معرفی و دانلود بهترین کتاب‌های زندگی‌نامه و خاطرات

چرا باید کتاب‌های زندگینامه‌ و خاطرات بخوانیم؟

گاهی ممکن است وجود اصطلاحات مختلفی مانند زندگینامه، خودزندگینامه‌ و خاطرات برای اطلاق به نوشته‌های مشابه، ما را در شناسایی یک اثر و فهم ویژگی‌های اصلی و تفاوت‌هایش با دیگر آثار سردرگم کند. همچنین بعید نیست که در موقعیت‌هایی، به اشتباه و به‌جای یکدیگر، از این کلمات استفاده کرده باشیم. بنابراین پیش از هر چیز با بررسی تعریف هر کدام از این موارد، تمایزهای هر ژانر را به شما نشان می‌دهیم تا یک بار برای همیشه، این چالش ذهنی را برای خود حل کنید.

خودزندگینامه یا زندگینامه‌ی خودنوشت (اتوبیوگرافی)، روایتی با راوی غالباً اول‌شخص، از زندگی خصوصی و شخصی یک فرد است که به قلم خودش نوشته می‌شود. درحالی‌که زندگینامه (بیوگرافی)، روایتی با راوی سوم‌شخص است که توسط یک نویسنده در مورد زندگی شخصی و سرگذشت فرد دیگری به نگارش درمی‌آید. و اما خاطره‌نگاری، یک گزارش متمرکز و اغلب موضوعی است که یک دوره‌ی زمانی خاص یا تجربه‌ای ویژه را شرح می‌دهد.

به‌عبارت دیگر خاطره‌نگاری‌ به‌عنوان زیرمجموعه‌ی زندگینامه‌نگاری، اثر یا پدیده‌ای روایی است که با اراده و آگاهی فردی به نگارش درمی‌آید و نویسنده در آن، به احوال، حوادث و رخدادهای گذشته که به هر علتی ممکن است در ذهنش پررنگ و برجسته شده باشند، می‌پردازد. در روایت خاطرات، راوی یا حضور مستقیم دارد - مثل ماجرای کتاب «خاطرات یک ابله سیاسی» به قلم یاسمینا تشانویچ - و یا همچون «خاطرات پزشک صدام» اثر علا بشیر، به‌شکلی غیرمستقیم یا در جایگاه ناظر به شرح ماجرا می‌پردازد. ذکر جزئیات زمانی و مکانی و چگونگی وقوع رخدادها، از ضروریات یک خاطره‌نگاری تأثیرگذار است؛ چراکه نویسنده در چنین اثری، سعی دارد احساسات و عواطف خواننده را درگیر کند.

البته در این میان نمی‌توان گونه‌ی ادبی سفرنامه‌نویسی را نیز نامرتبط با بحث دانست. برخی، سفرنامه‌ را زیرمجموعه‌ی خودزندگینامه‌نگاری می‌دانند و برخی دیگر آن را شکل دیگری از خاطره‌نویسی قلمداد می‌کنند. در هر صورت در سفرنامه، نویسنده تجربیات شخصی خود از دیده‌ها و شنیده‌هایش در جریان یک سفر را به‌شکل روایتی داستان‌گونه در اختیار مخاطب قرار می‌دهد؛ همانند آنچه که صادق هدایت در کتاب «اصفهان نصف جهان»، از سفرش به شهر اصفهان شرح می‌دهد یا روایت‌هایی که نینا مینگیا پاولز در کتاب «خرده ماه‌ها»، از خاطرات خوراک‌هایی که در شانگهای خورده بیان می‌کند.

برای درک بهتر تفاوت‌های میان این گونه‌های نوشتاری، باید بدانیم که خودزندگینامه‌ها عموماً وجه شخصی‌تری دارند و ممکن است احساسات درونیِ راوی را نیز بر خواننده آشکار کنند؛ اما زندگینامه‌ها اغلب دید کلی‌تر و عینی‌تری از زندگی شخصیت موردنظر به خواننده می‌دهند. خاطرات هم امکان کاوش عمیق‌تر و ریزبینانه‌تری در باب یک رویداد یا تجربه‌ی منحصربه‌فرد را برای مخاطب فراهم می‌کنند.

تاریخچه‌ی نگارش زندگینامه و خاطرات

نوشتن زندگینامه یا خاطرات، قدمتی به درازای تاریخ فرهنگ دارد و با گذر از ادوار کهن تاریخی، به دست ما رسیده است. اگرچه پژوهش‌ها حاکی از آن است که بسیاری از زندگینامه‌های به‌جامانده از دوران گذشته، بر اساس روایات و دانسته‌های شخصی به رشته‌ی تحریر درآمده‌اند؛ اما برخی از این آثار، مبتنی بر مدارک و شواهد قابل استنادی تدوین و تنظیم شده‌اند.

با توجه به تعریف خاطره‌نگاری، بسیاری از آثار تاریخی، مانند کتیبه‌ها، کوه‌نگاری‌ها و... نیز می‌توانند در ادبیات خاطره‌نویسی جای بگیرند. زیرا این آثار مکتوب با آگاهی و اراده‌ی فرد یا افرادی به شرح حوادثی جالب توجه می‌پردازند و زمان و مکان در آن‌ها مشخص است و همچنین قصد نگارنده‌‌شان نیز تأثیرگذاری بر خواننده و یا پندآموزی و دادن درس عبرت به او بوده است.

منشأ نگارش زندگینامه و خاطرات در غرب را می‌توان به دوران یونان باستان و روم نسبت داد. یکی از قدیمی‌ترین و برجسته‌ترین نمونه‌های این فرم ادبی، کتاب «حیات مردان نامی» اثر پلوتارک است که در قرن اول میلادی به نگارش درآمده است. در ایران نیز سروده‌های زرتشت در اوستا، اولین نمونه‌های خاطره‌نویسی به‌شمار می‌آیند و پس از ورود اسلام هم شاهد نگارش آثاری همچون «سفرنامه ناصر خسرو» بوده‌ایم. با تمام این اوصاف، در دوره‌ی قاجار بود که به‌سبب رفت‌وآمدهای سیاسی با کشورهای اروپایی و تبادلات فرهنگی، نگارش سفرنامه‌، خاطرات و زندگینامه‌ به شکوفایی رسید.

در دوران پهلوی هم سیاستمداران متعددی به نگارش خاطرات خود روی آوردند. دفترهای اول و دوم کتاب‌ «یادداشت‌های امیر اسدالله علم»، یکی از این نمونه‌هاست. بعد از انقلاب سال 1357 نیز خاطرات رزمندگان در دوران جنگ و زندگینامه‌‌ی شهدا، به فهرست کتب این ژانر اضافه شدند و توجه به زندگی علمای دینی نیز در کتاب‌هایی همچون «زلال حکمت - زندگی و سلوک عارف بالله علامه محمد حسین طباطبایی» اثر نرگس علی مردانی، نمود پیدا کردند.

در سال‌های اخیر در سراسر جهان، در کنار جذابیت‌های حاصل از واکاوی زندگی و خاطره‌های گذشتگان، مطلع شدن از زندگی افراد موفق و مشاهیر معاصر از طریق مطالعه‌ی اتوبیوگرافی‌ها، زندگینامه‌ها و خاطرات آن‌ها نیز، یکی از پرطرف‌دارترین حوزه‌های مطالعاتی برای کتاب‌خوان‌ها را تشکیل داده است. بنابراین تعجبی ندارد که کتاب‌هایی مانند «فرندز: دوستان و عاشقان» نوشته‌ی متیو پری و «یدکی: شاهزاده هری»، به فروش میلیونی می‌رسند. موضوعی که نشان می‌دهد روند پررونق نگارش زندگینامه و خاطرات، از گذشته تا به امروز همچنان پابرجاست.

اهمیت مطالعه‌ی زندگینامه‌ها و خاطرات

کتاب‌های خاطرات و زندگینامه‌محور، دست مخاطبان خود را در دست می‌گیرند و آن‌ها را به متن زندگی افراد موفق و معروف می‌برند و امکانی را فراهم می‌کنند تا از زاویه‌ی دیگری به سرگذشت زندگی این افراد نگاه کنند. موقعیتی که مزایای ویژه‌ای را برای خوانندگان به ارمغان می‌آورد. در زندگی عادی، معمولاً موقعیت‌های آموزنده‌ کمیابند یا اینکه با هزینه‌های جسمی و روحی همراه هستند؛ اما مرور تجربه‌های دیگران از طریق خواندن زندگینامه‌ها و خاطراتشان، فرصت تجربه‌ی هزاران موقعیت عبرت‌آموز را بدون هیچ درد یا هزینه‌ای در اختیار ما قرار می‌دهد.

مطالعه‌ی بیوگرافی‌ها به ما کمک می‌کند تا در مورد انواع بحران‌های زندگی و کاری بیشتر بدانیم و با بینش افراد موفق در هنگامه‌ی دست‌وپنجه نرم کردن با چالش‌های دشوار آشنا شویم. شاید بتوانیم این گونه آثار را به نوعی کتاب‌های خودیاری نیز تلقی کنیم؛ چراکه پر از توصیه‌ها و راهکارهایی برای بهتر زیستن هستند.

بینش حاصل از مطالعه‌ی زندگینامه‌ها و خاطرات ما را تشویق می‌کند تا با شناخت بهتری اهداف خود را در دنیای واقعی دنبال کنیم. گاهی اوقات زندگینامه‌ی افراد بزرگ آن‌قدر غنی و سرشار از جزئیات و حقایق جذاب است که در کنار جنبه‌های آموزشی، می‌تواند ما را به هیجان بیاورد و احساسات مختلفی را در ما برانگیزد. علاوه‌بر این‌ها، مرور بیوگرافی یا خاطرات افراد مشهور و موفقی که در گذشته زندگی می‌کردند، درک ما را از روند تاریخ و وقایع مهم تاریخی، سیاسی و اجتماعی نیز بهبود می‌بخشد و دیدگاه امروزمان را شکل می‌دهد.

در نهایت می‌توان گفت که مطالعه‌ی زندگینامه و خاطرات، چشم انسان را رو به دنیا باز می‌کند و سبب می‌شود که وی با کفش‌های دیگران در مسیر فراز و فرودهای زندگی قدم بردارد. به این ترتیب می‌توانیم با کمک این آثار، درکی بهتر و تجربه‌ای بیشتر کسب کنیم و با قدرت تصمیم‌گیری بالاتری دست به انتخاب بزنیم و از تجربه‌های تازه نترسیم. بنابراین بی‌راه نیست اگر بگوییم زندگینامه‌ها و خاطرات، چراغ‌قوه‌های پرنوری هستند که می‌توانند ما را در مسیر زندگی، قدم‌به‌قدم به جلو هدایت کنند.

دسته‌بندی کتاب‌های زندگینامه و خاطرات در کتابراه

از آن‌جایی که آثار متنوعی ذیل ژانر زندگینامه و خاطره‌نگاری وجود دارند و روزبه‌روز هم بر تعدادشان افزوده می‌شود، کتابراه با گردآوری و طبقه‌بندی بهترین عناوین این حوزه در قالب دسته‌های «اتوبیوگرافی»، «زندگینامه»، «خاطرات»، «زندگینامه هنرمندان»، «علمای شیعه»، «مصاحبه»، «زندگینامه‌ دانشمندان» و «فوتبال»، مسیر دست‌یابی مخاطبان به این آثار را هموارتر کرده است. این کتاب‌ها از سوی ناشران سرشناسی همچون «میلکان»، «کوله پشتی»، «چشمه» و... به انتشار رسیده‌اند و در قالب نسخه‌های الکترونیک، صوتی و PDF، در سایت و اپلیکیشن برای خرید و دانلود، در دسترس مخاطبان قرار گرفته‌اند.

خواندن کتاب‌های زندگینامه‌ها و خاطرات را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

اگر می‌خواهید زندگی‌های مختلف را یکی پس از دیگری تجربه کنید، با نگاه افراد مشهور و موفق نسبت به فرازونشیب‌های زندگی آشنا شوید و در عین لذت بردن از خواندن یک داستان، درس‌ زندگی بیاموزید، پس توصیه می‌کنیم از خرید و دانلود کتاب‌های مرتبط با حوزه‌ی زندگینامه‌ و خاطرات غافل نمانید.

پرطرف‌دارترین کتاب‌های زندگینامه و خاطرات در کتابراه

نظر به اینکه قشر بزرگی از جامعه‌ی کتاب‌‌خوان، شیفته‌ی مطالعه‌ی سرگذشت و خاطرات مشاهیر و افراد موفق هستند، سایت و اپلیکیشن کتابراه با گردآوری و ارائه‌ی بهترین زندگینامه‌ها و خاطره‌نگاری‌ها در قالب کتاب‌های الکترونیک، صوتی و PDF، تلاش دارد تا خرید و دانلود این کتاب‌های خواندنی و شنیدنی را برای علاقه‌مندان ساده‌تر کند. ناگفته نماند که در میان این آثار، برخی عناوین با استقبال بیشتری از سوی مخاطبان مواجه شده‌اند. در فهرست زیر، تعدادی از این کتاب‌های محبوب را که در پی دانلود مکرر، در گروه پرفروش‌ترین زندگینامه‌ها و خاطرات کتابراه قرار گرفته‌اند، بر‌شمرده‌ایم:

  • کتاب حرمسرای قذافی، اثر آنیک کوژان
  • کتاب نمی‌توانی به من آسیب بزنی، به قلم دیوید گاگینز
  • کتاب دختری با هفت اسم: فرار از کره شمالی، نوشته‌ی هیئون سئو لی
  • کتاب فرندز: دوستان و عاشقان، تألیف متیو پری
  • کتاب کفش باز، اثر فیل نایت

پیشنهاد برای دانلود کتاب‌های رایگان زندگینامه و خاطرات در کتابراه

در صورتی که شما هم دل در گرو مطالعه‌ی زندگینامه‌ها و خاطره‌های افراد مختلف دارید، اما هزینه‌های خرید کتاب به‌عنوان دغدغه‌ای مهم، مانعتان می‌شود، باید بدانید که با مراجعه به وب‌سایت و اپلیکیشن کتابراه می‌توانید به‌طور رایگان، کتاب‌های بسیاری در این حوزه را در قالب نسخه‌های الکترونیک، صوتی و یا PDF، دانلود کنید. برخی از این عناوین رایگان عبارت‌اند از:

  • کتاب معلم مدرسه، اثر ارسلان رسولی عمارلویی
  • کتاب خوشمزه‌ترین سیب سرخ کرم زده دنیا، به قلم فروغ صابر مقدم
  • کتاب بال‌های آتش: زندگینامه‌ی دکتر عبدالکلام، نوشته‌ی ابوبکر زین العابدین عبدالکلام و آرون تیواری
  • کتاب همسایگان، اثر ابوذر هدایتی
  • کتاب دوست شیرین من رها، تألیف شیدا برخورداری
  • کتاب زندگی جورج اورول، نوشته‌ی ب.ت. اوکسلی