معرفی و دانلود بهترین کتاب‌های آندره بازن

زندگینامه آندره بازن

آندره بازن (André Bazin) روز هجدهم آوریل سال 1918 میلادی در شهر آنژه و در دوران جمهوری سوم فرانسه به دنیا آمد. زمانی که او در «کار و آموزش» کار می‌کرد، با جنین بازن، همسر آینده‌اش، آشنا شد. «کار و آموزش» یک سازمان نظامی هم‌بسته با حزب کمونیسم فرانسه در زمان جنگ جهانی دوم بود. آندره و جنین در سال 1949 با یکدیگر ازدواج کردند و صاحب پسری به نام فلورنت شدند. آندره بازن مهم‌ترین منتقد سینمایی در دوران جنگ جهانی دوم است. در واقع می‌توان گفت تاریخ مطالعات سینمایی، به قبل و بعد از آندره بازن تقسیم می‌شود. شاید تنها منتقد و نظریه‌پردازی که تا پیش از او توانسته بود به چنین جایگاه بلندی دست یابد، جیمز ایجی آمریکایی بود. بازن به نوشته‌هایش در باب میزانسن، رئالیسم، تداوم و همچنین تفاوت میان حقیقت و گزاره شهرت دارد. این منتقد و نظریه‌پرداز مشهور، زمانی که تنها چهل سال داشت، بر اثر ابتلا به سرطان خون در روز یازدهم نوامبر سال 1958 درگذشت.

آندره بازن و کایه دو سینما

آندره بازن مؤسس تأثیرگذارترین نشریه‌ی تاریخ سینما است. او در اواخر دهه‌ی چهل، همراه با ژاک دونیول-والکروز و جوزف-ماری لو دوکا، مجله‌ی «کایه دو سینما» را تأسیس کرد و تیم تحریریه‌ی خود را با جوانان مستعدی چون فرانسوا تروفو، ژان-لوک گدار، ژاک ریوت، اریک رومر و کلود شابرول شکل داد. آندره بازن تا آخر عمر، متون این مجله را ویراستاری می‌کرد. او برای تمام دوست‌داران سینما، نشریه‌ای را به یادگار گذاشت که همچنان معتبرترین ماه‌نامه‌ی سینمایی به‌شمار می‌آید. نکته‌ی جالب اینجاست که خود بازن، همیشه با نوشته‌های نویسندگان جوان مجله‌ی کایه دو سینما موافق نبود. برای مثال در زمینه‌ی «تئوری مؤلف» که تروفو و گدار بدان تأکید می‌ورزیدند، او عقیده داشت که این نظرگاه می‌تواند مسیر اشتباهی باشد که فیلم‌ها را از مسیر دست‌یابی به جوهره‌ی واقعیت دور کند. در یک مورد دیگر نیز، آندره بازن برخلاف دیگر نویسندگان کایه دو سینما، مخالفت مطلق خود را با آلفرد هیچکاک اعلام کرد.

بهترین کتاب‌های آندره بازن

کتاب چاپلین به روایت بازن (Charlie Chaplin): چارلی چاپلین از فیلم‌سازان محبوب آندره بازن بود و این منتقد فرانسوی در طول سال‌های مختلف، مقالات مهم و برجسته‌ای در باب هنر زیبایی‌شناسی و میزانسن در فیلم‌های چاپلین نوشت. این کتاب سینمایی که در واقع گردآوری و گزینش این نوشته‌های بازن است، پس از مرگ او توسط فرانسوا تروفو، شاگرد همیشه وفادارش، منتشر شد. از آن‌جایی که آندره بازن، پیش از دیدن فیلم «کنتسی از هنگ‌کنگ» چاپلین فوت کرد، تروفو از اریک رومر درخواست کرد تا مقاله‌ای در تحلیل این فیلم بنویسد که این کتاب، تمام آثار چاپلین تا آن زمان را پوشش داده باشد. با مراجعه به سایت و اپلیکیشن کتابراه می‌توانید کتاب الکترونیک چاپلین به روایت بازن که از بهترین کتاب‌های آندره بازن محسوب می‌شود را دریافت کنید.

کتاب سینما چیست (?What is cinema): کتاب اساسی و جریان‌ساز آندره بازن که تابه‌امروز از مهم‌ترین منابع مطالعاتی و یک مرجع برای تدریس در کلاس‌های دانشگاهی محسوب می‌شود. کتابی که چکیده‌ای از نظریات او در باب سینما و هنر میزانسن را در بر دارد. این کتاب که در ایران توسط محمد شهبا به زبان فارسی ترجمه شده، بارها مورد تجدید چاپ قرار گرفته است. به اعتقاد تعدای از منتقدان، «سینما چیست؟»، کتاب مقدس علاقه‌مندان به نظریات و تحلیل‌های سینمایی است. این اثر درخشان از آندره بازن، بهترین دریچه‌ی ورود به دیدگاه‌های چالش‌برانگیز و هستی‌شناسانه‌ی او در باب سینماست.

کتاب اورسن ولز (Orson Welles: A Critical View): اولین کتاب آندره بازن، در باب فیلم‌سازی به نام اورسن ولز است که نزد او، از قله‌های هنر فیلم‌سازی بود. بازن در نسخه‌ی ویرایش‌شده و چاپ دوم این کتاب، مقاله‌ای شگفت‌انگیز از فرانسوا تروفو و همچنین یادداشتی از ژان کوکتو را به جستارهای خود اضافه کرد. همچنین در این نسخه، عکس‌های جذابی از اورسن ولز به کتاب ضمیمه شدند. بازن در کتاب اورسن ولز، از دوره‌ای که این کارگردان در رادیو و تئاتر شروع به کار کرد، تا زمانی که به یکی از استعدادهای نوظهور هالیوود تبدیل شد و درواقع تمام دوره‌ی زندگی حرفه‌ای این هنرمند بزرگ را پوشش می‌دهد.

کتاب سینمای ‌بی‌رحمی: از بونوئل تا هیچکاک (The Cinema of Cruelty: From Buñuel to Hitchcock): بی‌شک آندره بازن مهم‌ترین نویسنده‌ی سینمایی است و چیزی را پایه‌‌گذاری کرده که امروز به آن «نقد سینمایی» می‌گوییم. در این کتاب، فرانسوا تروفو مجموعه مقالات بازن در مورد شش فیلم‌ساز بزرگ را گردآوری کرده: اشتروهایم، کارل درایر، پرستون استرجیس، لوئیس بونوئل، آکیرا کوروساوا و آلفرد هیچکاک. درواقع کتاب سینمای بی‌رحمی، مجموعه‌ای موجز از نقدهای سینمایی است.

دیدگاه‌های آندره بازن

امکان ندارد کتابی سینمایی بخوانید که در آن به نام آندره بازن اشاره نشده باشد. امکان ندارد سخنی از تئوری‌های سینمایی به میان آید و نظریات بازن، درمرکزیت بحث نباشد. اصطلاح «میزانسن» که بارها مخاطبان سینما آن را شنیده‌اند، توسط این چهره‌ی تأثیرگذار بر تاریخ سینما ابداع شد. رویکرد مسلط بر تئوری میزانسن، کاملاً برخلاف نظریه‌های دهه‌های قبل از خود که شامل آرا و دیدگاه‌های مونستربرگ، آرنهایم و سرگئی آیزنشتاین می‌شد، جلو می‌رفت. هر سه تن از این نظریه‌پردازان، طرفدار شکستن رویکرد واقع‌گرایانه در فیلم‌ها بودند. اما آندره بازن معتقد به واقعیت دیرند تصویر، واقعیت لحظه و تداوم بود. پیش از او، این زیگفرید کراکوئر بود که به واقعیت و اصل مستند در فیلم‌ها باور داشت و عقیده داشت که فیلم‌ها باید بازنمایی صِرف واقعیت بیرونی باشند. البته ایده‌ی بازن متفاوت بود. واقع‌گرایی او، در راستای تقلیل و حذف جاذبه‌های هنری نبود؛ بلکه در نگاه او، کاربست جاذبه‌های سینمایی در راستای رسیدن به نظامی یک‌پارچه بود که با ایجاد حسی از واقعیت مورد نظر، بر مخاطب تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، تعدادی از آثار اورسن ولز که به‌لحاظ زیبایی‌شناختی به اکسپرسیونیسم و سبک باروک تمایل داشتند، از دید آندره بازن نمونه‌ای از شاهکار میزانسن بودند.

تعریف تئوری میزانسن

از نگاه بازن، میزانسن در اجرا چگونه حاصل می‌شود؟ آندره بازن میزانسن سینمایی را در کاربست چند شیو‌ی به‌خصوص در فیلم‌برداری می‌دید. به باور او، استفاده از برداشت بلند یا برش نزدن تصاویر به واسطه‌ی تکنیک مونتاژ، باعث می‌شود نوعی استمرار در پلان‌ها حفظ شود و به این ترتیب در ماهیت زمانی که در فیلم تعریف شده، اختلال به وجود نیاید و تداوم محفوظ بماند. چراکه اینگونه به نسبت همان زمانی که برای مخاطب در تماشای یک کنش به طول می‌انجامد، برای شخصیت نیز دیرند مشابهی رخ می‌دهد. تکنیک دیگری که آندره بازن بدان اعتقاد داشت، بهره بردن از «دیپ فوکوس» بود که در آن، از لنز باز استفاده می‌شود و انتهای تصویر، به‌مانند جلوی تصویر کنش و جزئیاتی در خود دارد و هر دو بخش تصویر، با شفافیت کامل بازنمایی می‌شوند. در چنین رویکردی، مخاطب خود انتخاب می‌کند که تمایل دارد به کدام بخش از تصویر نگاه کند. دیگر تکنیک محبوب بازن، کاربست عمق میدان در پلان سینمایی بود. بدان معنا که سطوح و لایه‌های بصری، به‌واسطه‌ی عمق میدان، ابعاد گسترده‌ای برای تماشا ایجاد می‌کنند.

منابع الهام آندره بازن

به گفته‌ی دادلی اندرو در کتاب بیوگرافیکالی که در مورد این منتقد بزرگ نوشته است، اندیشه‌های آندره بازن متکی به «کلیسای کاتولیک» و «اصالت شخص» بود. دو پیشینه‌ی فکری که بر آرای او بیشترین تأثیر را به‌جای گذاشته‌اند. همان‌طور که خود بازن در کتاب «سینما چیست» نیز اظهار می‌کند، برای او «هسته‌ی واقع‌گرایی سینما، بی‌شک نه واقع‌گرایی موضوع یا واقع‌گرایی بیان، بلکه واقع‌گرایی فضاست که بدون آن، تصاویر متحرک، فاقد ویژگی سینمایی خواهند بود». این نظریه‌پرداز که هستی‌گرا بود، باور داشت «هستی سینما مقدم بر چگونگی آن است». ویکتور برونو اعتقاد دارد که پیشینه‌ی تمایل آندره بازن به کلیسای کاتولیک، اساس درک او از رئالیسم را در بر می‌گیرد، واقع‌گرایی‌ای که نه به حیات مادی، بلکه به متافیزیک معنوی پایبند است. تام گانینگ، سومین منبع الهام آندره بازن را «هگل‌گرایی» می‌داند. به باور گانینگ، تمایل او به نماهای برداشت بلند، برگرفته از نگاه هگل به «آشکار شدن تاریخ در زمان» است.

آندره بازن از نگاه دیگران

• زمانی که آندره بازن یک نقد سینمایی منفی می‌نوشت و سعی داشت از ویژگی‌های منفی یک فیلم بگوید، از نقدهای مثبتی که ما در مورد هر فیلمی منتشر می‌کردیم، بهتر و خواندنی‌تر بود. (فرانسوا تروفو)
• به نظر می‌رسد تنها منتقد بزرگ سینمایی، کسی که به اندازه‌ی خود فیلم‌سازان مهم بود، آندره بازن باشد. (سرژ دنه)

جملات برگزیده آندره بازن

• این مونتاژ بود که باعث شد تا سینما به مثابه‌ی یک هنر متولد شود و آن را از عکاسیِ صرف جدا کرد، به‌طور خلاصه مونتاژ، سینما را به یک زبان تبدیل کرد. (کتاب سینما چیست)
• واقعیت، هنر نیست، اما هنر رئالیستی، هنری است که بتواند زیبایی‌شناسی تام و تمامی مبتنی بر واقعیت خلق کند. (کتاب سینما چیست)
• تمام فیلم‌ها آزاد و برابر زاده می‌شوند. (کتاب سینما چیست)
• نقش سینما در اینجا خیانت یا خدمت به هنر نقاشی نیست، بلکه فرم جدیدی از موجودیت را شکل می‌دهد. فیلم گرفتن از یک نقاشی، هم‌زیستی پرده‌ی سینما با نقاشی است. (کتاب سینما چیست)
• تصویر عکاسی‌شده، ابژه‌ی خودش است؛ ابژه‌ای که از وضعیت‌های زمانی و فضایی‌ای که بر آن حکمرانی می‌کند رها شده است. مهم نیست یک عکس چقدر ناواضح، کژریخت، رنگ‌ورورفته یا در بخش سند تاریخی‌اش دچار مشکل باشد، تبدیل شدن آن به مدلی که واقعیتی را بازتولید می‌کند، همیشه یک فرآیند مهم هنری است. (کتاب سینما چیست)