معرفی و دانلود کتاب با چراغ در آینه‌های قناس: بهار دوم در ادبیات نمایشی، از انقلاب فرانسه تا رخداد 1968

معرفی کتاب با چراغ در آینه‌های قناس: بهار دوم در ادبیات نمایشی، از انقلاب فرانسه تا رخداد 1968

بهزاد قادری در کتاب با چراغ در آینه‌های قناس، به بررسی و تحلیل درام انگلیس در دو دوره‌ی بحرانی انقلاب فرانسه و درام رمانتیسم و پس از آن رخداد 1968 و درام «جوانان خشمگین» می‌پردازد و سیر نمایشنامه‌نویسی در آن دوران و وجود رادیکالیسم در ادبیات را ارزیابی می‌کند.

درباره‌ی کتاب با چراغ در آینه‌های قناس:

نویسنده هدف از نگارش این اثر را ارزیابی تحول و تغییر در اندیشه و کار درام‌نویسانی می‌داند که درنهایت مسیری را شکل دادند که به شکل‌گیری فضاهای انسانی‌تر بین نویسنده، مخاطب و منتقد بسیار کمک کرد. به بیان دیگر، حتی بررسی آثار درام‌نویسان امروزی انگلیس نشان می‌دهد که فضای تساهل در آثار آن‌ها و نیز در چهره‌هایی که در درام‌هایشان به آنان می‌پردازند، بیش از پیش به بالندگی خرد شهروندان و نیز دگرگونی آرام در «عرف» جامعه کمک کرده است.

به طور کلی می‌توان گفت درام‌نویسی در دوره‌ای بر زندگی و عرف جوامع انگلیسی و فرانسوی تأثیر بسزایی داشته است. به بیان دیگر یک شهروند، قانون نوشته یا نانوشته را از دلِ عرف جامعه می‌سازد و اصلاحاتِ قانون هم باز از عرفِ پویا برمی‌آید. این پرسش می‌تواند در شمار مطالبات مردم از درام‌نویسان خودمان در ایران نیز باشد. درواقع مخاطب دیگر شنونده نیست، بلکه دوست دارد صدایش را بشنوند و در این صورت پیوندی میان عرف جامعه و شهروندان برقرار می‌شود.

می‌توان گفت پیام کتاب با چراغ در آینه‌های قناس، برای گروهی از کتاب‌خوانان معمولی در قالب چند پرسش مهم خلاصه شده است؛ آیا آن‌قدر تجربه‌ی تاریخی کسب کرده‌ایم که برای ایجاد حس شهروندی در خود و دیگران، چندآوایی و احترام به نظر دیگران را بشناسیم و آن ‌را پرورش دهیم؟ آیا واقعاً از خشم و نفرت خالی شده‌ایم که اشتباهاتمان را بپذیریم؟ آیا واقعاً حاضر بوده‌ایم یا هستیم تا چهره‌ها یا رخدادهای تاریخی خودمان را طوری تحلیل کنیم ‌که گویی دو طرف قضیه را می‌بینیم؟

به بیان دیگر هدف این کتاب ذکر این نکته مهم است که برای پایداری و حفاظت از ارزش‌های انسان‌ها در سرزمینشان، به ادبیات نمایشی، تئاتر و نقد درست و دقیق آن‌ها نیازمند هستیم و دانستن سیر تحولات و چگونگی تاثیر ادبیات و هنر بر دیگر جوامع نیز، می‌تواند به شکل‌گیری یک خرد جمعی و مفید منجر شود.

در انتها باید گفت، مخاطبان کتاب با چراغ در آینه‌های قناس (With The Lamp in the Distorted Mirrors) دو گروه از افرادند: گروه اول محققان، دانشجویان ادبیات انگلیس و ادبیات نمایشی هستند و گروه دوم کتاب‌خوانان معمولی که به چنین مباحثی علاقه دارند.

کتاب با چراغ در آینه‌های قناس برای چه کسانی مناسب است؟

این اثر برای پژوهشگران، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان ادبیات نمایشی و ادبیات انگلیسی جذاب و مفید خواهد بود.

در بخشی از کتاب با چراغ در آینه‌های قناس می‌خوانیم:

گوتۀ مصلحت‌گرا خیلی رک و راست می‌پذیرد که روح زمانه ایجاب می‌کند برای این مخاطب تازه راهکارهای تازه‌ای بیابد، خواه از نظر متن و خواه از نظر اجرا. خیلی از نویسندگان بر موج عوام‌پسندی در تئاتر سوار شدند؛ به جلوه‌های دیداری توده‌پسند پر و بال دادند تا مردم را سرگرم کنند؛ اما شماری هم بودند که نمی‌خواستند به ذائقۀ شهرنشینان و ارزش‌های آن‌ها باج بدهند. این نمایشنامه‌نویسان تا جایی پیش رفتند که گفتند متون نمایشی خود را برای تماشاگر فرضی می‌نویسند؛ تماشاگری که باید هم خوانندۀ متن باشد و هم آن را در اندیشه‌اش کارگردانی یا اجرا کند.

افزون بر این، آن‌ها در مبارزه با جریانی که تلاش می‌کرد با زبان روزنامه‌نگاری و ساده بر ذوق و سلیقۀ مردم چیره شود، به معماری زبان پرداختند تا با مشکل کردن زبان و فرایند درکِ آن، در برابر ساده‌پنداری دست‌پرورده‌های جامعۀ صنعتی در نظام سرمایه‌داری، که دیگر پایه‌های استواری یافته بود، بایستند. چنین شد که این دسته از نویسندگان به سخت‌ترین گونۀ متون نمایشی، درام منظوم، روی آوردند؛ بنابراین، در کنار تعاریفی که برای رمانتیسم آورده‌اند، می‌توان این را نیز گنجاند: رمانتیسم دوره‌ای است که در آن بین گروهی از نویسندگان متون نمایشی و تماشاگر شکافی خودخواسته پدید آمد؛ پدیده‌ای که عاقبت به دگرگونی‌های شگرف در ادبیات نمایشی و تئاتر اروپا انجامید.

این رواج ذهن‌گرایی از سوی رمانتیک‌ها کاری خودبه‌خودی نبود، بلکه تلاش خودخواسته‌ای بود تا با آن «روح زمان» را به مسیری بکشند که با روح جهانی همراه شود. آن‌ها با این کارشان نبض ماهیت دگرگونی‌ها را گرفته بودند و می‌خواستند به شیوۀ خودشان، هرچه بیشتر علت مرض را بشناسند و آن را فاش کنند.

در واقع، در اوایل قرن نوزده دو برنامه برای گشودن دروازه‌های اندیشۀ مردم به چشم می‌خورد: اولی سودمندگرایی، نوباوۀ لیبرالیسم اقتصادی و سرمایه‌داری بود و می‌دانیم که نوع واژگون آن به روحیۀ مصرف‌گرایی و سوداگریِ تن و جان دامن می‌زد. سوداگران عزم را جزم کرده بودند که همه‌چیز را با رنگ‌وبوی شیوه‌های نو تولید به مردم بشناسانند.

فهرست مطالب کتاب

دربارۀ چاپ دوم
بخش اول
فصل یک: پیش‌درآمد: از «باد برگ‌ریزانِ» شلی تا «بهار پراگ» (1968)
1-1 بازشناسی رمانتیسم
1-2 رمانتیسم، شعر دراماتیک
1-3 رمانتیسم و درام منظوم
1-4 ارزیابی درام منظوم رمانتیک‌ها
1-5 دهۀ 1960: بهار دوم وردزورث؟
1-6 دو دورۀ طوفانی، همانندی‌های ناگزیر
1-7 بحران شناسا
1-8 نولیبرالیسم و قدرت آهنین
1-9 از ترور و بمب بنزینی تا بازجویی از خود
1-10 مخاطب، بازار، هنر
1-11 صورتگری، سبک، و سیاست
فصل دو: کولریج، وردزورث، بِیلی: از انقلاب تا ضدانقلاب
1. کولریج: اشکال از خواننده است
2. وردزورث: درامِ زبان و زندگی توده
3. جوآنا بِیلی: در بوتۀ آزمایش ذهن و عصب (گامی به‌سوی تئاتر بی‌رحمی)
فصل سه: جوانان خشمگین دورۀ رمانتیسم: شلی، بایرن، کیتس، و زیباشناسی «امرِ برین»
1. شلی: شاعر شور دیونیزوسی و امید
2. بایرن و تئاتر ذهنی
3. کیتس: درامِ حس‌انگیزی در تاریخ پویای اندیشۀ اروپا
بخش دوم
فصل یک: کولریج و ‌هاوارد بارکر: ناسازاندیشی و سازش در «سراپردۀ قوۀ آفرینش»
1. دیدگاه‌های نظری
2. کولریج: ندامت و جامۀ مبدل برای ائتلاف فرهنگی
3. بارکر: صحنه‌هایی از یک کار هنری و تراژدی دور از آرمان
فصل دو: ویلیام وردزورث و ادوارد باند: سوداگری، قوّۀ آفرینش زیست‌محیطی، و زبان‌پریشی
1. دیدگاه‌های نظری
2. وردزورث: مرزنشینان و پریشانی ذهن
3. باند: احمق و «تئاتر خردورز»
فصل سه: جوآنا بِیلی و کاریل چرچیل: انقلاب، زن، و گریز از سایه‌سانی
1. دیدگاه‌های نظری
2. بِیلی: تجدید فراش، اقتصاد آزاد، قلدری /مردمحوری، و دگرگونی نقش زن در خانواده
3. چرچیل: سالار زنان، و نقد فمینیسم آمریکایی
فصل چهار: شلی و برنتن: بازنگری در شیوه‌های رویارویی با خودکامگی
1. دیدگاه‌های نظری
2. شلی: خاندان چن‌چی و انقلابِ امید
3. برنتن: ادبیات مرده ( شور) و عرق سردِ پس از کوکتل مولوتف
فصل پنج: بایرن و راجر ‌هاوارد: روایت‌های «خدایگان»، تاریخ کژ و کوژِ «بنده»
1. دیدگاه‌های نظری
2. بایرن: سارداناپالس پلشتی قدرت و فتوحاتِ امپراتوری
‌3. هاوارد: ملکه، کمدی سیاهِ لذتِ بندگی
پایان سخن: افق‌های گستردۀ درام ابزاری برای همبستگی و پیوند‌های فرهنگی تازه
کتاب شناسی
نمایۀ اشخاص
نمایۀ آثار