده طاهری، به شرح و آموزش بازی‌های ترکی و سرگرم کننده‌ای مانند الک دولک، اوستان بیار، شاه وزیر، فرفره بازی، قطار دوزمه، عمو زنجیرباف و ... می‌پردازد که برای کودکان مناسب هستند.

حرکت و جنبش از خصوصیات مهم زندگی انسان و دلیلی برای رشد، سلامت و نشاط او می‌باشد. فعالیت نداشتن انسان‌ها منجر به افسردگی، بروز رفتارهای ناهنجار و از دست رفتن شور و نشاط در آن‌ها می‌شود. یکی از بهترین کارهایی که هر فرد در طول روز، هفته و ماه می‌تواند انجام دهد بازی و ورزش است که منجر به پرورش فکر و جسم خواهد شد.

بازی جزو مهم‌ترین عوامل رشد جسمانی، عاطفی، اجتماعی، اخلاقی و عقلانی محسوب می‌شود و منجر به رشد شخصیت، احترام به دیگران، یادگیری کارهای تیمی، کسب تجربه و مهارت، پذیرفتن مسئولیت و ... خواهد شد.

بازی و ورزش در رشد کودک نقش بسیار پررنگی دارد، همانطور که حیوانات علاوه بر بازی به تمرین غریزه‌های خاص خود مانند شکار و جنگ می‌پردازند، کودکان هم از طریق بازی استعدادها و توانایی‌های خود را می‌آزمایند و غرایز اجتماعی خود را تقویت می‌کنند. وقتی کودکی را می‌بینید که در گهواره دست و پا می‌زند یا در تلاش است تا توپی را پرتاب کند در واقع او خود را برای فعالیت‌های آینده آماده می‌کند.

بازی علاوه بر اینکه روی رشد جسمانی کودک تأثیرگذار است، در زبان او هم موثر می‌باشد و تمامی معیارهای اخلاقی و اجتماعی او را تشکیل می‌دهد.

در بخشی از کتاب بازی‌های سنتی خرمدره می‌خوانیم:

در قدیم از اسباب بازی‌ها چندان خبری نبود و هرچه بود ساخت خود بچه‌ها یا پدر و مادر ما بود یکی از اسباب بازی‌ها فرفره‌ای بود که از چوب و صابون و مقداری کش و یک تکه چوب گود وسیله‌ای می‌ساختند مه موش می‌گفتند با تاب دادن کش وسط قرقره و زمین قرار دادن آن قرقره یواش یواش حرکت می‌کرد. وسیله بازی دیگر فرفره بود که یک تکه چوب 5 سانتی متری یا بزرگ‌تر از وسط کمی خراشیده و نخ بسته می‌شد که برای حرکت اول چند دور آن را تاب داده و بعد با حرکت دست نزدیک و دور شدن دست‌ها به همدیگر فرفره می‌چرخید و اگر چوب آن بزرگ‌تر بود صدای بیشتری می‌داد.

بعضاً بچه‌ها با یکدیگر این وسیله به رقابت می‌پرداختند و هر کسی که با نزدیک کردن فرفره‌ها به یکدیگر دیگری را از کار می‌انداخت برنده بود.

فهرست مطالب کتاب

مقدمه
آدِّه تو دِّه (بگیر و بنداز)
آقاج سورمه (چوب سواری)
الک دولک (هِلینگ آغاج)
عمو زنجیرباف یا آقا زنجیرباف
اوستان بیار (به تعبیر دیگر اوستان بیان)
اینقَرتَنَه (به این اندازه)
بازی ملخ
بورک تپه
بورک آپاردی (یای مصدری)
تَبَر
تورنا
تیله اویونو یا ارقه اوینمه
جور جور
چارقد سالمه
چکن چکن
چین چین
حَقرحقر
دوز
سوپاند
شاه وزیر
شان قول
عاشیق ایونو
غَلبر اویناما
فرفره بازی
قطار دوزمه
قِنه قِنه (دفعه–مرتبه)
قوچ و گویون
قورتونه قویون
قوز اوینَمَه
قوش آتان یا قوش وورن
کور ایونو
گیزلن پاچ
گول یا پوچ
مونجوق گورمه
منته (منده)
نومورته اوینمه
نون – نون
نقطَه نقطَه
یالان دِده یالان دِده
یده داش
هاردن دوشدین
ترجمه شعرهای موجود در کتاب
منابع و مأخذ